Przypisanie biurek – zanikający zwyczaj

Na moment przed wejściem w życie najnowszych obostrzeń spotkałam się z Office Manager, która pośród wielu ciekawych wątków dotyczących jej biura wspomniała mi o swoich ostatnich poszukiwaniach. Otóż specjalistka ta, planując wprowadzić współdzielenie rozrzedzonych stanowisk pracy w Bezpiecznym Biurze, szukała formalnych uregulowań prawnych dotyczących współdzielenia stanowisk pracy. Przestraszyły ją bowiem ostatnie artykuły w pismach branżowych, w których specjaliści od prawa pracy mieszali definicje, niejawnie utożsamiając Hotdeski z tymczasowymi stanowiskami pracy, w dodatku używając tego pojęcia w miejsce Sharedesków. Obawiam się, że takie mieszanie rodzajów przeznaczenia stanowisk (na pracę stałą lub czasową) z modelami współdzielenia bądź ich przypisania, wprowadza niepotrzebny pojęciowy zamęt w tych i tak już niepewnych czasach.

Pomieszczenia do pracy stałej i czasowej

W obowiązujących przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy* pomieszczenia pracy stałej zdefiniowane są, jako miejsca przeznaczone do ponad czterogodzinnej pracy. Jako pomieszczenia pracy czasowej traktuje się zaś te przeznaczone do codziennej pracy od 2 do 4 godzin. Czytając rozporządzenie należy pamiętać, że przepisy określające parametry pomieszczeń pracy stałej mają znacznie szersze niż biurowe zastosowanie i dotyczą stanowisk pracy w innych sektorach gospodarki - na przykład usługach czy produkcji. Dlatego dodatkowe przepisowe normy - odnoszące się do wolnej objętości pomieszczenia (13 m3) oraz wolnej dla każdego stanowiska powierzchni podłogi (2 mkw.) - w kontekście biurowym są zwykle bardzo łatwe do przestrzegania i w zasadzie nie generują ograniczeń przy tworzeniu przestrzeni pracy dla pracowników wiedzy. W kontekście biurowym stanowiska pracy stałej od stanowisk pracy tymczasowej odróżniają przede wszystkim dodatkowe normatywy dotyczące poziomu oświetlenia i bezpośredniego dostępu do światła dziennego.

Przypisanie – zanikający zwyczaj

Z założenia w biurach wszystkie stanowiska pracy – bez względu na zasady przypisania lub współdzielenia – powinny znajdować się w pomieszczeniach przeznaczonych do pracy stałej. Hotdeski z Sharedeskami porównywałam już wcześniej i warto sobie zdawać sprawę, że te angielskie pojęcia opisują co do zasady stanowiska pracy stałej w dwóch różnych modelach współdzielenia. Natomiast obecnie, na fali oczekiwanych zmian kodeksowych dotyczących pracy zdalnej, pojęcia te zaczynają zdobywać popularność, bo oczywistą konsekwencją częstych nieobecności w biurze będzie zanikanie przypisanych do konkretnych Użytkowników typologii – przede wszystkim stanowisk pracy oraz gabinetów.

Indywidualne przypisanie stanowisk pracy do konkretnych biurowych Użytkowników to rozwiązanie zwyczajowo, a nie prawne uregulowanie. Polskie prawodawstwo nie narzuca na pracodawcę obowiązku przypisania stanowiska pracy do konkretnej osoby. Wręcz przeciwnie – domyślnie i z założenia traktuje je jako współdzielone, nie wprowadzając na pracodawcę np. obowiązku dopasowywania posczególnych miejsc pracy do indywidualnych potrzeb i preferencji konkretnego Użytkownika. Wszystkie stanowiska pracy biurowej mogą więc co do zasady funkcjonować zarówno jako przypisane jak również współdzielone. „Własne biurko” to zwyczajowa praktyka, a nie wymóg prawa. A ta zwyczajowa praktyka traci uzasadnienie przy znacznie mniejszej częstotliwości korzystania z biurek przez masowo uzdalnionych pracowników umysłowych. Na dobre czy na złe, nadchodzi koniec "mojego biurka".

*Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. 2003r. nr 169, poz.1650 z późn. zm.).