Inteligentna specjalizacja miasta Lublin
Współczesne założenia koncepcji inteligentnej specjalizacji opierają się głównie na dwóch spostrzeżeniach. Po pierwsze – miasta nie są w stanie same osiągnąć doskonałości w nauce, technologii i innowacjach, a po drugie – powinny one promować to, co uczyni wyjątkową ich wiedzę, zasoby i da im przewagę.
Skupienie się na określonych obszarach pozwoli uzyskać efekt skali, a także rozwijać wyróżniające się i oryginalne obszary specjalizacji. To filary, na których powinien być oparty rozwój gospodarczy miasta, a zarazem dziedzina, w której jest już spory potencjał. Dodatkowo odpowiednio wsparta, przede wszystkim przez instytucje naukowe i badawczo-wdrożeniowe, które mają szansę stać się lokomotywami rozwoju danego obszaru. Jednak, aby tak się stało, powinno nastąpić współdziałanie biznesu i nauki, a także systemu oświaty i administracji samorządowej. Dodatkowo inteligentne specjalizacje potrzebują przygotowanych kadr, dobrego klimatu, a na początku także inwestycji finansowych. Dlatego proces wyboru inteligentnych specjalizacji powinien być dokładnie przemyślany.
Województwo lubelskie postawiło przede wszystkim na biogospodarkę (specjalizacja kluczowa). Stoją za tym mocne przesłanki, wynikające z obecnych wewnętrznych potencjałów rozwoju ekonomicznego Lubelszczyzny: duży udział sektorów biogospodarki w tworzeniu tzw. wartości dodanej brutto (wynosi ona ok. 28%) oraz w zatrudnieniu (ok. 45% ogółu pracujących w regionie). Ponadto następuje wyraźna specjalizacja naukowa regionalnego sektora B+R w zakresie nauk związanych z branżą. Jako specjalizacja uzupełniająca wskazane zostały usługi medyczne i prozdrowotne, a wspomagającą stanowi informatyka i automatyka. Miasto Lublin, jako stolica regionu, odgrywa kluczową rolę w tym procesie. Z opinii ekspertów wynika, że aby dodatkowo wzmocnić tą rolę potrzebna jest współpraca pomiędzy biznesem, nauką i władzami samorządowymi.
Receptą na sukces całego regionu Lubelszczyzny wspieranego silnie przez jego stolicę musi być większa innowacyjność, stymulowana na styku świata nauki i biznesu, a osadzona zarówno w strategii rozwoju regionu i jego stolicy – Lublina. W opracowanej przez pracowników Urzędu Miasta Lublin we współpracy z ekspertami i przedstawicielami wielu środowisk m.in. naukowców, przedsiębiorców, członków organizacji pozarządowych, Strategii Rozwoju Lublina na lata 2013-2020, zdefiniowane zostały kluczowe dla miasta specjalizacje. To przede wszystkim sektor BPO/SSC, przemysł spożywczy, informatyka i telekomunikacja. Uzupełnia je pięć tzw. specjalizacji pomocniczych – logistyka i transport, energia odnawialna, motoryzacja, ochrona zdrowia i farmacja oraz biotechnologia. Jak mówi Mariusz Sagan, Dyrektor Wydziału Strategii i Obsługi Inwestorów Urzędu Miasta Lublin, przyszłością Lublina są tzw. specjalizacje stykowe, łączące różne dziedziny życia i gospodarki.
W czerwcu 2015 r. został podpisany list intencyjny w sprawie utworzenia klastra biotechnologicznego przez Prezydenta Miasta Lublina, Dyrektora Instytutu Agrofizyki PAN oraz rektorów pięciu lubelskich uczelni. Klaster ma stymulować międzysektorową współpracę na rzecz rozwoju badań biotechnologicznych. Będzie to możliwe dzięki stworzeniu sieci współpracy, wymianie kontaktów, wiedzy i doświadczeń oraz realizacji regionalnych, krajowych lub międzynarodowych projektów służących zwiększaniu innowacyjności podmiotów działających w sektorach biotechnologii, biogospodarki, farmacji i ochrony środowiska.
Kolejnym projektem wspierającym inteligentne specjalizacje Lublina jest powołany przez Urząd Miasta i Uniwersytet Medyczny w Lublinie w styczniu 2014 roku Klaster Usług Medycznych i Prozdrowotnych – Lubelska Medycyna. Klaster ma być platformą współpracy w zakresie praktyki i nauk medycznych między uczelniami wyższymi, jednostkami naukowo-badawczymi, podmiotami leczniczymi, przedsiębiorcami, instytucjami otoczenia biznesu oraz jednostkami samorządu terytorialnego. Obecnie środowisko klastra stanowi ponad 50 podmiotów reprezentujących zarówno sektor publiczny, jak i prywatnych przedsiębiorców. Do klastra przystąpiły także uniwersytety i jednostki naukowo-badawcze, instytucje otoczenia biznesu, szpitale publiczne, prywatne podmioty lecznicze oraz firmy, których przedmiot działalności jest związany z produkcją lub usługami w branży medycznej lub na jej rzecz.
Lublin jest także jednym z większych ekosystemów informatycznych w Polsce, zajmując obecnie szóstą pozycję wśród największych ośrodków IT i ITO w Polsce. Ambicją władz miasta jest, aby do roku 2025 Lublin awansował do pierwszej trójki. Jednym w projektów, który już znacząco podniósł potencjał gospodarczy Lublina w branży kluczowej jaką jest informatyka, jest projekt Lubelskiej Wyżyny IT. LWIT jest inicjatywą Urzędu Miasta Lublin rozwijaną od 2011 r., której głównym celem jest wspieranie i rozwój lubelskiego ekosystemu informatycznego poprzez podnoszenie konkurencyjności branży informatycznej w Lublinie, jej sieciowanie i promocję. Obecnie w tej branży pracuje ponad pięć tysięcy osób, w takich firmach, jak Asseco Business Solutions, Compugroup Medical, czy eLeader. W latach 2009-2012 liczba firm IT zwiększyła się o 50%. Był to jeden z największych przyrostów w Polsce. Obecnie trwa druga fala. Władze miasta zakładają, że w ciągu 2-3 najbliższych lat uda się zapewnić w Lublinie kolejne kilka, jeśli nie kilkanaście tysięcy miejsc pracy w branży IT i ITO.
Zidentyfikowanie i wspieranie kluczowych specjalizacji przez władze Lublina, zwiększyło również atrakcyjność miasta dla inwestycji firm sektorów BPO/SSC, co zaowocowało pojawieniem się wielu firm, takich jak Convergys Corporation, Proama (Ogólnopolski Oddział Obsługi Klienta), Orange (Centrum Operacji Księgowych), Genpact, Euronet (RTV Euro AGD).
Rozrastający się, przyjazny dla firm ekosystem branż: biotechnologicznej, BPO/SSC i IT/ITO, w powiązaniu z akademickością miasta oraz przy istotnym wsparciu Urzędu Miasta staje się wizytówką Lublina, daje mu istotną przewagę konkurencyjną nie tylko na tle miast o podobnej wielkości, ale niejednokrotnie pozwala wygrywać walkę o inwestora z dużo większymi ośrodkami miejskimi w Polsce.
