Taka praca w Twoim wieku?
Nie jest żadnym novum, iż Europa Zachodnia boryka się z problemem starzenia się społeczeństwa. Zjawisko to ma wpływ na kształt europejskiego rynku pracy. W Polsce, śladami Europy Zachodniej, zjawisko to zaczyna mieć wpływ na średni wiek zatrudnionych w firmach osób. Jak przygotować się na wystąpienie tego „zjawiska” w mojej firmie? Co to może oznaczać dla rynku pracy w ogóle? W perspektywie czasu będziemy mieć do czynienia z coraz mniej liczną grupą młodych ludzi gotowych do podjęcia pracy, z niedoborem pracowników o konkretnych kwalifikacjach, czy też z całkowitą zmianą systemu emerytalnego. Świadomość tego problemu wymusza znalezienie odpowiednich rozwiązań, które pozwolą przetrwać gospodarce.
Jednym z nich jest zwiększenie aktywności zawodowej ludzi powyżej 50 roku życia poprzez zatrudnianie ich w organizacjach oraz tworzenie dla nich miejsc pracy.
Różnorodność w środowisku pracy niesie za sobą pewne niebezpieczeństwa, ale może też być benefitem. Co warto wiedzieć o pracownikach 50+?
Roczne zwolnienie z płacenia składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za osobę po 50. roku życia, która pozostawała ostatnio bez zatrudnienia to jedno z proponowanych rozwiązań. Pracodawca jest na stałe zwolniony z opłacania tych dwóch składek, jeżeli jego pracownik (lub właśnie zatrudniany bezrobotny) przekroczył 55 lat w przypadku kobiet albo 60 lat w przypadku mężczyzn. Kolejnym udogodnieniem jest zmniejszenie z 33 do 14 liczby dni w ciągu roku, za które pracodawca jest zobowiązany płacić chorobowe pracownikowi po 50. roku życia. Koszt pozostałych dni zwolnienia pokrywa Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Oprócz tego firma zatrudniająca osobę bezrobotną, która osiągnie niedługo wiek emerytalny, może ubiegać się o dotację do wynagrodzenia tego pracownika. Jej wysokość wynosi nie więcej niż połowa wynagrodzenia minimalnego w skali miesiąca. W przypadku osób ponad pięćdziesięcioletnich wsparcie finansowe przysługuje przez 12 miesięcy. Jeśli pracodawca zatrudnia zaś bezrobotnego, który ukończył 60 lat – przez 24 miesiące.
Powyższe niezaprzeczalne udogodnienia nie przyćmiewają jednak czysto ludzkich obaw, które pojawiać się mogą często wśród firm pozycjonujących się jako te z „młodymi dynamicznym zespołem”.
Niektórzy pracodawcy mogą obawiać się zatrudnienia osób starszych, czy też łączenia zespołów różnorodnych wiekowo. Zatrudnienie osoby starszej może kojarzyć się z większą absencją chorobową, wolniejszym wykonywaniem obowiązków, czy też niskim stopniem elastyczności w stosunku do dynamicznego środowiska pracy. Z drugiej strony zatrudnienie osoby młodej może kojarzyć się z małym zaangażowaniem w pracę, wysokimi roszczeniami w stosunku do pracodawcy, czy też niską lojalnością. Pracodawca łącząc obydwie grupy społeczne, może obawiać się występowania konfliktów w zespole, braku tolerancji.
Przypatrując się jednak obecnym pracodawcom mogę powiedzieć, że coraz większa ich grupa pochyla się ku zatrudnianiu mieszanych zespołów, upatrując w tym więcej korzyści niż zagrożeń.
Kompetencje osób starszych oraz nabyte w ciągu wielu lat pracy doświadczenie to niewątpliwie niezaprzeczalny argument.
Nie tylko ich długie doświadczenie zawodowe, ale również życiowe wykształciło umiejętność porozumiewania się ze ludźmi na każdym poziomie. Zdolności interpersonalne, w którym jest również umiejętność aktywnego słuchania przekłada się na doskonałe słuchanie potrzeb klientów. Ponadto osoby starsze mogą czerpać ze swojego doświadczenia umiejętność radzenia sobie w trudnych, nietypowych sytuacjach. Z drugiej strony pracownicy młodsi są generacją nowych technologii. Skutecznie potrafią sobie ułatwić pracę. Są szybcy, dynamiczni i elastyczni. Łatwo dostosowują się do nowych sytuacji. Często mają głowy pełne pomysłów i oryginalnych rozwiązań.
Kompetencje osób starszych i młodszych mogą się wzajemnie uzupełniać, czyniąc pracę zespołową bardziej efektywną. Obydwie grupy wiekowe uczą się od siebie nawzajem i czerpią jak najlepsze wzorce. Wspólna praca stwarza możliwość przekazywania wiedzy oraz umiejętności , co powoduje ciągłość funkcjonowania danej organizacji.
Program zarządzania wiekiem powinien być dokładnie przeanalizowany i zaplanowany, aby mógł funkcjonować prawidłowo w danej organizacji. Coraz większa liczba przedsiębiorstw jest zmuszona korzystać z opcji zatrudniania osób starszych, mieszania zespołów, powodując poprawę pozycji konkurencyjnej na rynku. Korzyści płyną zarówno dla pracowników, którzy pozostają dłużej aktywni zawodowo, mogą osiągać wyższe zarobki, jak i również dla pracodawców, którzy mają możliwość dysponowania zespołami o różnych kompetencjach, zmniejszają fluktuację kadr i w rezultacie ograniczają koszty działalności przedsiębiorstw. Ponadto pracodawcy zatrudniający osoby starsze budują pozytywny wizerunek na rynku. Jawią się jako podmiot społecznie odpowiedzialny, który jest otwarty na różnorodność, nie dyskryminuje pracowników ze względu na wiek, szanuje pracowników, zapewniając miejsce pracy każdej grupie wiekowej.
