Wyrok TSUE szansą dla kontrolowanych?

Wyrok TSUE szansą dla kontrolowanych?

W wyroku C-664/21 z 2.03.2023 TSUE rozstrzygnął czy przy WDT możliwe jest przedstawienie dowodów uprawniających do zastosowania stawki 0% dopiero na etapie zastrzeżeń do protokołu z kontroli.

Opis sytuacji

Szwajcarska spółka dokonywała WDT z magazynu znajdującego się w Słowenii. Podczas kontroli podatkowej słoweńskie organy podatkowe wezwały spółkę do przedłożenia dokumentów uprawniających do zastosowania stawki 0% przy WDT. Spółka przedstawiła faktury i kopie listów przewozowych (CMR). W CMRach wymienione zostały dokumenty dostawy i inne dokumenty, o których przekazanie zwróciły się organy podatkowe. Spółka miała problem z dostarczeniem tych dokumentów. Nie była w stanie przekazać ich na etapie kontroli, lecz dopiero składając zastrzeżenia do protokołu z kontroli. Spółka uzasadniła opóźnienie w przekazaniu dowodów. Organy podatkowe odmówiły spółce możliwości zastosowania stawki 0% przy WDT.

Pytanie prejudycjalne

Na etapie sporu sądowego TSUE został zapytany czy przepisy dyrektywy VAT (w szczególności art. 131 i art. 138 ust. 1) oraz zasady prawa Unii (w szczególności zasady neutralności podatkowej, skuteczności i proporcjonalności) stoją na przeszkodzie przepisom krajowym, które zakazują przedstawiania i przeprowadzania nowych dowodów w celu wykazania, że spełnione zostały wymogi materialne w ramach uwag przedstawionych w odniesieniu do protokołu kontroli podatkowej wydanego przed wydaniem decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego?

Co orzekł TSUE?

Artykuł 131 i art. 138 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w związku z zasadami neutralności podatkowej, skuteczności i proporcjonalności należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoją one na przeszkodzie przepisom krajowym, które zakazują przedstawiania i przeprowadzania nowych dowodów w celu wykazania, że spełnione zostały przesłanki materialne określone w art. 138 ust. 1 tej dyrektywy, w toku postępowania administracyjnego, które doprowadziło do wydania decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego, w szczególności po przeprowadzeniu czynności kontroli podatkowej, ale przed wydaniem tej decyzji, pod warunkiem przestrzegania zasad równoważności i skuteczności.

Według TSUE o ile w sytuacji, w której organ podatkowy nie wydał jeszcze decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego względem podatnika w chwili, w której przedstawia on dodatkowe dowody potwierdzające podnoszone przez niego prawo, odmowa uwzględnienia tych dowodów może wprawdzie zostać wydana względem tego podatnika, o tyle powinna ona opierać się na szczególnych okolicznościach, takich jak w szczególności brak jakiegokolwiek uzasadnienia opóźnienia lub okoliczność, że opóźnienie spowodowało utratę wpływów podatkowych. 

Dodatkowo TSUE stwierdził, że uregulowanie krajowe, które na tym etapie postępowania podatkowego nie pozwala podatnikowi na przedstawienie brakujących dowodów na poparcie prawa, którego ten się domaga, i które nie uwzględnia ewentualnych wyjaśnień co do powodów, dla których dowody te nie zostały przedstawione wcześniej, wydaje się trudne do pogodzenia z zasadą proporcjonalności, a także z podstawową zasadą neutralności VAT.

Ocenę czy odmowa e jest zgodna z zasadą skuteczności pozostawił sądowi odsyłającemu z zastrzeżeniem, że powinien wziąć pod uwagę fakt, że zgodnie z jego własnymi informacjami protokół z kontroli podatkowej nie zamyka postępowania w sprawie kontroli podatkowej i stanowi jedynie pośredni akt proceduralny mający na celu wyłącznie poinformowanie podatnika o sytuacji faktycznej ustalonej przez organ podatkowy pierwszej instancji oraz o możliwości przedstawienia uwag.

Co to oznacza?

Jeśli będziemy w analogicznej sytuacji jak w ta, której dotyczył wyrok i problem z przedstawieniem dowodów w wyznaczonym terminie to mając dobrze opracowane uzasadnienie opóźnienia nadal będziemy mieć szansę na uratowanie stawki 0% przy WDT.

Treść wyroku dostępna jest pod adresem CURIA - Documents (europa.eu)