Edukacja

Czy deficyt pracowników powoduje, że każdy kandydat zostaje zatrudniony?

969

Jak wygląda rozmowa o pracę na stanowisko programisty? Czy deficyt pracowników powoduje, że każdy kandydat zostaje zatrudniony? Niekoniecznie! Ekspertka z firmy HRK przedstawia elementy wieloetapowego procesu rekrutacji, do którego warto się przygotować, aby zostać najbardziej pożądanym kandydatem na stanowisko programisty.

Według szacunków Fundacji Pro Progressio, na Polskim rynku już dwa lata temu brakowało 30 tys. osób o profilach informatycznych. Z wyliczeń Komisji Europejskiej, do 2020 roku (w samej Unii Europejskiej), będzie zapotrzebowanie na około milion pracowników IT. Nie należy jednak błędnie zakładać, że każda osoba ubiegająca się o stanowisko programisty zostanie natychmiastowo zatrudniona. Proces rekrutacji złożony jest z minimum dwóch specjalistycznych spotkań z daną firmą.

Pierwszy kontakt – miękkie spojrzenie

Początek procesu rekrutacji zazwyczaj rozpoczyna się od rozmowy wideo lub spotkania w firmie z ekspertem HR. Opiera się głównie na rozmowie nietechnicznej. W tym momencie weryfikuje się wymagania finansowe kandydata, jego upodobania trybu pracy i doświadczenie komercyjne. Rekruterowi najbardziej zależy na pozyskaniu informacji o projektach, w których potencjalny pracownik brał udział i pełnionej przez niego roli. Kolejną ważną kwestią są przyzwyczajenia do dotychczasowego modelu pracy (np. Scrum, TDD czy FDD) oraz do używanych narzędzi, baz danych, a także systemów kontroli wersji. Sprawdzenie znajomości języka angielskiego odbywa się zazwyczaj na wstępie rozmowy. Często wystarczy podstawowa umiejętność prowadzenia dialogu na poziomie B1.

Język obcy stanowi kluczową rolę na stanowisku programisty, ponieważ używa się go w codziennej pracy, przy tworzeniu dokumentacji czy pozyskiwaniu informacji np. z tutoriali. Zazwyczaj angielski wymagany jest na poziomie dokumentacji technicznej. W przypadku firm o kulturze międzynarodowe,j niezwykle ceni się płynność w rozmowie – mówi Katarzyna Rzepka, Managing Consultant IT Tech w firmie HRK ICT.

Oprócz twardych kwestii dotyczących technicznych kompetencji i doświadczenia, rekrutera interesują miękkie zagadnienia, typu otwartość do pracy zespołowej, realizacja obowiązków pod presją czasu czy umiejętność wytłumaczenia prostym, nieskomplikowanym językiem postępów prac projektowych. Warto również wspomnieć, że na rozmowie kwalifikacyjnej nie wymaga się od kandydata eleganckiego stroju. Raczej unika się zakładania sztywnych koszul i garniturów. Przyjęło się, że programiści przychodzą w stroju codziennym, wygodnym a jednocześnie schludnym.

Drugi kontakt – techniczne umiejętności

Kolejne etapy rekrutacyjne odnoszą się do wiedzy technicznej kandydata. Następne spotkania są zazwyczaj przeprowadzane wraz ze specjalistą od programowania. W tym momencie sprawdza się poziom umiejętności i weryfikuje przedstawione w CV doświadczenie. Warto, aby osoby ubiegające się na stanowisko programisty przygotowały się mentalnie na rozwiązywanie praktycznych zadań i powtórzyły najważniejsze zagadnienia, które dotyczą konkretnego języka programowania.

Zdarza się, że pracodawcy przekazują zadanie praktyczne do wykonania w domu, jeszcze przed spotkaniem. Zazwyczaj jednak wiedza sprawdzana jest w postaci wypełnienia testu. Jeśli kandydat jest oceniony jako osoba z dużym potencjałem, to wynik testu nie jest jedynym wyznacznikiem przy decyzji o zatrudnieniu – przyznaje Katarzyna Rzepka, Managing Consultant IT Tech w firmie HRK ICT.

Czasami konieczne jest rozwiązanie bardziej złożonych zadań, które trzeba stale komentować. Dobrą praktyką na pozbycie się nerwowego napięcia, jest przećwiczenie w domu opowiadania na głos o kolejno wykonywanych krokach. Przyzwyczajenie redukuje stres i pomaga lepiej wypaść na rozmowie kwalifikacyjnej. Należy mieć też świadomość, że tzw. luki wiedzy mogą być także atutem potencjalnego pracownika. Jeżeli kandydat jest w stanie przekonać podczas testu, że wie w jaki sposób szybko uzupełnić swoją wiedzę i gdzie dotrzeć do informacji, w oczach rekrutera, jest oceniany jako utalentowana i zaangażowana osoba. Obecnie rozwój technologii jest bardzo dynamiczny, dlatego wiedza pozyskana kilka lat wcześniej może być nieaktualna. W obszarze IT obowiązkiem jest ciągłe podnoszenie kwalifikacji i śledzenie trendów.

