Poszukiwanie pracowników w branży AI – wyzwania i rozwiązania
Pracodawcy z branży AI borykają się z wyzwaniami związanymi ze znalezieniem odpowiednich pracowników. Jak wygląda sytuacja na rynku polskim i jak można jej zaradzić?
Rozwiązania AI zyskały w ostatnich latach ogromną popularność w każdym sektorze gospodarki w Polsce. Mechanizmy sztucznej inteligencji, wykorzystywane w systemach biznesowych i informatycznych, to już dzisiaj dla wielu firm element strategii długofalowego rozwoju. Pomagają one wykorzystywać dane gromadzone w organizacji, umożliwiają szybszą automatyzację działań i łatwiejszy dostęp do klientów. Dobrym przykładem są boty, które witają nas już prawie na każdej stronie internetowej i są w stanie prowadzić z nami rozmowę dzięki wyuczonemu schematowi. Jest to relatywnie młoda dziedzina, w związku z tym największym wyzwaniem jest niedobór specjalistów AI na rynku.
Ważnym czynnikiem, który dodatkowo zwiększa konkurencję o pracowników, były zmiany związane z pandemią COVID-19. Obostrzenia i związane z nimi zmiany w nawykach konsumpcyjnych wymusiły na przedsiębiorstwach przyspieszoną transformację cyfrową, w tym wzmocnienie cyfrowych kanałów sprzedaży i świadczenia usług. To z kolei przekłada się na wyższe zapotrzebowanie na właściwych ekspertów. Pracowników stawia to w pozycji dogodnej do negocjacji warunków i płac. Pracodawców z kolei zmusza do poszukiwania nowych sposobów pozyskiwania osób o odpowiednich kompetencjach.
CHARAKTERYSTYKA RYNKU POLSKIEGO
Branża AI w Polsce bardzo dynamicznie się rozwija. Jak wskazuje raport fundacji Digital Poland [1], nasz kraj zajmuje siódme miejsce pod względem liczby wykwalifikowanych pracowników zajmujących się sztuczną inteligencją, jej rozwojem i wdrożeniami. Jesteśmy też pierwsi w regionie Europy Środkowej i Wschodniej. Jedna trzecia firm branży AI pozyskuje swoich klientów z kraju, podobny odsetek opiera się głównie na klientach zagranicznych. Dla polskich przedsiębiorstw głównymi rynkami zewnętrznymi są Ameryka Północna, Unia Europejska i Wielka Brytania.
Specjaliści od sztucznej inteligencji są zatrudniani przede wszystkim w sektorze IT, ale też w finansowym, czy nowoczesnych usług dla biznesu. Stanowiska związane z omawianym obszarem znajdziemy przede wszystkim w bankach i firmach konsultingowych oraz firmach typowo wyspecjalizowanych w AI. Powstające miejsca pracy to dla kandydatów możliwość pracy z nowoczesnymi technologiami na dużych, znaczących i prestiżowych projektach.
PRZYKŁAD WROCŁAWSKI
Największym rynkiem dla specjalistów z branży AI jest Warszawa, w której znajduje zatrudnienie około jedna trzecia ekspertów od sztucznej inteligencji. Kolejnymi są Kraków i Wrocław, gdzie pracuje o połowę mniej [2]. Warto się przyjrzeć rynkowi wrocławskiemu, bo należy do najlepiej przebadanych i zdiagnozowanych. Pod względem używanych języków programowania wrocławski rynek IT jest zbliżony do światowych trendów: najpopularniejsze są JavaScript, Java i C#. Natomiast widzimy też duże zainteresowanie Pythonem. To dobra wiadomość, bo Pythona używa się głównie do tworzenia rozwiązań sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego. Jego popularność pokazuje, że wiele wrocławskich firm pracuje nad rozwojem wiodących technologii.
Atutem wrocławskiego rynku pracy są wysoko oceniane uczelnie kształcące dobrze przygotowanych specjalistów. Absolwenci znają języki obce, dzięki czemu łatwo odnajdują się w międzynarodowym środowisku i efektywnie współpracują z zagranicznymi klientami. Posiadają też gruntowną wiedzę teoretyczną i dobrze rozwinięte kompetencje twarde.
