Ergonomiczne wyzwania.

Ergonomia to interdyscyplinarna dziedzina wiedzy zajmująca się dopasowaniem warunków pracy do psychofizycznych możliwości człowieka. Można powiedzieć, że przedmiotem jej zainteresowania jest relacja człowieka, jego narzędzia pracy oraz warunków otoczenia, w którym wykonuje się czynności zawodowe, celem zaś jest jak największa efektywność przy jak najniższym koszcie biologicznym. Jako nauka rozwinęła się wraz z postępem przemysłu, ponieważ początkowo w kategoriach ergonomicznych rozpatrywano głównie pracę fizyczną. Zainteresowanie ergonomii warunkami pracy umysłowej pojawiło się stosunkowo niedawno i pogłębiło wraz z upowszechnieniem komputerów osobistych i krystalizacją specyfiki stanowiska przeznaczonego do pracy z tymi urządzeniami.

Z perspektywy zarządzania, ergonomia to jeden z obszarów, w których interesy pracodawców i pracowników są całkowicie zbieżne. Ergonomia w biurze to większa wydajność pracowników, a dzięki ich lepszemu samopoczuciu – wyższa motywacja do pracy i kreatywność oraz obniżenie kosztów spowodowanych absencjami chorobowymi, czyli to, na czym zależy każdemu pracodawcy niezależnie od
fazy koniunktury gospodarczej. Dla pracowników ergonomia oznacza po prostu zdrowie i możliwość osiągania lepszych wyników indywidualnych.

Spowolnienie gospodarcze rodzi pokusę, by w ramach oszczędności lekceważyć kwestie ergonomii miejsc pracy intelektualnej, a jest to właśnie najodpowiedniejszy moment na zwrócenie uwagi na te zagadnienia. Jest to okres, w którym rośnie presja na efektywność, współpracę i innowacyjność, a te osiąga się przede wszystkim za pomocą współpracy i kreatywności. Ergonomia w tym kontekście wzmacnia odporność pracowników na negatywne skutki spowolnienia, takie jak wypalenie zawodowe, utrata motywacji, schorzenia psychosomatyczne spowodowane przewlekłym stresem itp. Pamiętając, że prawidłowe funkcjonowanie ludzkiego mózgu pozostaje pod wpływem wielu czynników fizycznych, przede wszystkim ruchu, lepiej rozumiemy konieczność stworzenia pobudzającego, ergonomicznego otoczenia w pracy.

Aby środowisko pracy nie powodowało negatywnych skutków zdrowotnych i nie było dla człowieka uciążliwe, a przeciwnie – pozytywnie wpływało na jego samopoczucie i stan zdrowia – każde stanowisko pracy, także to w biurze, musi być skonstruowane zgodnie z jej zasadami. Regulują to szczegółowe normy i przepisy, które niestety nie nadążają za dynamicznym rozwojem technologicznym i zmieniającymi się w związku z tym sposobami pracy, komunikacji i nauki.

Mimo mankamentów przepisów szczegółowych, generalnie zalecenia dotyczące ergonomii biurowej są proste. Należy unikać monotonnych, powtarzalnych zadań i długotrwałego siedzenia w nieprawidłowej pozycji. Inaczej mówiąc: trzeba różnicować zadania i ruszać się. Łatwiej zastosować to w praktyce, mając do wyboru przestrzeń pracy wyposażoną w meble i inne elementy aranżacji, stworzone z myślą o charakterze pracy i potrzebach możliwie najszerszej grupy użytkowników.

Kinnarps, jako europejski lider w dziedzinie wyposażenia biur i przestrzeni pracy, od wielu lat promuje na polskim rynku kwestie związane z ergonomią, reprezentując całościowe, podejście do ergonomii. W takim ujęciu, ergonomię biura należy rozpatrywać nie w aspekcie „ergonomiczności” poszczególnych mebli, które mają stanowić wyposażenie, a przede wszystkim w ujęciu firmy jako całości – poczynając od jej lokalizacji, układu przestrzennego biura i jego podziałów funkcjonalnych, ich dopasowania do profilu i specyfiki działalności użytkowników, przede wszystkim repertuaru codziennych zadań, w końcu – do aranżacji biura, na którą składają się nie tylko rozwiązania aranżacyjne, meblowe, ale także akustyka, oświetlenie, jakość powietrza, kolorystyka wnętrza, itp., aż po atmosferę i komfort psychiczny pracowników tak przemyślanej i zaprojektowanej przestrzeni.

