Edukacja

Polska szkoła a wyzwania rynku pracy

852

Choć wyniki polskich uczniów są lepsze, niż średnia dla krajów OECD, polska wciąż ma problem z przygotowywaniem swoich absolwentów do wyzwań rynku pracy.

Według opracowanego przez Adecco raportu Global Talent Competitivnes Index, Polska znajduje się na 38 miejscu na świecie pod względem atrakcyjności dla utalentowanych pracowników. Co więcej, Kraków został wskazany jako 24 najatrakcyjniejsze miasto na świecie pod względem dostępu do pracowników oraz możliwości ich rozwoju.

Jednym z kluczowych elementów, które Adecco wzięło pod uwagę przy opracowywaniu raportu, był stan edukacji w kraju. Wskaźnik zawiera takie informacje, jak podstawowe umiejętności czytania i pisania (mierzone według testów PISA), zastosowanie technologii w edukacji, dostęp do kształcenia przez całe życie oraz dostosowanie systemu edukacji do potrzeb rynku pracy.

Anna Wicha, dyrektor generalna Adecco Poland- Szczególnym wyzwaniem jest dopasowanie edukacji do sytuacji ekonomicznej – wskazuje Anna Wicha, dyrektor generalna Adecco Poland – Czasy stabilnych karier i „pewnych zawodów” w zasadzie już się skończyły, co bezpośrednio przekłada się na potrzeby edukacyjne.

Rewolucja iPhone

Zdaniem ekspertki, doskonałym przykładem tempa przemian na rynku pracy jest rozwój technologii mobilnych.

- Pierwszy iPhone miał premierę niemal dokładnie 10 lat temu, w 2007 roku[1]. Jeśli student informatyki rozpoczął tego roku studia, to kiedy je kończył w 2013 roku, już 60 proc. obywateli USA posiadało smartfona[2]- komentuje Anna Wicha - Tym samym rynek pracy, na który wkraczał jako absolwent, był diametralnie inny niż kiedy rozpoczynał edukację. Gdy pisał maturę nikomu nie śniło się nawet o stanowisku iOS czy Android Developera.

Jednocześnie ze względu na przyspieszający rozwój nowoczesnych technologii, tego typu rewolucje będą się zdarzały coraz częściej i w coraz bardziej zaskakujących dziedzinach życia.

- Obserwujemy powolny, ale nieodwołalny zmierzch zawodu kierowcy, a przyczyną są coraz bardziej zaawansowane prace nad autonomicznymi samochodami – mówi Anna Wicha - Japoński ubezpieczyciel zwalnia analityków by zastępować ich komputerami[3]. Jak na te wyzwania jest w stanie odpowiedzieć polska edukacja?

Koniec zawodówek, magister z frytkami

Według danych GUS, pod koniec II kwartału 2017 roku pracodawcy w Polsce mieli ponad 101 tys. nieobsadzonych miejsc pracy[4]. Z brakiem wykwalifikowanych fachowców zmagały się takie branże jak handel, finanse, bankowość oraz produkcja.

Jednocześnie, według Eurostatu, 6,2 proc. Polaków pracuje na stanowiskach poniżej swoich kwalifikacji[5].

- Dane te obrazują stereotypowego pracodawcę, który potrzebuje dobrego spawacza z uprawnieniami i załamuje ręce nie mogąc go znaleźć. W tym samym czasie absolwenci uniwersytetów pracują jako kelnerzy lub robią kursy na operatorów wózków widłowych - komentuje Anna Wicha. Podkreśla, że jest to wyraźny sygnał, że edukacja nie komunikuje się z pracodawcami pod względem ich wymagań i potrzeb.

Dlatego w opinii Anny Wicha działania mające na celu aktywizację kształcenia zawodowego to krok w dobrą stronę, który pozwoli zasilić rynek specjalistami o pożądanych kwalifikacjach, z tak zwanym „fachem w ręku”.

Problem z kontekstem

Jednocześnie, aby Polska gospodarka dalej mogła się rozwijać, konieczna jest zmiana w myśleniu o edukacji i roli szkoły w życiu uczniów.

- W testach PISA polscy uczniowie wypadają lepiej, niż średnia dla krajów OECD[6]. Jednocześnie w polskiej szkole wciąż popularny jest model pamięciowy nauki. Nawet jeśli uczeń nie do końca rozumie przyczyny powstania styczniowego czy działanie jakiejś funkcji matematycznej, może „wykuć na pamięć” zadaną pracę, napisać klasówkę a notatki później spalić – mówi Anna Wicha – Tymczasem współczesny świat coraz mniej wymaga pamiętania, a coraz bardziej kojarzenia. Datę konkretnej bitwy można w dowolnej chwili sprawdzić w internecie. Ale jaki to miało wpływ na świat? Czy było to istotne, a jeśli tak, to dlaczego? To pytania, które należy zadać.

Wśród umiejętności, których, zdaniem Adecco, wystarczająco nie wykształca polska szkoła, wymienić można kreatywne myślenie, innowacyjność oraz zdolność do współpracy w grupie.

- Bolączką jest również wyrywanie informacji z kontekstu. Uczniowie nie są zachęcani, by tworzyć arkusz kalkulacyjny na potrzeby wyliczeń na fizykę. Zamiast tego najpierw wszystko liczą w zeszytach na piechotę, a później tworzą bezsensowne, fikcyjne arkusze kalkulacyjne. Z tego względu to właśnie my, pracodawcy, musimy ich później uczyć syntezy posiadanych informacji i osadzania ich w szerszym obrazie – podsumowuje ekspertka.


[1]pl,wikipedia.org/wiki/IPhone_(1_generacja)

[2]www,nielsen.com/us/en/insights/news/2013/mobile-majority--u-s--smartphone-ownership-tops-60-.html

[3]www,theguardian.com/technology/2017/jan/05/japanese-company-replaces-office-workers-artificial-intelligence-ai-fukoku-mutual-life-insurance

[4]www,stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/monitoring-rynku-pracy-kwartalna-informacja-o-rynku-pracy-w-drugim-kwartale-2017-r-,12,29.html

[5]/www,ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/images/1/13/Over-qualification_by_NACE.xlsx

[6]www,polsatnews.pl/wiadomosc/2016-12-06/niezle-ale-gorzej-niz-poprzednio-najnowsze-testy-pisa-polskich-15-latkow/