Jak zbudować zeroemisyjny świat?

Pierwsza edycja PlayFair odbyła się w ramach Międzynarodowego Festiwalu Producentów Muzycznych Soundedit, którego wybór był silnie skorelowany z główną ideą inicjatywy. Rola środowisk artystycznych w kreowaniu ekologicznych postaw w gronie odbiorców muzyki czy sztuki pozostaje niekwestionowana od lat, a organizowanie niskoemisyjnych wydarzeń uwzględnia uniwersalne zasady, z których mogą czerpać również przedstawiciele innych gałęzi biznesu, a także uczestnicy eventów. W najnowszym raporcie PlayFair przedstawiono m.in. wyniki badania śladu węglowego wygenerowanego podczas Soundedit oraz ankiet przeprowadzonych wśród uczestników, na podstawie których opracowano praktyczne i uniwersalne rekomendacje.

Główną ideą PlayFair było pobudzenie dyskusji na temat organizowania wydarzeń zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju i maksymalnym ograniczeniem środowiskowych kosztów eventów. Mając świadomość, że dążenie do założeń less waste w ekosystemie muzycznym wymaga zaangażowania wielu sektorów, do debaty zaproszono również przedstawicieli branży IT, deweloperskiej, spożywczej i retail, a także naukowców oraz specjalistów związanych z zarządzaniem przestrzenią miejską. Fundamentem dla dalszych analiz stały się dane zgromadzone w ramach badania śladu węglowego zrealizowanego przez ekspertów ABB i Politechniki Łódzkiej podczas Soundedit.

Eksperyment, który przeprowadziliśmy, stanowił bardzo istotny element całego projektu PlayFair. Mieliśmy świadomość, że dane są nam niezbędne do wypracowania wartościowych rekomendacji dla organizatorów eventów. Opomiarowanie procesów jest również nieodłącznym elementem koncepcji ESG – liczby wskazują nam kierunek dla strategii, umożliwiają ocenę realizacji założeń i bieżące monitorowanie efektywności. Raport PlayFair stanowi kompleksowe podsumowanie debat, wywiadów z ekspertami, wniosków na przyszłość dla wielu branż, wyniki badań ABB i Politechniki Łódzkiej, a także poradnik dla organizatorów eventów czy nawet wydarzeń firmowych. To kolejny efekt współpracy międzysektorowej zainicjowanej przez nas w listopadzie, po uruchomieniu Ubraniomatu na osiedlu Archicom wraz z markami 4F i Ubrania do Oddania. Nie mam wątpliwości, że już wkrótce pojawią się kolejne innowacyjne projekty w wykonaniu partnerów PlayFair. Waldemar Olbryk, Prezes Zarządu Archicom

Rola danych i opomiarowania wydarzeń

Powołując się na dane GUS w 2021 r. zorganizowano w Polsce 3 tysiące imprez masowych. Zgromadziły one łącznie blisko 11 milionów uczestników, którzy musieli dotrzeć na event, wrócić do domu, jeść, pić czy też kupować produkty ulubionych artystów, generując przy tym odpady i zużywając energię. Należy mieć świadomość, że wszystko to przekłada się na ślad węglowy. Do jego selektywnej analizy podczas Soundedit wykorzystano dane zebrane poprzez pomiar energii elektrycznej zużywanej podczas koncertów, a także ankietę umożliwiająca ustalenie, w jaki sposób uczestnicy dotarli na wydarzenie, a także jakie nawyki towarzyszą im na co dzień. Na wstępie przyjęto założenia, że czteroosobowe gospodarstwo domowe przy aktualnym miksie energetycznym w Polsce zużywa w ciągu roku średnio 2200-2500 kWh energii, co odpowiada emisji ekwiwalentu 1400-1600 kg CO2.

Przystępując do projektu PlayFair zakładaliśmy, że jednym z kluczowych elementów śladu węglowego wydarzenia będzie energia elektryczna. Nie do końca okazało się to trafne. To, co odkryliśmy w trakcie, sprawiło, że w kolejnym roku skupimy się na innych kwestiach, np. na jedzeniu czy transporcie, gdyż w tych obszarach można najbardziej zminimalizować wpływ na środowisko. PlayFair jest namacalnym dowodem, że opomiarowanie wydarzeń klarownie pokazuje nam najefektywniejsze punkty przyłożenia nakładu pracy i zasobów oraz pozwala opracowywać rozwiązania na przyszłość i wskazywać elementy, w które warto oraz w które nie warto inwestować. Przemysław Zakrzewski, Head of Corporate Technology Center, Vice President ABB E-mobility Sp. z o.o.

Czynniki wpływające na ślad węglowy wydarzeń

Wyniki opublikowane w raporcie PlayFair potwierdzają, że pobór energii urządzeń scenicznych i oświetlenia w dniu kulminacyjnego koncertu odpowiada za niewielki odsetek całkowitej wartości wyemitowanego CO2­. Energia pobrana przez infrastrukturą wyniosła 120 kWh przekładających się na 81 kg CO2, czyli zaledwie 0,5% ogólnych emisji towarzyszących Soundedit. Analogiczny ślad węglowy wygenerował przejazd 450 km samochodem jednego uczestnika eventu, co pokazuje, gdzie należy kierować swój wzrok, szukając optymalizacji w tym zakresie.

Obszar transportu, a więc podróże artystów, publiczności czy obsługi, a także ich zakwaterowanie odpowiadają nawet za 50% ogólnego śladu węglowego wydarzenia. Podczas Soundedit jego wartość osiągnęła poziom blisko 20 tysięcy kg CO2. Ze zrealizowanych ankiet wynika, że najpopularniejszym środkiem komunikacji był samochód, którym do Łodzi dotarło 57% uczestników. Przebyli oni łącznie 10 535 km. Jednocześnie samochód odnotował niemal najgorszy, poza samolotem, współczynnik całkowitej liczby wyemitowanego CO2 w przeliczeniu na pojedynczego uczestnika – ponad 18 kg. Natomiast najkorzystniejszy stosunek komfortu, ceny i emisyjności oferuje pociąg.

Na około 30% śladu węglowego wpływają czynniki na miejscu wydarzenia takie jak zużycie z sieci energetycznej i odnawialnych źródeł energii, wytworzone odpady, a także zużycie wody i przetwarzanie ścieków. Natomiast za kolejne 20% odpowiadają usługi, a więc oferowana żywność i napoje, produkcja biletów, programów czy plakatów, a także merchandise. Badacze doszli również do wniosku, że istotnym obszarem do zagospodarowania jest codzienna dieta uczestników. Szacuje się, że dieta wegetariańska pozwala oszczędzić prawie 50% emisji CO­­­2 względem jadłospisu uwzględniającego mięso, którego produkcja generuje duży ślad węglowy. W ankietach przepytano uczestników na temat ich nawyków żywieniowych. Na tej podstawie wyliczono, że podczas jednego dnia festiwalu publiczność wyemitowała ekwiwalent CO2 na poziomie 7561 kg wyłącznie na podstawie spożywanych posiłków. Wegański lub wegetariański catering podczas eventu to jedno z rozwiązań, które nie tylko zmniejszy ślad węglowy wydarzenia, ale także być może przyczyni się do długofalowej zmiany sposobu żywienia społeczności.

Archicom