W odniesieniu do elementów wyposażenia biur, prezentujemy pogląd zgodny z koncepcją inclusive design, że wszyscy pracownicy każdej firmy – niezależnie od wieku, budowy anatomicznej, płci, stanowiska – powinni mieć do dyspozycji odpowiednie dla nich meble, jako podstawowe narzędzia pracy. Oznacza to, że fotel obrotowy i biurko nie tylko powinny posiadać regulacje, dzięki którym dopasują się do indywidualnych potrzeb użytkowników, ale również muszą być tak zaprojektowane, aby zachęcały do ruchu i zmiany pozycji w ciągu dnia pracy. Dobrymi przykładami produktów zaprojektowanych w ścisłej współpracy z ergonomistami są np. biurka na elewatorach (do pracy na siedząco lub stojąco) oraz wiodące serie foteli obrotowych. Meble te umożliwiają swobodę ruchów, posiadają pełny zakres regulacji i są dostępne w wielu wariantach.

Najnowsze tendencje

W związku z rosnącym natężeniem dystrakcji w miejscu pracy, spowodowanej przez nową technologię mobilną, coraz większą uwagę zwraca się na negatywny wpływ hałasu w miejscu pracy i kwestie komfortu akustycznego. Zauważalna jest tendencja wykorzystywania materiałów i tworzyw o jak najlepszej dźwiękochłonności. Stąd w biurach więcej rozwiązań, które służą nie tylko do podziałów przestrzennych, lecz także do absorbowania dźwięku, takich jak ścianki działowe z panelami akustycznymi, naścienne panele akustyczne, innego typu przegrody o podwyższonej dźwiękochłonności, nowe typy tkanin tapicerskich i wykładzin, a nawet meble, które redukują hałas.

Kwestie akustyczne ściśle wiążą się z istotną tendencją obecną we współczesnych biurach – mianowicie ze zmianami demograficznymi. Już w 2020 r. połowa dorosłych mieszkańców Unii Europejskiej będzie miała ponad 50 lat, a w biurach pojawią się obok siebie cztery generacje.

W rozwiniętym świecie znaczący wzrost średniej długości życia oraz niski współczynnik urodzin powodują zmiany demograficzne, które nieuchronnie wpłyną na rynek pracy. Starszy personel będzie coraz częściej pracował po przekroczeniu dzisiejszego wieku emerytalnego, a to będzie wymagało wprowadzenia zmian w modelu pracy i projektach miejsca pracy. Również zmian modelu pracy oczekują najmłodsze pokolenia tzw. digital natives, gdyż urodzone z nowymi technologiami przyswoiły je w stopniu niedostępnym starszym kolegom, co wpłynęło na ich styl działania i komunikacji, który przestaje się mieścić w klasycznym XX-wiecznym open space.

Te dwa trendy – technologiczny i demograficzny – będą mieć najistotniejszy wpływ na kształt naszych biur
w najbliższym okresie. W odpowiedzi na zmiany generowane przez te tendencje powstała nowa koncepcja pracy Next Office - Activity Based Working, która zakłada, że w trakcie wielogodzinnej pracy w ciągu dnia wykonujemy różnorodne czynności: piszemy na komputerze, czytamy, rozmawiamy przez telefon – nie każda z nich wymaga pracy przy biurku w wyprostowanej pozycji. Toteż, aby nadążyć za dynamicznie zmieniającymi się warunkami, proponujemy taką aranżację przestrzeni, w której pracownicy mają swobodę wyboru miejsca wykonywania czynności, stosownie do charakteru tej czynności, swoich możliwości psychofizycznych, wieku, preferencji estetycznych. Z punktu widzenia generalnych zasad ergonomii nie ma lepszego rozwiązania. Więcej na ten temat można przeczytać na www.kinnarps.pl/nextoffice

Aleksandra Krawsz Marketing & PR Manager Kinnarps