Wiadomości

Na większości rynków europejskich COVID-19 powoduje spowolnienie

Z najnowszego raportu „DNA of Real Estate”, opracowanego przez międzynarodową firmę doradczą Cushman & Wakefield, wynika, że tempo wzrostu czynszów i kompresji stóp kapitalizacji na europejskich rynkach nieruchomości komercyjnych spowolniło w pierwszym kwartale 2020 roku.

Gdy w drugiej połowie pierwszego kwartału br. skutki pandemii COVID-19 zaczęły być odczuwalne na europejskich rynkach nieruchomości komercyjnych, zaczęły się pojawiać także pierwsze sygnały świadczące o spowolnieniu i odwróceniu generalnie pozytywnych trendów zaobserwowanych pod koniec 2019 roku.

Nigel Almond, dyrektor zespołu ds. analiz danych z działu badań i analiz Cushman & Wakefield w regionie EMEA, powiedział: „W 2019 roku czynsze na europejskich rynkach nieruchomości komercyjnych wzrosły w ujęciu rocznym aż o 3,9%, czyli w najszybszym tempie od czasu ożywienia po globalnym kryzysie finansowym. Natomiast w pierwszym kwartale 2020 roku nie odnotowano żadnych wzrostów na 41 spośród 48 analizowanych rynków. To najwyższy wskaźnik od czasu rozpoczęcia prowadzenia statystyk w 1992 roku, ponieważ zarówno wynajmujący, jak i najemcy ograniczyli aktywność i oceniają skutki pandemii”.

Czynsze za wynajem powierzchni wzrosły najbardziej w sektorze nieruchomości biurowych – o 0,4% w ujęciu kwartalnym i o 3,6% rok do roku. Na żadnym rynku nie odnotowano spadków w ciągu kwartału, a wzrosty stawek czynszowych dotyczyły zaledwie kilku lokalizacji. Rosnący popyt i poprawa nastrojów dzięki jednoznacznemu wynikowi grudniowych wyborów parlamentarnych w Wielkiej Brytanii przyczyniły się do wzrostu czynszów na niektórych regionalnych rynkach biurowych, między innymi w Leeds (+6,7%) i Edynburgu (+5,7%). Czynsze wzrosły także w Hamburgu (+3,4%) i Berlinie (+2,6%) przy utrzymującym się silnym popycie i niskich wskaźnikach pustostanów w wielu niemieckich miastach.

Stopy kapitalizacji w sektorze nieruchomości biurowych ponownie uległy nieznacznej kompresji – w skali ogólnoeuropejskiej spadły o 6 punktów bazowych do poziomu 4,23%, przy czym spadki odnotowano głównie w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, w Niemczech, krajach Beneluksu i w Wielkiej Brytanii. W obecnym cyklu jest to prawdopodobnie najniższy poziom stóp kapitalizacji, które w ciągu 2020 roku mogą wzrosnąć do pewnego stopnia na większości rynków.

Trendy spadkowe utrzymały się w sektorze nieruchomości handlowych, odzwierciedlając szersze zmiany strukturalne w tej branży wynikające z rosnącej popularności sprzedaży internetowej, a tymczasowe zamknięcie sklepów jeszcze przyspieszy tempo tych przemian. Wzrosty stawek czynszowych odnotowano na zaledwie kilku rynkach, ale nastroje pogarszają się. Na rok 2020 prognozowany jest spadek czynszów i wzrost stóp kapitalizacji na większości spośród analizowanych 46 rynków.

Sektor nieruchomości logistycznych pozostaje w dość dobrej kondycji, o czym świadczy wzrost czynszów i kompresja stóp kapitalizacji. Stawki czynszowe wzrosły o 0,1% w ciągu kwartału i o 2,5% w ujęciu rocznym, ale w porównaniu z ostatnim kwartałem spadły o 3,2%. Łańcuchy dostaw mają nadal kluczowe znaczenie w czasie pandemii, ale sektor ten odczuwa jednak spadek obrotów. W pierwszym kwartale 2020 roku wzrosty odnotowano tylko na czterech rynkach w porównaniu z szesnastoma w czwartym kwartale 2019 roku, w tym na dwóch rynkach w Niderlandach – w Hadze (+9%) i Rotterdamie (+1,5%).

Almond dodaje: „Nastroje w sektorze logistycznym są lepsze, ponieważ łańcuchy dostaw nadal odgrywają kluczową rolę w dystrybucji niezbędnych towarów. Ze względu na ograniczoną podaż w najważniejszych lokalizacjach, czynsze mogą jeszcze wzrosnąć – głównie w Niemczech i krajach Beneluksu. Wzrosty te będą jednak stanowiły wyjątek od reguły, ponieważ czynsze w przypadku najlepszych obiektów na rynku pozostaną na stabilnym poziomie”.