Jak listopadowe święta wpływają na wymiar czasu pracy

Mimo nieprzyjemnej aury pogodowej, listopad jest lubiany przez zatrudnionych na etat. A to głównie ze względu na przypadające w tym miesiącu dwa święta, co w efekcie powinno przekładać się na dwa dodatkowe dni wolne od pracy. Czy w tym roku również?

Prawo do dodatkowego dnia wolnego

Sposób obliczenia wymiaru czasu pracy wynika z przepisów zawartych w Kodeksie pracy oraz ustawy o dniach wolnych od pracy. Gdy święto będące dniem wolnym od pracy przypada w sobotę, to pracodawca zobowiązany jest oddać pracownikowi w zamian inny dzień wolny. Natomiast jeżeli dzień świąteczny wypada w niedzielę, tak jak tegoroczny Dzień Wszystkich Świętych, pracownicy niestety nie otrzymają tym razem dnia wolnego. Tylko święto przypadające w inny dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o osiem godzin. Tak dzieję się np. w przypadku święta Dzień Niepodległości, które wypada w środę 11 listopada. Jest to dzień ustawowo wolny od pracy i jednocześnie zmniejsza wymiar czasu pracy pracowników zatrudnionych na pełny etat o 8 godzin.

Jeżeli jednak niedziela jest normalnym dniem pracy, co często dotyczy pracowników handlu, wtedy stosuje się przepisy jak przy pracy w zwykłą niedzielę. W takim przypadku ze względu na wypadające w niedzielę święto 1 listopada, pracodawca musi zapewnić inny dzień wolny od pracy w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po Dniu Wszystkich Świętych.

Czas pracy zatrudnionych na pełen etat

W Polsce obowiązuje zasadniczo 40-godzinny tydzień pracy, po osiem godzin dziennie.

Aby obliczyć wymiar czasu pracy w listopadzie należy wykonać proste obliczenia:

• w związku z faktem, iż w listopadzie występują 4 pełne tygodnie pracy mnożymy je przez 40 godzinny tydzień pracy.
• do otrzymanej liczby 160 godzin dodajemy 8 godzin odpowiadający za dzień
• 30 listopada wystający poza pełne tygodnie.
• następnie od otrzymanej liczby godzin odejmujemy każde święto uznane za dzień wolny od pracy, który przypada w innym dniu niż niedziela.

Ponieważ w listopadzie mamy dwa święta wypadające odpowiednio w niedzielę i środę wymiar czasu pracy zostaje obniżony jedynie za święto wypadające w środę. Pracownicy pełnoetatowi mają do przepracowania w listopadzie br. 160 godzin.

Perspektywa niepełnoetatowców

Inaczej wygląda sytuacja w przypadku osób pracujących na niepełny etat, którzy pracują tylko w niektóre dni tygodnia i mieli więcej niż 2 dni wolne w tygodniu. Przeanalizujmy ją na poniższym przykładzie.

Pan Roman jest zatrudniony w hurtowni na 1/2 etatu. We wtorki i czwartki pracuje po 8 godzin, a w piątki 4 godziny. Poniedziałki i środy ma wolne. Pan Roman pracuje w podstawowym systemie czasu pracy, w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym, który odpowiada poszczególnym miesiącom kalendarzowym roku. Sobota jest dla niego dniem wolnym z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Takim pracownikom nie trzeba więc oddawać dnia wolnego za święto. Listopadowy harmonogram pana Romana będzie zatem wyglądał następująco:

Dodatkowy wolny dzień za święto

Osobną kategorię stanowią pracownicy, którym dzień wolny przysługuje nie w sobotę, a w inny dzień tygodnia. Prześledźmy to na przykładzie pani Zosi, pracującej na co dzień sklepie spożywczym. Zgodnie z umową zawartą z pracodawcą, jej dni wolne wypadają w środy i niedziele. Z tego powodu pracodawca będzie musiał zapewnić jej w listopadzie 2015 r. dodatkowy dzień wolny z okazji Święta Niepodległości. Gdyby tego nie zrobił, to pani Zosia (mająca wolne środy) przepracowałaby w listopadzie 2015 r. 168 godzin, czyli o 8 godzin za dużo. W jej przypadku nie trzeba natomiast wyznaczać dodatkowego dnia wolnego za święto 1 listopada, które przypada w niedzielę.

Zakładając, że pracodawca wyznaczy pani Zosi dodatkowy dzień wolny 30 listopada, jej harmonogram będzie przedstawiał się w poniższy sposób:

Marek Skałkowski – ekspert INFOR PL, specjalista w zakresie prawa pracy