Które linie lotnicze zbankrutowały w 2019

Wzrost konkurencyjności, presja cenowa, niepewność związana z Brexitem oraz wysokie ceny paliwa – to według danych firmy konsultingowej IBA[1] najczęstsze przyczyny bankructwa linii lotniczych. Obecny rok jest pod ich względem rekordowy – do tej pory działalność zakończyło blisko 20 przewoźników, jednak liczba ta do końca roku może się zwiększyć[2].

​

Zdecydowanie największy wpływ na losy podróżnych miało bankructwo biura podróży Thomas Cook oraz jego linii lotniczej. Oprócz tysięcy pasażerów, zmuszonych do przerwania wakacji i powrotu do kraju, jego konsekwencje odczują też inne podmioty branży turystycznej, łącznie z hotelarzami. Spektakularne bankructwo w tym roku zaliczyły też brazylijskie linie Avianca Brasil czy indyjskie Jet Airways. Z rynku zniknęły również m.in. Adria – narodowy przewoźnik Słowenii, linie Germania, islandzki WOW Air, a także drugi przewoźnik na francuskim rynku - Aigle Azur. Uziemione zostały samoloty cypryjskich linii Cobalt Air czy islandzkiej Primera Air. Bankrutowali też niewielcy lokalni przewoźnicy w rodzaju amerykańskiego California Pacific czy kolumbijskiego Aerolinea de Antioquia. Blisko upadku znalazł się przewoźnik z Wielkiej Brytanii – linia Flybe, jednak został uratowany przez inwestorów i Virgin Atlantic. Lista wszystkich linii, które zakończyły działalność w tym roku, znajduje się tutaj.

Bankructwo linii lotniczej może, choć nie musi oznaczać kłopotów z wypłatą odszkodowania. Zgodnie z przepisami unijnymi[3], odszkodowania należą się pasażerom w przypadku odwołania lub opóźnienia lotu oraz odmowy wejścia na pokład.

Kwota rekompensaty od linii lotniczych jest uzależniona od odległości i wynosi:

• 250 € w przypadku trasy lotu o długości do 1500 km,
• 400 € dla wszystkich lotów wewnątrz Unii Europejskiej na dystansie dłuższym niż 1500 km oraz dla pozostałych tras o długości między 1500 a 3500 km,
• 600 € - w przypadku lotów poza terytorium Unii Europejskiej, na dystansie dłuższym niż 3500 km.

Aby uniknąć problemów związanych z wypłatą odszkodowania z tytułu bankructwa linii lotniczej, warto podjąć wcześniej odpowiednie kroki, czyli:

• dokonać zakupu biletów lotniczych za pomocą karty kredytowej – w przypadku bankructwa linii, to bank będzie odbiorcą skargi. Po jej złożeniu (podając numer i cel lotu), bank przeprowadza w imieniu klienta procedurę chargeback (tzw. obciążenie zwrotne), której pozytywne zakończenie umożliwi zwrot pieniędzy
• skorzystać z usług biura podróży podczas zakupu biletu lotniczego. Lot będzie wówczas częścią umowy o podróż, więc zostanie objęty programem ubezpieczeniowym. Umożliwia to odzyskanie pieniądze za bilet z ubezpieczenia, zwracając się do biura podróży i wystawcy polisy
• wykupić ubezpieczenie podróżne w banku lub firmie ubezpieczeniowej, obejmujące awarie linii lotniczych

Gdy powyższe sposoby zawiodły, odzyskanie pieniędzy za lot odwołany w wyniku bankructwa jest utrudnione, choć nadal możliwe. W tym celu należy złożyć reklamację do przewoźnika zawierającą numer lotu, jego datę i trasę.

Linia lotnicza jest zobowiązana do udzielenia odpowiedzi na skargę zgodnie z rozporządzeniem WE 261/2004 i powinna umieścić wszelkie takie roszczenia na swojej liście roszczeń - mówi Elżbieta Tyszka, główny prawnik w firmie GIVT, zajmującej się uzyskiwaniem odszkodowań za opóźnione lub odwołane połączenia lotnicze oraz w przypadku odmowy wejścia na pokład. - Jeśli aktywa upadającego przewoźnika pozwalają na zaspokojenie tych roszczeń, sytuacja pasażerów jest znacznie lepsza i mogą spodziewać się odszkodowania oraz zwrotu kosztów poniesionych w związku z odwołanym lotem – dodaje.

Niestety, choć termin zgłoszenia wierzytelności jest jednakowy dla wszystkich wierzycieli, to kolejność zaspokajania roszczeń zależy od ustalonego priorytetu. Konsument znajduje się w tym przypadku na drugim z czterech miejsc. Ich wierzytelności mogą zostać spłacone dopiero po zaspokojeniu roszczeń podmiotów znajdujących się w pierwszej kategorii.

Od tej sytuacji istnieje wyjątek: jeśli lot był obsługiwany przez inną linię lotniczą współpracującą z przewoźnikiem, który zawiesił działalność. W tym przypadku można zgłaszać się do partnerskiej linii w celu uzyskania odszkodowania dla pasażerów.

Procedura ta może się nieco różnić w innych krajach, jednak ogólną zasadą powinna być ochrona dłużników w przypadku niewypłacalności wierzyciela. W wielu krajach trwają prace nad utworzeniem funduszu, z którego będą wypłacane pieniądze na pokrycie roszczeń pasażerów w przypadku bankructwa linii lotniczych lub biura podróży - mówi Elżbieta Tyszka z GIVT.

• [1] https://www.iba.aero
• [2] https://allplane.tv/blog/2019/2/11/airline-bankruptcies-the-2019-list-is-open
• [3] Rozporządzenie WE 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r.

GIVT