Bydgoszcz czuje zielony klimat zmian

Żyjemy w świecie, który wśród najważniejszych problemów dostrzegł pilną potrzebę przejścia na odpowiedzialne gospodarowanie zasobami. Zmierzamy w kierunku zielonej transformacji, a inwestorzy coraz mocniej stawiają na ESG, uwzględniając w inwestycjach kwestie środowiskowe, społeczne i ład korporacyjny. Jaką rolę w tym procesie może odgrywać miasto, będące podstawowym otoczeniem ulokowanych w nim przedsiębiorstw? Jak miejski „ekosystem” może działać w duchu zielonej transformacji? Bydgoszcz aktywnie podejmuje to wyzwanie i świadomie spoglądając w przyszłość, zakłada zielone okulary.

Ekomurale jak drzewa

Kto zaglądał do Bydgoszczy, być może wie, że to miasto muralami stoi. Każdy z nich ma nie tylko walory estetyczne, ale na ogół niesie także za sobą jakieś ważne, społeczne, kulturowe lub historyczne przesłanie. Sztuka uliczna nie tylko żyje tu na co dzień wśród mieszkańców, ale ostatnio zaczęła… oczyszczać powietrze. W Bydgoszczy przybywa ekomurali wykonanych z użyciem specjalnych farb fotokatalitycznych, które mają właściwości oczyszczające powietrze. Najnowszy mural o powierzchni 200 m2 ozdobił budynek zakładu Stena Recycling. To już nie pierwszy tego typu projekt w Bydgoszczy, który ma pokazać, że oprócz walorów estetycznych, takie inicjatywy pomagają chronić środowisko. Ekomurale usuwają z atmosfery szkodliwe dwutlenki azotu, które współtworzą smog, spaliny i opary z kotłów grzewczych. Szacuje się, że jeden metr kwadratowy farby antysmogowej absorbuje 0,44 g tlenku azotu, który jest trującą substancją – taką samą ilość absorbuje jedno drzewo w ciągu jednego dnia.

Urzędowy CSR

CSR, czyli szeroko pojęta odpowiedzialność organizacji za wpływ jej decyzji i działań na społeczeństwo i środowisko, to już nie tylko domena wielkich międzynarodowych korporacji. Koniecznością jest wpisanie się w ten trend także samorządów, a tu Bydgoszcz ma się już czym pochwalić. W bydgoskim ratuszu wdrożony został w ostatnim czasie proces robotyzacji obsługi faktur. Innowacja polegająca na wprowadzeniu technologii RPA pozwala na bardziej efektywne zarządzanie potrzebami miasta w zakresie zużycia energii elektrycznej, a co za tym idzie, sprawia, że miasto płaci mniej za energię. Dodatkowo system optymalizuje pracę w urzędzie i uwalnia urzędników od wykonywania nudnych, żmudnych i powtarzalnych czynności, pozwalając im na większe zaangażowanie w kreatywną pracę na rzecz miasta i mieszkańców.

Robot służący do zarządzania obiegiem faktur, który przetwarza miesięcznie tysiące dokumentów, integrując ze sobą kilka różnych aplikacji biznesowych i systemów, to samorządowa innowacja na skalę ogólnopolską, dzięki której Bydgoszcz nie tylko zwiększyła efektywność pracy urzędu, ale też poczyniła oszczędności. Wdrożenie robota pozwoliło na zaoszczędzenie łącznie około miliona złotych, a dzięki systematycznemu zbieraniu danych umożliwiło także wyciągnięcie wniosków prowadzących do optymalizacji wykorzystania energii w mieście. Inicjatywa ta zyskała uznanie również w środowisku biznesowym, trafiając na „short-listę” w konkursie CEE Bussiness Services Awards w kategorii „Top CSR Initiative – Poland”. Bydgoski robot przyniósł miastu także tytuł Lidera Transformacji Energetycznej 2023 przyznawany przez Polski Kongres Klimatyczny oraz pierwsze miejsce za najlepsze usługi smart w polskich miastach podczas prestiżowych targów Smart City Expo Poland w 2022 roku.

Miasto-gąbka

Bydgoszcz jest także jednym z pierwszych miast, które podjęły wyzwanie mądrego zarządzania wodami opadowymi. Zmiany klimatu powodują, że miasta są coraz bardziej narażone na problemy związane z niedoborem wody i powodziami. W odpowiedzi na ten problem Bydgoszcz i spółka Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy, wraz z partnerami z sześciu państw, połączyli siły w ramach projektu „City Water Circles”, aby stworzyć bazę wiedzy na temat gospodarki wodnej w obiegu miejskim i wspólnie z lokalnymi interesariuszami opracować zestaw innowacyjnych metod i narzędzi przydatnych w całej Europie Środkowej. Działaniom tym przyświeca cel promowania kultury oszczędzania wody, sposobów pozyskiwania i wykorzystywania wody deszczowej w miastach, odzyskiwania wody szarej oraz stosowania rozwiązań opartych na naturze.

W Bydgoszczy udaje się odwracać sposób myślenia i traktować wodę deszczową nie jako problem, ale jako dobro. Wdrażane od kilku lat działania mają na celu stworzenie miasta, które działa jak gąbka, akumulując wody deszczowe w czasie opadów i wykorzystując deszczówkę w okresie suszy. Realizując koncepcję „miasta-gąbki” Bydgoszcz podjęła szereg inicjatyw, poprawiając założenia polityki miejskiej, modernizując sieć, edukując i analizując możliwości wprowadzania kolejnych praktycznych działań. Obecnie miasto stawia na upowszechnianie zielono-niebieskiej infrastruktury przy równoczesnym zarządzaniu retencją zbiornikową i wykorzystaniu deszczówki. Przez ostatnie lata wybudowano 100 zbiorników retencyjnych, które umożliwiają sprawne funkcjonowanie sieci, a wody opadowe, zamiast do kanalizacji, są przekierowywane przy wykorzystaniu naturalnych spadków na tereny zielone.

