Kilka uwag o umowie sponsoringu

Wydarzenia i eventy branżowe dają nieocenioną możliwość zbudowania marki. Przy tego typu okazjach, rozwijający swój interes przedsiębiorcy często szukają pomysłu na skuteczne wypromowanie swojej marki. Narzędzi, które mogą im w tym celu posłużyć jest wiele, w tym m.in. umowa sponsoringu. Sponsoring postrzegany jest zwykle w obrocie jako forma promocji stosowana wyłącznie pomiędzy „dużymi graczami”, takimi jak kluby sportowe sponsorowane przez wielkie koncerny. Umowa sponsoringu nie jest jednak zastrzeżona wyłącznie dla tego typu relacji. Przeciwnie – obopólne korzyści wynikające ze stosunku łączącego strony tej umowy mogą i powinny przyczynić się do wzrostu zainteresowania tym narzędziem w powszechnym obrocie gospodarczym.

ISTOTA UMOWY SPONSORINGU
Na czym polega stosunek prawny łączą- cy strony umowy sponsoringu? To relacja, w której jedna ze stron (sponsorowany) uzyskuje od drugiej strony (sponsora) pomoc w rozwijaniu swoich przedsięwzięć w zamian za wykonywanie na jej rzecz określonych usług lub czynności. Pomoc świadczona przez sponsora może przybierać różnorakie formy: od udostępnienia kapitału, poprzez przekazanie sponsorowanemu różnego rodzaju przedmiotów (najczęściej sprzętu lub odzieży) czy też udostępnienie knowhow, aż po świadczenie usług w postaci na przykład organizacji lub obsługi technicznej umówionego przedsięwzięcia. Z kolei świadczenie sponsorowanego polega na wykonywaniu czynności zmierzających do utrwalenia lub polepszenia wizerunku i renomy sponsora. Świadczenie sponsorowanego może więc przybrać postać na przykład informowania o sponsorze i jego działalności czy też polegać na uwidocznieniu znaku rozpoznawczego sponsora.

CECHY UMOWY SPONSORINGU I ICH KONSEKWENCJE
Umowa sponsoringu nie została unormowana w żadnym akcie prawnym. I choć w niektórych ustawach szczególnych można natknąć się na definicję sponsorowania, to jednak sama istota tego stosunku nie doczekała się kompleksowej regulacji. Umowa sponsoringu jest więc umową nienazwaną. Oznacza to, że strony umowy sponsoringu mogą w ramach tego stosunku prawnego oraz w granicach zasady swobody umów dowolnie kształtować swoje prawa i obowiązki. To w jakim zakresie sponsor będzie zobowiązany do pomocy oraz na czym polegać będzie świadczenie sponsorowanego zależy więc od tego, w jaki sposób strony ukształtują swoje relacje w ramach zawartej umowy.

Umowa sponsoringu powinna przede wszystkim określać zobowiązania i uprawnienia stron. Należy sprecyzować, jaką formę przybierze wsparcie sponsora. Warto również określić czy sponsorowany będzie mógł je wykorzystać w sposób dowolny, czy też zmuszony będzie wykorzystać je w ściśle określonym celu. Za element istotny umowy sponsoringu uznać należy również określenie świadczenia sponsorowanego, które będzie on zobowiązany spełnić na rzecz sponsora w zamian za uzyskaną pomoc. Celem zabezpieczenia swoich interesów strony mogą także według swoich intencji ukształtować zasady odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania.

Mogą przykładowo przewidzieć prawo odstąpienia od umowy w przypadku braku realizacji swoich zobowiązań przez drugą stronę, czy zastrzec karę umowną – ryczałtową formę odszkodowania na wypadek naruszania zobowiązań umownych przez kontrahenta. W braku takiej regulacji w umowie, zastosowanie w tym zakresie znajdą przepisy ogólne kodeksu cywilnego. Ponieważ zazwyczaj świadczenie sponsorowanego będzie się wiązało z udostępnieniem znaku towarowego sponsora, warto w umowie uregulować także zasady korzystania z tego znaku.