Podczas rozmowy o pracę, techniczna weryfikacja często polega na dotarciu do momentu, w którym kandydat odpowie „nie wiem” – komentuje ekspertka. – Często eksperci zadają pytanie przekraczające wiedzę kandydatów, natomiast nie należy tego uznawać za atak. Technologii jest wiele, a każdy potencjalny pracownik specjalizuje się w danym obszarze programowania – dodaje Katarzyna Rzepka.

Czego można się spodziewać?

Choć każde stanowisko charakteryzuje się różnymi wymaganiami, do niektórych pytań można się przygotować. Rekruterzy chętnie pytają o sposoby uaktualniania wiedzy z zakresu programowania. Chęć do zdobywania nowych doświadczeń i pozyskiwania wiedzy jest niezbędna przy obecnym rozwoju technologii. Pracodawca oczekuje ciągłego przeglądania branżowej prasy i internetowych publikacji, a także eksplorowania pozostałych obszarów np. implementacji nowych rozwiązań czy języków. Kolejną cenioną kwestią jest umiejętność znajdowania błędu i weryfikacji kodów, które zostały zaprogramowane przez inną osobę.

Oprócz pytań z zakresu umiejętności informatycznych, na rozmowie mogą się pojawić kwestie miękkie np. opisanie idealnego środowiska pracy. Na tej podstawie rekruter może stwierdzić, czy kandydat pasuje do danego modelu pracy i czy warunki, jakie oferuje organizacja, są spójne z praktykami potencjalnego programisty. Dodatkowo, ocenia się też umiejętność organizacji pracy i planowania. Podkreślenie umiejętności kreatywnego myślenia, np. nowego pomysłu usprawniającego cele biznesowe danej aplikacji, może być również niezwykle istotnym czynnikiem przy decyzji o zatrudnieniu.

Czy pracodawcy wymagają zaświadczenia o wykształceniu?

W odpowiedzi na deficyt pracowników w branży IT, na rynku pojawia się coraz więcej tutoriali, szkoleń i kursów, podczas których od podstaw można się nauczyć programowania. Organizowane są one przez różne organizacje, np. uczelnie z kierunkami informatycznymi, prywatne szkoły wyspecjalizowane tylko w tego rodzaju kursach czy firmy zajmujące się outsourcingiem specjalistów IT. Czy przy obecnie dużym zapotrzebowaniu programistów wymaga się od nich zaświadczenia o wykształceniu? W wielu dużych przedsiębiorstwach, dyplom ukończenia studiów jest obowiązkowy. Szczególnie, jeśli organizacja bierze udział w przetargach – w tym przypadku dyplomy i certyfikaty pracowników są częścią dokumentacji, a ich brak może zatrzymać przejście do następnego etapu rekrutacji.

Nie zawsze jednak konieczne jest ukończenie studiów kierunkowych, choć te mogą dać kandydatom duże korzyści już na początku drogi zawodowej – mowa o portfolio, czyli zestawieniu projektów wykonywanych na uczelni. Stanowią one udokumentowanie posiadanych umiejętności i mogą mieć duże znaczenie podczas procesu rekrutacyjnego. Bardzo istotną kwestię odgrywają również projekty komercyjne.

Można uznać, że szanse na karierę w branży IT ma każdy. Ważna jest jednak motywacja i determinacja do nauki programowania. Dojrzałe przedsiębiorstwa, które dysponują odpowiednio przygotowaną kadrą, często decydują się na organizację programów stażowych, podczas których samodzielnie szkolą kandydatów do pracy.

Czego można wymagać od pracodawcy?

Osoby kandydujące na stanowiska z zakresu programowania są obecnie bardzo rozchwytywani na rynku pracy. Otrzymywanie ofert z konkurencyjnych firm jest dla nich codziennością. Wpływa to także na wymagania, jakie stawiają przedsiębiorcom.

Programiści wyceniają swoją wiedzę w dwóch kierunkach: w obszarze określonych wymagań finansowych, a także świadczeń pozapłacowych. - przyznaje Katarzyna Rzepka, Managing Consultant IT Tech w firmie HRK ICT. – Przyjęło się, że już w ogłoszeniach pracodawcy zamieszczają widełki płacowe, a wynagrodzenie jest jawne. Standardem są także pakiety benefitów w postaci ubezpieczenia na życie, opieki zdrowotnej czy karty sportowej. Dodatkowo, dochodzą specyficzne wymagania dotyczące narzędzi pracy czy możliwość pracy zdalnej. Zdarza się - w przypadku wyższych stanowisk - że duże organizacje przygotowują dla nowych pracowników, pochodzących z dalszego miasta, całe pakiety relokacyjne, które obejmują np. sfinansowanie wynajmu mieszkania.

Proces rekrutacji w obszarze programowania IT jest zazwyczaj bardzo złożony. Warto zwrócić uwagę na kwestie nietechniczne, jak i przygotować się do sprawdzianu z zakresu wiedzy informatycznej. W przypadku aplikowania CV do wymarzonego pracodawcy, profesjonalne podejście do spotkania może pozytywnie wpłynąć na wyniki spotkania z rekruterem. Skutecznym sposobem na pozbycie się stresu związanego z rozmową kwalifikacyjną jest zaplanowanie pytań i możliwych odpowiedzi. Objęcie odpowiedniej strategii i przemyślenie wymagań, których kandydat oczekuje od przyszłego pracodawcy, przekłada się na przebieg wszystkich etapów prowadzących do zatrudnienia.