Miejski biogaz cenny dla środowiska

Niezmiernie ważne w procesie zielonej transformacji są również inwestycje w branży odpadowej i energetycznej. W tej kwestii Bydgoszcz ma w planach ambitne przedsięwzięcia. Międzygminny Kompleks Unieszkodliwiania Odpadów ProNatura, lokalna spółka odpowiedzialna za gospodarowanie odpadami, planuje budowę Instalacji Recyklingu Organicznego Poprzez Fermentację Bioodpadów – czyli biogazowni. To projekt, którego głównym celem jest umożliwienie efektywnego przetwarzania zbieranych selektywnie odpadów biodegradowalnych, a tym samym zmniejszenie ilości odpadów komunalnych podlegających składowaniu.

Biogazownie nie tylko rozwiązują problem z odpadami i pozostają przyjazne dla środowiska. Z odpadów pochodzenia roślinnego powstaje także biogaz, który może służyć za paliwo, np. dla śmieciarek. W efekcie końcowym otrzymywany jest ponadto ekologiczny nawóz, a w przeciwieństwie do tradycyjnej kompostowni, technologia ta charakteryzuje się znikomą uciążliwością odorową. Bydgoska biogazownia ma powstać w 2025 r. i zapewnić gotowość do zagospodarowania odpadów bio z całego terenu Metropolii Bydgoszcz (łącznie to 18 stowarzyszonych ze sobą gmin).

Fotowoltaika „z polotem”

Politykę ekologicznych rozwiązań i zrównoważonego zużycia energii od lat realizuje również Port Lotniczy Bydgoszcz (PLB), w którym swoje udziały ma Miasto Bydgoszcz. W ramach tych działań przykładowo, podczas remontu drogi dojazdowej na lotnisko zamontowano inteligentne oświetlenie, które swoją pełną moc osiąga jedynie po wykryciu ruchu pojazdów, a przygasa kiedy drogą akurat nikt się nie porusza. Lotnisko inwestuje również we flotę aut elektrycznych.

Port Lotniczy Bydgoszcz dąży także do niezależności energetycznej i statusu lidera w produkcji ekologicznego prądu. Na jego terenie powstała niedawno pierwsza instalacja fotowoltaiczna, licząca 110 modułów, a wkrótce pojawiać się będą kolejne. Docelowo PLB planuje budowę jednej z największych w Polsce farm fotowoltaicznych.

Inwestycja pozwoli ograniczyć wydatki na energię, zwiększy bezpieczeństwo energetyczne portu, a także przyczyni się do poprawy jakości powietrza w jego sąsiedztwie. Zakładana produkcja prądu znacznie przewyższy potrzeby lotniska, dlatego z czystej energii skorzystają również m.in. mieszkańcy Bydgoszczy i gminy Białe Błota oraz Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2. Przedsięwzięcie wpisuje się również w projekt dekarbonizacji bydgoskiego lotniska w ramach inicjatywy Green Airports.

Dobry klimat dla ekodeweloperów

Na ekorozwiązania stawiają również obecni w Bydgoszczy deweloperzy powierzchni biurowych i produkcyjno-magazynowych. Tego typu oczekiwania stawiają coraz częściej inwestorzy korzystający z przestrzeni komercyjnych w mieście. Najnowszym przykładem, choć nie jedynym, jest budowa centrum logistycznego Zalando, realizowana przez lidera rynku nieruchomości przemysłowych, spółkę Panattoni. To pierwsza bezpośrednia realizacja Panattoni w Europie dla tej firmy.

Inwestycja przejdzie certyfikację w systemie BREEAM na poziomie „Excellent”. W obiekcie zastosowane będą najnowsze ekologiczne rozwiązania, tj. wzmocniona izolacja termiczna budynków, stacje ładowania pojazdów elektrycznych, zagospodarowanie deszczówki, inteligentne zarządzanie zielenią czy popularne panele fotowoltaiczne na dachu.

Na podobne rozwiązania, oprócz Panattoni, decydują się także inni deweloperzy powierzchni produkcyjno-magazynowych, realizujący w Bydgoszczy swoje inwestycje, jak 7R, Fortress czy Waimea. W podobnym kierunku dąży również bydgoski rynek biurowy. Przykładem może być jeden z najnowocześniejszych kompleksów biurowych klasy A w regionie – Arkada Business Park, który powstał w duchu zrównoważonego i ekologicznego budownictwa, co potwierdzone zostało certyfikatem BREEAM.

Woda, zieleń i aktywny styl życia to dla mieszkańców Bydgoszczy ważne czynniki, budujące wyjątkową wartość i tożsamość tego miejsca, a w połączeniu z dynamicznie rozwijającą się lokalną gospodarką, opartą o nowoczesną produkcję, usługi i technologie, determinują one angażowanie się miasta w działania pozwalające mu nadążać za trendem zielonej transformacji. Lista wyzwań, z którymi należy się jeszcze w tym zakresie zmierzyć, jest obszerna, jednak Bydgoszcz nie waha się podejmować wysiłku, by we właściwym kierunku podążać ścieżką zmian.

Artykuł pochodzi z magazynu:
FOCUS ON Business #10 May-June (3/2023)