Wskaźnik niewynajętej powierzchni biurowej w Warszawie spadł po raz pierwszy od początku pandemii
Międzynarodowa firma doradcza Cushman & Wakefield podsumowała pierwszy kwartał 2022 roku na warszawskim rynku biurowym. Z raportu wynika m.in., że do kwietnia br. całkowite zasoby powierzchni biurowej w stolicy wyniosły ok. 6,24 mln mkw.; do użytku zaś oddano 93 400 mkw.
Rekordowo niska liczba projektów biurowych
Na koniec pierwszego kwartału 2022 roku w Warszawie w budowie było ok. 260 000 mkw. powierzchni biurowej planowanej do oddania w latach 2022-2025. Według szacunków Cushman & Wakefield w kolejnych miesiącach br. ukończonych zostanie ok. 154 000 mkw. projektów biurowych. Do największych zrealizowanych projektów możemy zaliczyć: Forest Tower (51 500 mkw.), Lixa C (19 400 mkw.) oraz SKYSAWA (8 500 mkw.).
Pomimo ograniczenia nowej podaży w najbliższych latach oraz stopniowo poprawiającej się sytuacji na rynku najmu, liczba nowych projektów uruchamianych w Warszawie jest relatywnie niska. Jest to spowodowane między innymi niepewnością co do wpływu rosyjskiej agresji w Ukrainie na polską gospodarkę. Na rynku biurowym przejawia się ona znaczącym wzrostem kosztów budowy i wykończenia powierzchni. Obecna sytuacja geopolityczna ma realne przełożenie na ograniczenie marży deweloperskiej, co powoduje wstrzymanie decyzji o rozpoczęciu realizacji niektórych nowych projektów. Niemniej jednak, część deweloperów intensyfikuje swoją aktywność związaną z przygotowaniem nowych inwestycji, analizując spadki i wzrosty cen i szukając optymalnego momentu na uruchomienie nowych projektów, który pozwoliłby im wykorzystać zbliżający się moment ograniczenia nowej podaży na rynku.
Wskaźnik pustostanów spadł po raz pierwszy od początku pandemii
W związku z wybuchem pandemii COVID-19, od drugiego kwartału 2020 roku utrzymywała się tendencja wzrostowa wskaźnika powierzchni niewynajętej. W pierwszym kwartale 2022 roku po raz pierwszy można mówić o spadku poziomu powierzchni niewynajętej. Wskaźnik ten wyniósł 12,2% i spadł o 0,5pp. w ujęciu kwartalnym.
Rosnąca aktywność najemców potwierdza się również za sprawą wskaźnika absorpcji netto, któryw pierwszym kwartale 2022 roku wyniósł 112 400 mkw. i był wyższy niż w całym 2021 roku. Ponadto, absorpcja netto w pierwszych trzech miesiącach br. przewyższyła poziom nowej podaży w tym okresie.
Oczekujemy, że w kolejnych kwartałach będziemy obserwować utrzymanie trendu kompresji wskaźnika pustostanów ze względu na rosnącą aktywność najemców, ograniczoną podaż nowej powierzchni biurowej i relatywnie wysoki poziom przednajmu w budynkach planowanych do oddania w 2022 roku (ponad 55%) – mówi Jan Szulborski, Senior Consultant, Consulting & Research, Cushman & Wakefield.
Całkowita aktywność najemców w pierwszym kwartale 2022 roku drugą najwyższą w historii prowadzenia statystyk
Całkowita aktywność najemców w pierwszych trzech miesiącach br. wyniosła 273 000 mkw. i była wyższa o 53% od średniej z ostatniej dekady. Jest to także drugi najwyższy wynik kwartalny pod kątem aktywności transakcyjnej najemców od początku prowadzenia statystyk. Zanotowana rekordowa aktywność najemców spowodowana jest kumulacją transakcji, a także poprawiającą się sytuacją na rynku najmu i sytuacją pandemiczną. W związku z tym, część najemców przechodzi z fazy wstrzymywania decyzji odnoście powierzchni biurowych do faz realizacji.
W pierwszym kwartale br. pięć największych transakcji odpowiedzialnych było za ponad 43% całkowitej aktywności zarejestrowanej w analizowanym okresie. Do największych zawartych umów możemy zaliczyć: umowy przednajmu PKO BP w budynku SKYSAWA I&II (34 500 mkw.) oraz poufnego najemcy z sektora bankowego w projekcie Forest Tower (30 000 mkw.); renegocjację i ekspansję Grupy ING w projekcie Plac Unii (23 500 mkw.) oraz renegocjację poufnego najemcy z sektora bankowego w projekcie Generation Park X (18 800 mkw.) oraz relokację Generali do budynku Pałac Jabłonowskich (14 300 mkw.).
Według wstępnych szacunków popyt na powierzchnie biurowe w 2022 roku będzie kontynuował stopniowy trend wzrostowy względem 2021 roku. Niemniej jednak, jednym z czynników który może wpłynąć na ograniczenie aktywności najemców w najbliższych kwartałach jest zmiana lub pogorszenie sentymentu najemców względem planów inwestycyjnych w Polsce ze względu na niepewną sytuację geopolityczną – komentuje Katarzyna Lipka, Head of Consulting & Research, Cushman & Wakefield.
Czynsze pod presją wzrostową
W związku z niepewną sytuacją geopolityczną i wzrostem kosztów budowy oraz wykończenia powierzchni, stawki czynszów znalazły się pod presją wzrostową. W pierwszym kwartale 2022 roku stawki za najlepsze powierzchnie biurowe wyniosły 23,00-25,00 EUR/mkw./miesiąc w strefie Centrum oraz 13,50-16,50 EUR/mkw./miesiąc w strefie poza Centrum.
Z obserwacji Cushman & Wakefield wynika, że projekty w budowie znajdują się obecnie pod największą presją wzrostu stawek bazowych jak i efektywnych czynszu, co wynika z największej ekspozycji na wzrost kosztów zarówno budowy, jak i wykończenia powierzchni. Niezależnie od rodzaju budynku biurowego, obserwowana jest również większa elastyczność negocjowanych parametrów finansowych, takich jak długość umowy, ilość udzielanych zwolnień z czynszu oraz dopłata do wykończenia powierzchni biurowej – dodaje Joanna Blumert, Head of Occupier Services Warsaw, Office Agency, Cushman & Wakefield.
