Edukacja

Sprawdź, jak światło działa na nasze zmysły

1 661

Mało kto zdaje sobie z tego sprawę, że światło reguluje nasz zegar biologiczny. Odpowiednio dobrane wpływa na nasze samopoczucie, kreatywność oraz produktywność. Najnowsze badania wskazują, że światło ma wpływ na wiele różnych czynników związanych z naszym funkcjonowaniem. Jakich?

Dawno temu, gdy większość czasu spędzaliśmy na zewnątrz, nasz zegar biologiczny był naturalnie regulowany m.in. przez wschody i zachody słońca. Wraz z przeniesieniem naszych aktywności życiowych do pomieszczeń, gdzie światła naturalnego jest niewiele musimy wspomagać się światłem sztucznym. Przy obecnej technologii wszystko jest o wiele łatwiejsze i nasz organizm nie musi idealnie przystosowywać się do warunków panujących na zewnątrz.

Światło to jeden z najważniejszych regulatorów funkcji fizjologicznych człowieka. Odgrywa kluczową rolę we wzrokowym postrzeganiu świata, ale odpowiada również za część mechanizmów pozawzrokowych. Druga strefa wpływu światła stanowi o psychofizjologii, czyli o zachowaniu i naszej sprawności. Reguluje ono cykle i fazy fizjologiczne na każdym etapie naszego życia.

Światło:

  • pozwala nam widzieć otoczenie,
  • reguluje nasz rytm dobowy,
  • pozytywnie wpływa na nasz system odpornościowy,
  • wpływa na poprawę zdrowia i samopoczucia,
  • odgrywa kluczową rolę w produkcji niektórych hormonów, składników mineralnych i witamin,
  • przyspiesza gojenie ran,
  • stymuluje poprawę pamięci.

Sztuczne oświetlenie o barwie zbliżonej do porannego światła naturalnego, może znacząco przyspieszyć rytm dobowy oraz zwiększyć ilość kortyzolu w organizmie, który odpowiada m.in. za nasz metabolizm i zwiększenie odporności na stres. Działa również przeciwzapalne, a nawet wpływa na wagę naszego ciała.

Wydzielanie kortyzolu ściśle związane jest z porami dnia, dlatego należy zadbać o to, by dostarczyć naszym oczom odpowiednią ilość światła. Warto pamiętać, że jasne światło znacząco pobudza nasz organizm, pozwala dobrze rozpocząć dzień i wpływa na jakość naszej pracy w ciągu dnia. Jednak nie można zapominać o relaksacyjnej funkcji światła. Tutaj idealnie sprawdzą się źródła o ciepłej białej barwie, która świetnie przygotuje nasz organizm do snu.

Do tej pory oświetlenie projektowano tak, by zapewnić bezpieczeństwo i odpowiednie warunki do codziennej pracy naszego wzroku. Pomijano natomiast pozawzrokowe mechanizmy oddziaływania światła na organizm człowieka. Przełom nastąpił w 2001 r., po odkryciu nowego typu receptora w ludzkim oku (obok pręcików i czopków) - ipRGC (ang. Intrinsically Photosensitive Retinal Ganglion Cells). Odkrycie to spowodowało refleksję nad zależnością między światłem, a wydzielaniem melatoniny w naszym organizmie.

Melatonina jest odpowiedzialna za koordynację naszego zegara biologicznego, czyli m.in. sen, obniżenie temperatury ciała czy spowolnienie rytmu serca. Oznacza to, że cykle w organizmie człowieka takie jak sen i czuwanie, dzienne zmiany koncentracji, wydajność i nastrój oraz reakcje na zmiany sezonowe są uzależnione od określonych warunków świetlnych.

Poziom czujności człowieka zależy od wahań okołodobowych sterowanych przez zegar biologiczny. Ten stan to przeciwieństwo senności. Charakteryzuje się prawidłowym postrzeganiem bodźców, szybkim i właściwym reagowaniem oraz pobudzeniem, które pozytywnie wpływa na sprawność i jakość wykonywanych przez nas zadań. Poziom czujności może uleć obniżeniu ze względu na pracę w godzinach nocnych, ograniczony dostęp światła dziennego oraz wiek.

Światło sztuczne o odpowiednich parametrach zbawiennie wpływa na stan ogólny naszego organizmu. Pomaga nam osiągnąć wyższy poziom sprawności psychofizycznej. Kluczowy jest wybór barwy światła jak i jego intensywności. Oprócz tego powinniśmy kierować się m.in. porą ekspozycji (noc czy dzień), wiekiem osób poddawanych ekspozycji, a także rodzajem wykonywanych czynności.

Obecnie prowadzone są badania, dotyczące zastosowania światła jako fototerapii, np. w leczeniu depresji sezonowej. Nie można jednak zapominać o świetle dziennym – ponieważ nawet najlepsze oświetlenie sztuczne nie jest w stanie go zastąpić. Dzięki światłu dziennemu w naszym organizmie To właśnie pod wpływem promieniowania słonecznego dochodzi do syntezy skórnej, w wyniku której wydziela się do organizmu witamina D.

Pamiętaj - światło robi różnicę! Bezpośrednio wpływa na:

  • stan Twojego umysłu,
  • koncentrację,
  • senność,
  • czujność,
  • układ odpornościowy,
  • starzenie się organizmu (melatonina jest silnym przeciwutleniaczem),
  • rozwój i wzrost.

https://co-unity.eu/pl/aktualnosci/358447/sprawdz-jak-swiatlo-dziala-na-nasze-zmysly