Chociaż brak jest regulacji normujących stosunek sponsoringu, to z samej jego natury wynika, że umowa sponsoringu należy do umów wzajemnych. Świadczeniu sponsora towarzyszy bowiem odpowiadające mu świadczenie sponsorowanego. Należy zatem umowę sponsoringu odróżnić od czynności prawnej jednostronnej, jaką jest darowizna. Konsekwencje tej kwalifikacji widoczne są między innymi na gruncie sfery podatkowej. W sponsoringu wszelkie środki finansowe wydane przez sponsora mogą co do zasady zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i pomniejszają podstawę opodatkowania, podczas gdy w przypadku darowizny odliczeniu od podatku podlega wyłącznie kwota nieprzekraczająca progu 6% dochodu rocznie u przedsiębiorcy.

Umowę sponsoringu należy odróżnić także od umowy o reklamę, choć są one do siebie podobne. Różnica polega na celu umowy. Reklama ma ze swojego założenia promować konkretny towar lub usługę. Jest skierowana bezpośrednio na zwiększenie ich sprzedaży. W przeciwieństwie do reklamy, zadaniem sponsoringu jest zbudowanie jak najlepszego wizerunku przedsiębiorcy, a to ma wpływ na sposób ukształtowania zobowiązań sponsorowanego.

ASPEKT PODMIOTOWY UMOWY SPONSORINGU
Obecnie najczęściej ze stosunkiem sponsoringu można spotkać się na gruncie przemysłu radiowo-telewizyjnego, gdzie finansowaniu lub współfinansowaniu podlega tworzenie i rozpowszechnianie audycji lub innych przekazów. Innym, często spotykanym, przykładem stosowania tej umowy są wspominane na wstępie kluby sportowe otrzymujące pomoc finansową od sponsorów w zamian za ich promowanie polegające m.in. na umieszczeniu logo sponsora na strojach zawodników. Krąg podmiotów mogących przystąpić do umowy sponsoringu jest jednak znacznie szerszy i doznaje nielicznych tylko ograniczeń. Zarówno bowiem sponsorem, jak i sponsorowanym, może być tak osoba fizyczna (czyli człowiek), jak i osoba prawna oraz jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, a zatem wszystkie znane w polskim systemie podmioty prawa. I to niezależnie od tego czy prowadzą one działalność gospodarczą, czy też przedsiębiorcami nie są.

Wyłączenia w tym zakresie zostały przewidziane w ustawach szczególnych. I tak na przykład sponsorami audycji lub innych przekazów, zgodnie z ustawą z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz.U.2016.639 t.j.) nie mogą być m.in. partie polityczne czy związki zawodowe lub osoby prawne zajmujące się produkcją wyrobów tytoniowych, alkoholi oraz świadczeniem usług polegających na grach na automatach. Ponadto wykluczone jest sponsorowanie przez firmy tytoniowe działalności sportowej, oświatowej i zdrowotnej. Sponsorowanym z kolei, zgodnie z ustawą z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz.U.2011.155.924 t.j.) nie może zostać partia polityczna ani osoba pełniąca funkcje publiczne.

Podsumowując, umowa sponsoringu wydaje się wartym uwagi sposobem na budowanie wizerunku własnego przedsiębiorstwa w sposób dostosowany do jego specyfiki. Jednocześnie pozwala sponsorowanemu na uzyskane dokapitalizowania realizowanych przez niego przedsięwzięć lub uzyskanie wsparcia rzeczowego. Sprawia to, że warto pamiętać o tej umowie szczególnie w kontekście eventów i konferencji branżowych. Wydarzenia takie są, z jednej strony, świetną okazją do nawiązania tego typu relacji gospodarczych. Z drugiej strony, sama ich realizacja może i często odbywa się w ramach umowy sponsoringu, będąc jednocześnie najlepszym przykładem praktycznego zastosowania tej relacji.