Jak odpowiedzialnie edukować na temat kryptowalut?

Opinie na temat kryptowalut są skrajne. Część osób upatruje w nich przyszłość płatności, a część widzi jedynie zagrożenie. Jak wpłynąć na tę drugą grupę, aby zmieniła swoje podejście do wirtualnych pieniędzy? Skąd wynikają ich uprzedzenia? Odpowiedzi na te pytania jest wiele, jednak zdecydowanie największą rolę w kwestii zachęcenia ludzi do korzystania z kryptowalut odgrywa zwiększanie świadomości społeczeństwa na ich temat.

Stan wiedzy społeczeństwa na temat kryptowalut

Najnowsza ankieta Pew Research Center wykazała, że 86% dorosłych Amerykanów posiada jakąś wiedzę na temat kryptowalut[1]. Natomiast 16% z nich przyznało, że zainwestowali kiedyś w kryptowaluty, handlowali nimi bądź ich używali. Większą wiedzę dotyczącą wirtualnych pieniędzy posiadały osoby o wyższych dochodach, też częściej korzystali z nich mężczyźni niż kobiety. Jak z kolei wygląda sytuacja w Polsce? Według danych serwisu Revolut zainteresowanie Polaków kryptowalutami zdecydowanie się zwiększa - w I kwartale 2021 r. było o 140% więcej kupujących niż w IV kwartale 2020 r.[2]. Kupującymi wirtualne pieniądze są osoby w wieku 25-34 lat. Duże zainteresowanie Polaków jest widocznie także w raporcie ING. Według niego, w państwach o niższym poziomie dochodu, a w szczególności w Polsce, Rumunii czy Turcji, ludzie są bardziej skłonni do rozważenia płacenia kryptowalutą. Już badania z 2018 r. wykazały, że aż 77% Polaków słyszało o wirtualnych pieniądzach, a co dziesiąty wówczas deklarował, że posiada jakieś wirtualne aktywa [3]. Zainteresowanie rodaków wirtualnymi pieniędzmi zatem wydaje się dość duże. Nie możemy jednak zweryfikować, ile z tych osób faktycznie je posiadało, a ile było nieświadomych tego, czym tak naprawę są kryptowaluty.

Co nas zniechęca do kryptowalut?

W Polsce cyfrowe waluty nie cieszą się zbytnią popularnością. Zdecydowanie częściej niż o pozytywnych aspektach inwestowania w nie słyszymy o oszustwach, a zapamiętywanie tego, co złe… przychodzi społeczeństwu po prostu łatwiej. I oczywiście, w świecie kryptowalut zdarzają się również oszustwa. Inwestorzy są usilnie namawiani do wpłat, a następnie ich pieniądze znikają. Nie zapominajmy jednak, że nie jest to wyłącznie domena inwestujących w kryptowaluty. Takie sytuacje znane są od lat jako nieodzowny element rynków finansowych i niczym nie różnią się od, chociażby bardzo popularnej metody wyłudzenia pieniędzy „na wnuczka” lub „na policjanta”. Niestety mnogość informacji i historii o oszustwach związanych z kryptowalutami wpływa na ludzką podświadomość i nastawia do nich negatywnie. Kolejną sprawą jest to, że wirtualne pieniądze kojarzą nam się z ryzykiem. Pomimo wyników wcześniej przytoczonego raportu należy pamiętać, że Polacy mają dużą niechęć do inwestowania w ryzykowne aktywa. Jednych ten nieoczywisty zysk przyciąga, jednak zdecydowaną większość zniechęca. Co jeszcze wpływa na stosunek do kryptowalut? Jak wiemy, ludzie mają większą skłonność do wydawania pieniędzy, gdy nie mają one materialnych nośników. Bazując na badaniach nad hazardem, zmiana jednostek wykorzystywanych do ustalania zakładów (np. pieniądze a żetony) podwyższa skłonność do ryzykownych działań. Mający tę świadomość również niechętnie podchodzą do wirtualnych pieniędzy. Kolejnym istotnym aspektem są ciągłe wahania wartości poszczególnych kryptowalut, brak szczególnej regulacji ich rynku (co wiąże się m.in. z tym, że ewentualne dochodzenie roszczeń od nierzetelnych przedsiębiorców będzie mocno utrudnione), czy zagrożenia związane z kopaniem kryptowalut. Podsumowując – wirtualne pieniądze większości osób kojarzą się ze zbyt dużym ryzykiem, niewspółmiernym do możliwych do uzyskania korzyści.

