Cudzoziemcy w Polsce - regulacje covidowe

Pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 odbiła się zarówno na wolności gospodarczej, jak i wolnościach osobistych związanych z poruszaniem się czy podejmowaniem pracy przez cudzoziemców. Jak wyglądają rozwiązania covidowe w Polsce?

• O ile zostały wydłużone terminy dotyczące ważności wybranych dokumentów cudzoziemców.
• Jakie istnieją ułatwienia dla przedsiębiorców zatrudniających cudzoziemców i jak długo będą aktualne.
• Jakie są ograniczenia dotyczące przekraczania granicy RP dla cudzoziemców przybywających do Polski.

Od ponad roku świat mierzy się z trwającą pandemią koronawirusa SARS-CoV-2. Liczne ograniczenia wpływają na codzienne życie każdego z nas, nie oszczędzając rynku pracy – także dla cudzoziemców. Pandemia sprawiła, że pojawiły się określone trudności w realizacji spraw urzędowych. Z tego powodu polski regulator musiał wydłużyć terminy dotyczące obowiązków niemożliwych do zrealizowania. Już w marcu 2019 roku została uchwalona tzw. covidowa specustawa, która do dziś znacząco wpływa na realia funkcjonowania osób przyjeżdżających do Polski z zagranicy w celach zarobkowych.

Wydłużenie ważności dokumentów legalizujących pracę

Najważniejszą zmianą, jaką wprowadziła wspomniana specustawa, jest wydłużenie ważności zezwoleń na pracę. W przypadku, gdy ważność zezwolenia upływa w czasie trwającego okresu stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, wówczas zostaje ono przedłużone o 30 dni od daty odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni (art. 15zzq ust. 1 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw). W efekcie obecnie jest możliwa praca na podstawie zezwolenia, którego data ważności upłynęła ponad rok temu. Przepis ten dotyczy również zezwolenia na pracę sezonową oraz decyzji o przedłużeniu zezwolenia na nią.

Podobną zasadę przyjęto w przypadku pracy na podstawie oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Jeśli data zakończenia okresu pracy znajdująca się na świadczeniu przypada w czasie trwania okresu stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, to – tak jak w przypadku zezwolenia na pracę – termin ten zostaje przedłużony automatycznie (art. 15zzq ust. 3 ww. specustawy covidowej z 31 marca 2020 r.). Ważne jest również to, że w takiej sytuacji okres ten nie jest wliczany do okresu świadczenia ograniczonego okresem 6 miesięcy. Dzięki temu na podstawie oświadczenia o powierzeniu pracy możliwe jest wykonywanie pracy przez okres dłużysz niż 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

Sprawdź Outsourcing kadr i płac Grant Thornton

Wydłużenie ważności dokumentów pobytowych cudzoziemców

Urzędowe utrudnienia covidowe dotyczą również kwestii związanych z legalizacją pobytu w RP przez cudzoziemców. Rozwiązaniem ponownie stało się przedłużenie ważności krótkoterminowych tytułów pobytowych, takich jak:

• Wiza Schengen,
• wiza wydana przez inne państwo obszaru Schengen,
• dokument pobytowy wydany przez inne państwo obszaru Schengen,
• wiza długoterminowa wydana przez inne państwo członkowskie UE, które nie jest obszarem Schengen, jeśli uprawnia ona do pobytu na terytorium RP,
• dokument pobytowy wydany przez inne państwo członkowskie UE niebędące państwem obszaru Schengen.

Zgodnie z zapisem w specustawie, cudzoziemcy znajdujący się na terytorium RP w dniu ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego, mogą legalnie przebywać w Polsce na podstawie ww. dokumentów. Ich ważność została przedłużona o 30 dni od odwołania okresu stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii (art. 15zd ust 1 ww. specustawy covidowej).

Więcej czasu na wnioskowanie o pozwolenie na pobyt

Wydłużeniu uległ również czas, w jakim osoby chcące uzyskać pozwolenie na pobyt mogą o nie wnioskować. Dokumentację w tej sprawie – w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii – można składać do 30 dni od odwołania tego stanu, który obowiązywał jako ostatni (art. 15z ww. specustawy covidowej). Dotyczy to wniosków o udzielenie:

• zezwolenia na pobyt czasowy,
• zezwolenia na pobyt stały,
• zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE,
• przedłużenia wizy,
• pobytu w ramach ruchu bezwizowego.

W efekcie pobyt cudzoziemca na terenie RP jest legalny w okresie, który poprzedza złożenie wniosku – niezależnie od tego, w jaki sposób zakończy się postępowanie po okresie epidemii.

Przepisy specustawy dają możliwość zarówno osobom zatrudnianym, jak i ich pracodawcom, odroczenia terminu złożenia wymaganych prawem dokumentów. Jednak należy pamiętać, że okres ten może się wkrótce zakończyć. Wówczas uzyskanie legalizacji pobytu lub zezwolenia na pracę w przewidywanym przez ustawę terminie 30 dni może być trudne.

Wijęcej na temat m.in.: wsparcia dla przedsiębiorców na czas pandemii czy też ograniczenia dotyczące przekraczania granicy RP przeczytacie Państwo na stronie: https://grantthornton.pl/