Prawie połowa młodych ludzi widzi się jako przedsiębiorca lub freelancer

Niemal 32% młodych Polaków myśli o założeniu w przyszłości firmy i zatrudnianiu ludzi. Co piąty rozważa pracę jako freelancer (18%) lub myśli o objęciu stanowiska kierowniczego (22%) – wynika z badania Fundacji THINK!

• Praca zdalna to preferowany model działania dla 54% spośród tych respondentów, dla których znaczenie ma forma przyszłej pracy.
• W badaniu zrealizowanym w partnerstwie merytorycznym z Instytutem Psychologii Uniwersytetu Śląskiego oraz Fundacją Citi Handlowy im. L. Kronenberga wzięło udział ponad 1200 osób w wieku 18-30 lat.

Niezależna forma pracy, celowanie w funkcje menedżerskie, chęć poszukiwania i wdrażania nowatorskich rozwiązań oraz zdobywania nowych umiejętności, zarówno technicznych, jak i miękkich – tak wyobrażają sobie pracę przyszłości osoby w wieku 18-30 lat, które wzięły udział w badaniu przeprowadzonym na przełomie marca i kwietnia tego roku przez Fundację THINK! w partnerstwie merytorycznym z Instytutem Psychologii Uniwersytetu Śląskiego oraz Fundacją Citi Handlowy im. L. Kronenberga.

Praca przyszłości

W perspektywie 10-15 lat co drugi uczestnik badania widzi się w pracy na etacie, a dla prawie 40% najlepszą pracą przyszłości byłaby praca jako freelancer lub przedsiębiorca. Z tej ostatniej grupy dwóch na trzech respondentów ma już konkretny pomysł na swój biznes.

Zapytani o preferowaną branżę młodzi wskazali kolejno: handel i usługi (21%), technologię i informatykę (13%), zdrowie i opiekę medyczną (12%) oraz budownictwo inżynierię (10%). 

Jeśli chodzi o formę przyszłej pracy, zdecydowanie wygrywa praca zdalna (ponad 54%). Druga połowa odpowiedzi rozłożyła się po równo na pracę stacjonarną i hybrydową. 

Do bardzo ważnych aspektów przyszłej pracy należą dobre zarobki i satysfakcja z pracy (po ok. 20% wskazań), ale nie mniej ważna jest możliwość rozwoju zawodowego oraz praca „na swoim”.

Przydatne kompetencje

Wśród umiejętności decydujących o tym, czy praca będzie dawać satysfakcję, osoby uczestniczące w badaniu wskazały trzy najważniejsze: specjalistyczną wiedzę (blisko 37%), umiejętności interpersonalne i komunikacyjne (prawie 21%) oraz ogólnie edukację i kwestię rozwoju umiejętności (17%). Zdaniem respondentów w przyszłej pracy przydadzą się też zarówno kompetencje techniczne, jak również odporność psychiczna i radzenie sobie ze stresem. 

Otwarci na postęp

Z badania wynika, że młodzi chcą wprowadzać efektywne, prowadzące do poprawy innowacyjności zmiany w swoim środowisku pracy. Ponad połowa osób otwartych na nowości opisała konkretne technologie, tematy i dziedziny, których miałoby to dotyczyć. Co trzeci respondent gotowy jest zaadaptować nowe rozwiązanie i ma szczegółowy plan, jak to zrobić.

– Dzięki temu, że zadaliśmy uczestnikom pytania otwarte, uzyskaliśmy odpowiedzi wyrażone ich własnymi słowami. Wbrew powszechnym opiniom na temat pokolenia Ze związanym z ciągłą obecnością jego przedstawicieli w social mediach, tendencją do szybkiego zniechęcenia, gdy praca nie daje szybkiej gratyfikacji i pochwał, braku szacunku dla autorytetów i niechęci podejmowania wysiłku, wyniki badania pokazały zupełnie inne dążenia i ambicje zawodowe młodych. Okazało się, że nie są gołosłowni, że mają konkretne pomysły na to, co chcą robić w przyszłości i z chęcią wykorzystują w praktyce swoje kompetencje technologiczne, interpersonalne i komunikacyjne – mówi Anna Bichta, prezeska Fundacji THINK!

Gotowi, by się szkolić

Na pytanie, czy uczą się, by być na bieżąco w swoim zawodzie i metodach pracy, 36% spośród tych, którzy udzielili odpowiedzi, wskazało ogólnie, że aktualizuje swoją wiedzę. Niemal 16% wymieniło aktualizację wiedzy w zakresie nowych technologii (m.in. programowanie i sztuczna inteligencja). Badani wskazali różne formy nauki – zarówno kursy on-line i studia podyplomowe, jak również samodzielne i hobbystyczne zdobywanie wiedzy zwłaszcza z wykorzystaniem internetu i zasobów online.

Poza sposobami uczenia się uczestnicy badania podkreślili znaczenie praktycznych metod zdobywania wiedzy i jej zastosowania – również w miejscu pracy. Nauce sprzyja też wsparcie doświadczonych ekspertów i motywująca atmosfera. Najmniej sprawdzają się tradycyjne wykłady czy prezentacje oraz nauczanie teorii bez odnoszenia się do praktyki. Okazuje się, że młodzi wymagają od siebie gotowości do ciągłego rozwijania umiejętności, dlatego szukają informacji, cenią krytyczne myślenie, wytrwałość i samodyscyplinę. Zapytani, co mogłoby zwiększyć ich zaangażowanie w naukę, badani wskazali na korzyści finansowe – np. wynagrodzenie za czas nauki czy wyższa pensja po jej zakończeniu), lepszą dostępność i jakość materiałów edukacyjnych oraz poprawę warunków pracy. 

– Badanie pokazało, że praca jest dla młodych osób ważnym elementem życia. Nie tylko w wymiarze materialnym (dobre zarobki), ale również osobistym. Chcą czuć satysfakcję z tego, co robią, rozwijać siebie i swoje pasje. Wymienione przez respondentów korzystne cechy pracy oraz znaczenie takich kwestii, jak stabilność zatrudnienia, możliwość awansu czy atmosfera w pracy przeczą, jakoby młodzi nie byli gotowi wiązać się na dłużej z jednym miejscem. Są chętni by to robić, ale pod warunkiem, że będą mogli iść do przodu, zdobywając nowe kompetencje oraz godząc życie zawodowe z prywatnym – komentuje dr Artur Domurat z Uniwersytetu Śląskiego.

Sukces “na swoim”

W badaniu zadano również pytanie o czynniki sprzyjające sukcesowi w pracy na własny rachunek. Najwięcej osób wskazało aspekty ekonomiczne – kapitał początkowy i zasoby finansowe, ale niewiele mniej wskazań otrzymały dobra znajomość rynku i branży, dyscyplina i wytrwałość, a także dobry pomysł na biznes oraz zaangażowanie i poświęcenie. Ta świadomość, połączona z już podejmowanym samorozwojem, innowacyjnością i skonkretyzowanymi planami dobrze wróży niemal co trzeciemu respondentowi, który w przyszłości rozważa wyłącznie pracę “na swoim”.

Metodologia

Badanie przeprowadzono w dniach 22 marca – 2 kwietnia 2024 r. na grupie 1246 osób w wieku 18-30 lat. Dobór uczestników uwzględniał różnorodność płci, wieku, wykształcenia, miejsca zamieszkania i statusu zawodowego. Badanie zrealizowano techniką CAWI (Computer Assisted Web Interviewing) na Ogólnopolskim Panelu Badawczym.

Fundacja THINK

Grafika: Adobe Stock, phpetrunina14