Podobnie jest z edukacją w zakresie technologii, czyli Machine Learning Artificial Intelligence lub zarządzania danymi. Przedstawiciele biznesu to doceniają. Wrocławski rynek IT oraz uczelnie kształcące przyszłych pracowników tworzą system naczyń połączonych. Dla większości dużych i średnich firm to niezwykły atut, który wpływa na decyzję o wyborze Wrocławia jako lokalizacji siedziby. Podobnie funkcjonuje to na rynkach warszawskim i krakowskim, które również mają więcej studentów i absolwentów w obszarze IT. Trzeba jednak zaznaczyć, że ta nieco większa dostępność pracowników dla sektora nie jest aż tak odczuwalna, jak we Wrocławiu.
NIEDOBÓR PRACOWNIKÓW
W związku z dynamicznym rozwojem branża AI konfrontuje się z kilkoma wyzwaniami związanymi z rekrutacją i pozyskiwaniem specjalistów – są to zwłaszcza niedobory kadrowe i presja płacowa. Pandemia COVID-19 i restrykcje z nią związane nie wpłynęły negatywnie na sytuację firm zajmujących się sztuczną inteligencją. Wręcz przeciwnie: wspomniane zmiany nawyków konsumpcyjnych, zwłaszcza wzrost popularności zakupów online, spowodowały, że wszystkie wspomniane wyżej sektory – SSC/BPO, finanse i bankowość oraz przede wszystkim IT – musiały sprostać zapotrzebowaniu na ich usługi. Jak wskazują wyniki 44. edycji realizowanego przez Randstad badania „Planów Pracodawców” [3], firmy z sektora finansowego i nowoczesnych usług dla biznesu najlepiej oceniają swoją kondycję finansową.
To z kolei przekłada się na wysoką podaż na rynku pracy. Obecnie liczba ofert pracy w AI przekracza liczbę pracowników z odpowiednimi kompetencjami. W związku z tym, specjaliści z kilkuletnim doświadczeniem mogą liczyć na wysokie wynagrodzenia (15 000–20 000 PLN brutto – Data Science Developer), które z roku na rok rosną średnio o 5%. Firmy ze wspomnianych już sektorów finansowego i nowoczesnych usług dla biznesu w ponad połowie przypadków planują podwyżki. Z kolei, jak pokazuje 45. edycja realizowanego przez Randstad badania „Monitor Rynku Pracy” [4], pracownicy z sektorów IT i bankowego częściej zmieniali stanowiska wewnątrz obecnych firm, niż zmieniali pracodawcę.
PRACA ZDALNA JAKO ROZWIĄZANIE
Pomimo relatywnie dobrej sytuacji na rynku, nie wszystkie firmy zatrudniające specjalistów z branży AI mogą sobie pozwolić na uleganie presji płacowej i konkurencję zarobkami o pracowników. Doświadczenie Randstad wskazuje, że ważnymi czynnikami sprzyjającymi przyciągnięciu talentów mogą być pozapłacowe benefity.
Istotnym wsparciem może się też okazać praca zdalna z innego regionu Polski. Wyniki 45. edycji „Monitora Rynku Pracy” pokazują, że niemal połowa respondentów byłaby gotowa na takie rozwiązanie. Pracodawcy powinni rozważyć taką opcję, zwłaszcza dlatego, że specyfika pracy specjalistów od sztucznej inteligencji pozwala na wykonywanie obowiązków służbowych z miejsca innego niż siedziba firmy. Warszawa, Kraków i Wrocław to miasta o relatywnie niskim bezrobociu. Zdalne wykonywanie zadań z innego regionu Polski może być rozwiązaniem problemu nasycenia rynku lokalnego. Wspomniane miasta to też miejsca o relatywnie wysokich kosztach życia.
Dlatego praca zdalna z miejsca o niższych kosztach życia i niższych średnich zarobkach może być substytutem wyższych zarobków. Dane z 45. „Monitora Rynku Pracy” pokazują, że praca zdalna jest atrakcyjna głównie ze względu na oszczędność czasu i kosztów wynikającą z braku konieczności dojazdu. Jedna trzecia ankietowanych stwierdziła też, że pozwala ona na wyższe zarobki niż te w miejscu zamieszkania.
Autor: Dagmara Żuromska
Key Account Manager, Randstad Polska Sp. z o.o.
[2] https://www.bankier.pl/wiadomosc/W-Polsce-AI-robi-sie-w-IT-Inne-branze-w-tyle-za-Europa-7980595.html
[3] https://info.randstad.pl/planypracodawc%C3%B3w-44-i
[4] https://info.randstad.pl/monitor-rynku-pracy-45-i
Artykuł pochodzi z magazynu:
FOCUS ON Business #3 March-April (2/2022)
Zobacz numer
