Katowice stawiają na NAUKĘ!

Tytuł Europejskiego Miasta Nauki 2024 (EMN 2024) przyznany Katowicom przez organizację EuroScience we współpracy z Komisją Europejską jest zwieńczeniem wysiłków Miasta oraz siedmiu publicznych uczelni zorganizowanych w Konsorcjum Akademickim – Katowice Miasto Nauki.

Jednym z argumentów, które przesądziły o przyznaniu miastu tytułu EMN był fakt, że Katowice od lat z sukcesem tworzą Śląski Festiwal Nauki – jedno z największych w Europie wydarzeń popularnonaukowych. Jest to nie tylko wydarzenie, ale są to również przemyślane, wspólne działania środowisk naukowych nad stworzeniem platformy współpracy na rzecz nauki obywatelskiej.

Nauka nowym dobrem naturalnym regionu

Przyszłość planowana i budowana jest w oparciu o naukę. To sedno tożsamości Europejskiego Miasta Nauki w Katowicach – stworzenie trwałego połączenia pomiędzy lokalną społecznością a środowiskiem naukowym skupionym wokół katowickich uczelni. Miasto jest gotowe na nową transformację, tym razem przez naukę. To oznacza m.in. zapewnienie mieszkańcom nieograniczonego dostępu do wiedzy oraz uczynienie z niej podstawowego instrumentu dialogu obywatelskiego. Dzięki EMN Katowice mogą pokazać śląską naukę na europejskiej arenie badawczej.

Równie ważne jest przybliżenie i zaprzyjaźnienie nauki z mieszkańcami – doświadczenie, jak bezpośredni i realny wpływ ma ona na codzienność mieszkańców i jakie daje im korzyści. Istotnym aspektem jest także zwiększenie integracji środowiska akademickiego, edukacyjnego i gospodarczego na poziomie całego regionu.

Powstała idea 50 tygodni tematycznych, które koncentrują się wokół 6 ścieżek tematycznych Europejskiego Miasta Nauki: zdrowie, jakość życia, klimat, środowisko, przemysły przyszłości, innowacje społeczne, dziedzictwo przemysłowe i kulturowe oraz kreacja i krytyka. A to wszystko na czterech poziomach: lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim.

EMN jest oparte na 3 fundamentach:

• całoroczny program obchodów zbudowany jest wokół 50 problemów polskiej i światowej nauki, których rozwiązanie ma bezpośredni wpływ na życie mieszkańców;
• doskonałość naukowa, w ramach której w czerwcu 2024 r. planowana jest organizacja międzynarodowej konferencji naukowej EuroScience Open Forum – europejskiej platformy dyskusji wraz ze znakomitościami ze świata nauki – o przyszłości nauki;
• infrastruktura Miasta Nauki, czyli dą żenie do utworzenia w Katowicach Zielonej Strefy Nauki oraz stworzenia w regionie Sieciowego Centrum Nauki prowadzonego przez uczelniane Konsorcjum, a sercem zmian i osią dla planowanych zmian infrastrukturalnych jest rzeka Rawa i dążenie do przywrócenia jej mieszkańcom.

W ciągu całego roku w ramach tego wydarzenia odbywają się spotkania, konferencje, wydarzenia kongresowe i festiwalowe, organizowane zarówno w obiektach uczelni, jak i w fantastycznych przestrzeniach miasta. W tym projekcie również świetnie funkcjonuje uruchomiony we wrześniu ubiegłego roku Kato Science Corner – cieszące się rosnącą popularnością miejsce spotkań mieszkańców i ludzi nauki.

Co ważne, w organizację zaangażowali się uczniowie – licealiści, uczniowie techników, którzy za kilkanaście miesięcy będą studentami katowickich uczelni. Tytuł ten to bowiem nie tylko prestiż, ale też sygnał dla młodych ludzi, że warto przyjechać do Katowic na studia.

Młodzi w nowoczesnym mieście nauki

To właśnie w Katowicach od lat jest najniższy poziom bezrobocia, a na absolwentów czekają wysokospecjalistyczne miejsca pracy, którą mogą rozpocząć już w czasie nauki. To tutaj rozwija się rynek usług informatycznych i nowych technologii. Na terenach po Kopalni Węgla Kamiennego „Wieczorek” powstaje Katowicki Hub Gamingowo-Technologiczny, który wysoko podbije konkurencyjność Katowic na rynku usług informatycznych. Ten kompleks będzie odpowiedzią na potrzeby szeroko rozumianej branży gamingowej. Powstanie wspólna przestrzeń dla firm technologicznych, game developerów, czyli producentów gier, a także dla środowiska związanego z e-sportem, które zajmuje się organizacją rozgrywek, turniejów i realizacją transmisji.

