Edukacja

Dlaczego w nocy widzimy inaczej?

1 556

Zastanawialiście się kiedyś dlaczego „w nocy wszystkie koty są czarne”? Nie martw się, z Twoimi oczami jest wszystko w porządku. Równice w postrzeganiu wynikają głównie z budowy naszego aparatu do patrzenia, czyli oczu.

Na samym środku oka mamy małą czarną kropkę. To źrenica – otwór w tęczówce, przez który wiązka światła wpada do środka. Światło niesie ze sobą informację o barwach i kształtach otaczającego nas świata, a następnie ląduje na siatkówce - błonie wyścielającej wnętrze oka. Tam komórki nerwowe zapisują złapany obraz i przekazują do mózgu jego odbicie. Ludzkie oko składa się z dwóch rodzajów komórek czopków i pręcików.

Za dnia aktywne są zarówno pręciki jak i czopki (widzenie fotopowe). Te ostatnie aktywizują się przy białym, najlepiej naturalnym oświetleniu. Natomiast drugi rodzaj komórek – pręciki odpowiadają za nasz proces widzenia, kiedy wokół światła jest mało.

W nocy widzimy skotopowo, wtedy nasze oczy bazują jedynie na informacjach dostarczanych przez pręciki. Nie mają one zdolności rozróżniania barw. Skupiają się na innych właściwościach obrazów, czyli kształtach i wielkościach. Dlatego po zmroku widzimy otaczający świat w czarno-białych barwach, a właściwie w odcieniach szarości lub sepii.

Komórki siatkówki mają jednak jeszcze jedno istotne zadanie. W oparciu o barwę i natężenie światła informują mózg o aktualnej porze dnia. To bardzo ważna informacja dla naszego wewnętrznego zegara biologicznego, który synchronizuje działania wszystkich układów organizmu. Zegar biologiczny komunikuje się z poszczególnymi układami ciała za pomocą melatoniny, hormonu, którego wydzielanie przypada na okres ciemności. W ten sposób rytm dzień-noc albo światło–ciemność synchronizuje sposób naszego funkcjonowania do 24 godzin.

Kiedy zapada zmrok, nasz organizm już wie, że zbliża się czas odpoczynku i spania. Jeśli więc wieczorem przebywamy w pomieszczeniu mocno oświetlonym i pełnym światła białego lub niebieskiego (typowego dla ekranów i monitorów urządzeń elektronicznych), aktywność naszego mózgu pozostaje w trybie działania dziennego i blokuje wydzielanie melatoniny. Dlatego pomimo zmęczenia mamy kłopot z zasypianiem. Nawet przy zamkniętych oczach siatkówka może rejestrować przebłyski światła.

Ostatnie stulecie przyniosło wiele zmian, wpływających na poziom życia człowieka. Niewyobrażalne niegdyś szybkie podróże na inny kontynent, możliwość oglądania w czasie rzeczywistym transmisji z wydarzeń na drugim końcu świata, dostępne w kilka sekund informacje z odległych rynków kapitałowych - to wszystko pozwala nam być w centrum wydarzeń 24 godziny na dobę. Tylko, że każda zmiana, praca w godzinach nocnych, podróże ze zmianą stref czasowych, wielogodzinne wpatrywanie się w ekran lub monitor burzy wewnętrzną harmonię organizmu i rozregulowuje nasz biologiczny zegar. Może więc być przyczyną wielu zaburzeń i chorób, takich jak depresja czy nadwaga.

Zatem żeby spać spokojnie oraz żeby sen był zdrowszy i mocniejszy, zaleca się spędzać ostatnie chwile przed snem z przyciemnionym światłem lub o ciepłej barwie (np. czerwonej lub bursztynowej) i z dala od wszelkich urządzeń elektronicznych. W zależności od indywidualnych potrzeb oznacza to 30-60 minut przygotowania do spania przed faktycznym położeniem się do łóżka. Dobrze byłoby też trzymać się stałych godzin nocnego odpoczynku i wstawania, a także uprawiać regularną aktywność fizyczną, żeby utrzymywać nasz zegar biologiczny i cały organizm w dobrej formie.

https://co-unity.eu/pl/aktualnosci/348891/dlaczego-w-nocy-widzimy-inaczej