Co świat biznesu powinien robić, żeby ludzie chętniej korzystali z kryptowalut?

Świat biznesu powinien przede wszystkim przechylić obecną szalę na korzyść kryptowalut – pokazać, że stanowią one większy zysk niż zagrożenie. Niestety droga ku temu nie będzie prosta. Po pierwsze i najważniejsze należałoby poddać nieuczciwych graczy weryfikacji. Wpłynęłoby to oczywiście na bezpieczeństwo, ale również zmniejszyłoby liczbę newsów o oszustwach za pośrednictwem wirtualnych pieniędzy. Mniej podobnych wiadomości spowodowałoby wzrost ogólnego zaufania społeczeństwa do kryptowalut. Nie mniej ważna jest edukacja. Zwiększanie świadomości ludzi osłabia ich podatność na ataki oszustów. Co więcej, często niechęć do wirtualnego aktywa wynika właśnie z braku wiedzy – to, co nieznane sprawia, że jesteśmy wobec tego ostrożni. Edukacja wpłynęłaby na sposób postrzegania kryptowalut. Ich bardziej świadomi użytkownicy będą też lepiej wykorzystywać ich potencjał, to również będzie wpływało na ograniczenie działalności potencjalnych oszustów. Wiele osób też nie rozumie, czym tak naprawdę są wirtualne pieniądze. Dlatego warto promować znaczenie edukacji w kwestii korzystania z kryptowalut oraz zwiększać liczbę stron internetowych, które będą jej dostarczać w przyjazny, prosty i przystępny sposób.  Kolejnym aspektem jest udostępnianie platform, pozwalających na korzystanie z kryptowalut - np. Platon Auction (platforma fintechu Platon Life umożliwiająca licytację kolekcjonerskich przedmiotów i płatność za pomocą kryptowalut), Platon Store (sklep honorujący płatność cyfrowymi walutami), czy możliwości wpłacania cyfrowych walut na lokaty krótko-, średnio- i długoterminowe . Mnogość takich platform i narzędzi przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa i efektywności projektów opartych na wspieranym łańcuchu bloków.

Potencjał w kryzysie

Kryptowaluty są dla większości społeczeństwa czymś bardzo niepewnym. Wszystko jednak może ulec znaczącej zmianie. Wirtualne pieniądze powstały w odpowiedzi na kryzys finansowy w 2008 r. Wówczas stabilność systemu opartego na papierowym pieniądzu została poddana wątpliwości. Obecny kryzys natomiast może okazać się dużą szansą na zmianę sposobu myślenia ludzi o kryptowalutach i zwiększenie ich popularności. Wszystko tak naprawdę pozostaje w rękach szeroko rozumianego świata biznesu – czy podejmie on działania pozwalające na zwiększenie bezpieczeństwa korzystania z tego aktywa i zwiększy świadomość społeczeństwa na ten temat. Czas pokaże, czy potencjał ukryty  w kryptowalutach zostanie wykorzystany.

[1] https://timesofindia.indiatimes.com/business/cryptocurrency/blockchain/nearly-9-in-10-americans-have-at-least-heard-about-cryptocurrencies-survey/articleshow/87711031.cms?fbclid=IwAR3iOINKNY_oI4_cbU1ElHFPwXgsxfw4gHRvQMmMs638OAlaD7H841GqGAk

[2] https://www.bankier.pl/wiadomosc/Kryptowaluty-Polacy-ruszyli-na-zakupy-8102690.html

[3] https://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/ilu-polakow-ma-kryptowaluty-bitcoin,29,0,2415133.html

Comunicativo