W ramach EMN znalazło się specjalne pasmo przeznaczone dla ambitnych przedstawicieli młodego pokolenia – program młodych Miasta Nauki. Jego celem jest udostępnienie młodym ludziom własnej przestrzeni, by mogli wyrazić swój głos i zaprezentować swoje zaangażowanie w społeczną i naukową działalność. Program, przygotowany zgodnie z potrzebami młodych mieszkańców i użytkowników miasta, pozwoli na stworzenie miejsca, w którym młodzi ludzie zechcą pozostać i rozwijać swoją przyszłość. W planach przewidziano m.in.: debaty i wydarzenia popularnonaukowe dla młodych (konkursy szkolne, pokazy licealistów, studenckie koła naukowe), konferencje studenckie i doktoranckie, cykle warsztatów, juwenalia, otrzęsiny, bale, wydarzenia rozrywkowe i inne akcje społeczne.

Wśród propozycji dla młodych odbiorców EMN znajdują się 2 wydarzenia o znaczeniu kluczowym:

• Konkurs EUCYS (EU Contest for Young Scientists) to jedna z możliwości zaprezentowania swoich umiejętności przez młodych naukowców. Skierowany jest on do osób pomiędzy 14. a 21. rokiem życia, które nie ukończyły jeszcze pierwszego semestru studiów pierwszego stopnia. W roku 2024 w Katowicach odbędzie się już 35. edycja tego wydarzenia. Jego celem jest promowanie współdziałania i wymiany wiedzy pomiędzy młodymi badaczami. Laureatami zostają uczniowie z najlepszymi osiągnięciami naukowymi z Europy i krajów afiliowanych. Na finalistów czekają atrakcyjne nagrody finansowe, staże w czołowych europejskich ośrodkach badawczych i możliwość wzięcia udziału w uroczystości wręczenia Nagród Nobla w Sztokholmie.
• Konkurs EU TalentOn, którego organizatorem jest Komisja Europejska. W ramach wydarzenia drużyny składające się z naukowców mieszczących się w przedziale 21-35 lat, pochodzących z różnych krajów Europy oraz krajów zrzeszonych w Horyzoncie Europa, wypracowują rozwiązania globalnych problemów, powiązanych tematycznie z 5 misjami Unii Europejskiej.

W skali kraju tytuł Europejskiego Miasta Nauki podkreśli atrakcyjność turystyczną Katowic oraz postrzeganie miasta jako silnego ośrodka akademickiego, co powinno przełożyć się również na zwiększenie rozpoznawalności miasta i śląskich uczelni na poziomie europejskim.

Każdy spośród zaplanowanych 50 tygodni ma swojego kuratora, eksperta w wybranej dziedzinie. Kuratorzy razem z pracownikami naukowymi, studentami, doktorantami oraz przedstawicielami otoczenia zewnętrznego uczelni, dbają o różnorodność proponowanych mieszkańcom aktywności. W każdym tygodniu znajdą się atrakcje zarówno dla dzieci czy młodzieży, jak i seniorów.

Inicjatywa budująca przyszłość

Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024 będzie oczywiście skupiało się na stolicy województwa śląskiego, jednak pojawią się również propozycje skierowane do mieszkańców innych miast regionu, co będzie odzwierciedleniem hasła, że nauka nie zna granic.

Dlaczego EMNK 2024 (Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024) jest tak ważnym wydarzeniem dla Katowic? Dlatego, że w mieście powszechna jest świadomość, że w dzisiejszym świecie tylko dzięki nauce możliwy jest kolejny krok do przodu. Katowice budują społeczność, dla której korzystanie z nauki będzie naturalne i oczywiste, i że będzie służyło rozwiązywaniu codziennych problemów.

Nauka jest nie tylko napędem wszelkich zmian, jest również fascynującą podróżą prowadzącą pomiędzy ludzkim umysłem, najnowszymi technologiami i rozwijającą się AI. Nauka to zarówno teraźniejszość, jak i przyszłość – nowy węgiel kamienny Katowic. Nowoczesne miasto – to miasto oparte na nauce.

Oczywiście to nie wszystko. Zapraszamy do zapoznania się z wydarzeniami na stronie: us.edu.pl/europejskie-miasto-nauki/

Zdjęcie: Fot. UMK

Artykuł pochodzi z magazynu:
FOCUS ON Business #15 March-April (2/2024)