Dobre decyzje biznesowe mają swoje zasady
Na początku listopada 2014 r. w ręce polskich firm trafi narzędzie, które pomoże podejmować lepsze decyzje w obszarze strategii biznesowych – Globalne Zasady Rachunkowości Zarządczej. Dokument ten zawiera wskazówki dotyczące najlepszych praktyk na świecie, stanowiąc podstawę zwiększania skuteczności firm w dziedzinie rachunkowości zarządczej i planowania.
Globalizacja i postęp technologiczny sprawiają, że dynamika i kierunek zmian stają się trudne do przewidzenia, co w większym stopniu naraża firmy na ryzyko. Wszystkie przedsiębiorstwa – notowane i nienotowane na giełdzie – konkurują dziś na wzajemnie powiązanych rynkach. Dane, jakimi dysponują, jeszcze nigdy nie były tak kompleksowe. To z kolei utrudnia ich interpretację i podejmowanie właściwych decyzji biznesowych.
Od lat firmy muszą wkładać coraz większy wysiłek w zarządzanie ryzykiem i ochronę wypracowanej przez siebie wartości. Znaczącą rolę w tym procesie odgrywają specjaliści ds. rachunkowości zarządczej, którzy poprzez odpowiednio dobrane techniki i procedury, dostarczają danych niezbędnych do podejmowania strategicznych decyzji. Aby mogli robić to jeszcze lepiej, CIMA i AICPA – dwie wiodące międzynarodowe organizacje zrzeszające specjalistów z dziedziny rachunkowości – opracowały zbiór nowatorskich zasad rachunkowości zarządczej.
Chartered Institute of Management Accountants (CIMA) oraz American Institute of Certified Public Accountants (AICPA) zaproponowały opracowanie systemu norm, który wpłynie na ujednolicenie praktyk rachunkowości zarządczej na całym świecie. Pozwoli to organizacjom na podejmowanie bardziej trafnych decyzji dotyczących ich długoterminowego rozwoju w złożonym i dynamicznie zmieniającym się otoczeniu. Instytuty podjęły w Polsce współpracę z Giełdą Papierów Wartościowych, aby podjąć działania na rzecz promocji rachunkowości zarządczej jako ważnego elementu budowy wartości firm i zaufania na rynku. W prace nad nowymi standardami zaangażowali się eksperci z 177 państw.
Rola działów finansowych wkomponowana w cykl zarządzania efektywnością i model
Aby przygotowywane Zasady w pełni odpowiadały zmieniającym się potrzebom firm i innego rodzaju organizacji, przeprowadzono konsultacje z osobami na co dzień zajmującymi się rachunkowością zarządczą. Zorganizowano je na szczeblu krajowym jak i międzynarodowym. W Polsce konsultacje rozpoczęły się od marcowego spotkania przy „okrągłym stole” w siedzibie Polskiej Rady Biznesu w Warszawie. W rozmowach wzięli udział przedstawiciele biznesu, eksperci, ekonomiści i analitycy sektora finansów, a także przedstawiciele Giełdy Papierów Wartościowych, Krajowej Izby Biegłych Rewidentów, Szkoły Głównej Handlowej oraz Uniwersytetu Łódzkiego.
Drugą odsłoną procesu tworzenia Zasad, były konsultacje w formie online.
– Skupiliśmy się na zbieraniu pojedynczych komentarzy, uwag oraz opinii na temat zaprezentowanego projektu. Pytaliśmy firmy i innego rodzaju organizacje z całego świata o to, co możemy zrobić, aby proponowane przez nas zasady w możliwie najpełniejszym zakresie spełniały ich dynamicznie zmieniające się potrzeby. Zdecydowana większość naszych partnerów przyjęła z zadowoleniem fakt, iż pojawił się system, który oferuje metodycznie opracowane praktyki rachunkowości zarządczej i gwarantuje, że sprawozdawczość w pełni dopasowana jest do realiów XXI wieku – komentuje Jakub Bejnarowicz, Country Manager CIMA.
Spójny globalny system zasad rachunkowości zarządczej umożliwi coraz większej liczbie organizacji osiąganie korzyści w dłuższej perspektywie czasu. Zasady będą szczególnie przydatne w państwach o stosunkowo młodych rynkach.
Jak mówi Mirosław Szczepański, członek zarządu GPW, uczestnik warszawskich obrad „okrągłego stołu” – Stworzenie solidnego kodeksu zasad i dobrych praktyk rachunkowości zarządczej jest istotne dla gospodarki Polski oraz wszystkich rynków wschodzących. Polskie przedsiębiorstwa, które cechuje przede wszystkim dynamiczny rozwój i wysoki poziom innowacyjności, powinny stosować systemy zarządzania zapewniające wysoką efektywność działania, obejmujące także rachunkowość zarządczą.
Klasyczna rachunkowość finansowa, skoncentrowana na operacjach dokonanych w przeszłości, przestaje odpowiadać dynamicznej rzeczywistości przedsiębiorstw. Aby patrzeć w przyszłość, muszą one wdrożyć system rachunkowości zarządczej, który będzie stanowić dopełnienie systemu rachunkowości finansowej. Zasady pomogą przedsiębiorstwom koncentrować się na przyszłości i zrozumieć dotychczas nieodkryte współzależności pomiędzy poszczególnymi obszarami działalności organizacji.
Douglas Flint, Prezes Grupy HSBC Holdings, komentuje: – Moim zdaniem rachunkowość zarządcza stanowi jeden z najistotniejszych aspektów działalności pionu finansowego, ponieważ dzięki niej zarządy, inwestorzy i kadra kierownicza mogą dowiedzieć się, skąd biorą się liczby, a nie tylko stwierdzić, jakie one są. To dlatego uważam, że wprowadzenie zbioru globalnych zasad rachunkowości zarządczej spotka się z niezwykle pozytywnym przyjęciem ze strony przedsiębiorstw z całego świata.
Globalne Zasady Rachunkowości Zarządczej dotyczą cyklu zarządzania efektywnością, wykorzystywanego do nadzorowania, opracowywania i wdrażania modelu biznesowego. Model stanowi kluczowy element organizacji (zob. rys. 1) i wskazuje na obszary odpowiedzialności dyrektorów finansowych. System rachunkowości zarządczej powinien znaleźć się w samym centrum modelu biznesowego każdego przedsiębiorstwa. Specjaliści zajmujący się rachunkowością zarządczą nie tylko odpowiadają za realizację modelu biznesowego przed decydentami, ale też określają, jakie działania organizacja może podejmować w przyszłości oraz identyfikują ryzyka wymagające odpowiedniej reakcji. W efekcie przedsiębiorstwa zyskują szansę na zwiększenie efektywności podejmowanych decyzji.
Obecnie trwają prace nad włączeniem do Globalnych Zasad Rachunkowości Zarządczej uwag ekspertów otrzymanych w procesie międzynarodowych konsultacji. Oficjalne ogłoszenie Zasad nastąpi w listopadzie bieżącego roku.
Instytut Rachunkowości Zarządczej (CIMA)
