Niedobór talentów
32% pracodawców w Polsce nie może znaleźć pracowników z wymaganymi kwalifikacjami
Celem powadzonego przez ManpowerGroup cyklicznego badania „Niedobór talentów” jest określenie problemów, jakie napotykają pracodawcy obsadzając kluczowe stanowiska, a także sprawdzenie które zawody, i dlaczego, są przez przedsiębiorców najbardziej poszukiwane. W badaniu wzięło udział ponad 38 tys. respondentów z 42 krajów, w tym 750 z Polski. Odpowiadającymi były osoby odpowiedzialne
za politykę personalną w małych, średnich i dużych firmach.
Jak pokazują wyniki badania, problem niedoboru talentów deklarowany jest przez 35% przebadanych pracodawców na świecie. W Polsce natomiast trudności w znalezieniu pracowników o odpowiednich kwalifikacjach
odczuwa jeden na trzech pracodawców (32%). Co warte zauważenia, podczas, gdy w ujęciu globalnym problem utrzymuje się na tym samym poziomie, odpowiedzi uzyskane we wcześniejszych polskich edycjach badania, wskazują na pewien trend malejący (32% w 2013 r., 37% w 2012 r., 40% w 2011 r., 51% w 2010 r.; 48% w 2009 r.; 49% w 2008 r.).
- Ostrożnie i powoli, ale świat zaczyna wreszcie wychodzić z kryzysu. Do skutecznego poradzenia sobie z tą, wciąż niełatwą, sytuacją gospodarczą przedsiębiorcy potrzebują pracowników z dobrymi, dopasowanymi do potrzeb firm kwalifikacjami, - komentuje Iwona Janas, Dyrektor Generalna ManpowerGroup w Polsce. - W zauważalnym stopniu wpływają oni bowiem na efektywność przedsiębiorstw oraz kształtują ich siłę w sytuacjach rynkowej niepewności. Rekrutujący wciąż jednak borykają się z istotnym problemem w znalezieniu odpowiednich kandydatów na kluczowe dla ich działalności stanowiska. Możemy spodziewać się, że wraz z oczekiwaną poprawą koniunktury wiele firm równocześnie zdecyduje się powiększyć zatrudnienie, co spowoduje pogłębienie niedoboru talentów. Rozwiązaniem w tej sytuacji powinna być długofalowa strategia HR, która zagwarantuje dostęp do potrzebnych kwalifikacji na każdym etapie rozwoju firmy w połączeniu z przemyślaną polityką motywacyjną, która zatrzyma osoby o kluczowych kompetencjach. Niezwykle istotnym czynnikiem jest również praca nad usprawnieniem edukacji zawodowej, tak, by stała się ona odpowiedzią na faktyczne potrzeby rynku, - dodaje Iwona Janas.
W Polsce najtrudniejszą do obsadzenia grupą zawodową są wykwalifikowani pracownicy fizyczni. Wyniki poszczególnych edycji prowadzonego w naszym kraju od lat badania wskazują na stałe i znaczące problemy pracodawców z pozyskiwaniem kandydatów na tego typu stanowiska. To grupa zawodowa, która niemalże co roku typowana jest przez przedsiębiorców na pierwszym miejscu zestawienia zawodów objętych niedoborem talentów.
Inżynierowie, którzy w ubiegłorocznej edycji badania zostali wskazani przez większość badanych pracodawców, w tegorocznej edycji badania znaleźli się na drugim miejscu. To grupa zajmująca wysokie pozycje w ciągu wszystkich edycji badania w Polsce. Za nimi, pośród najbardziej poszukiwanych zawodów, pracodawcy wskazali kolejno techników (poz. 3.), przedstawicieli handlowych (poz. 4.), kierowców (poz. 5.) oraz członków zarządu/ kadrę najwyższego szczebla (poz. 6.) – ta grupa w ciągu pięciu ostatnich lat tylko dwa razy znalazła się w pierwszej dziesiątce, jej powrót do zestawienia wskazuje na popyt firm na doświadczone osoby, które w sposób istotny będą wpływać na strategię oraz wzrost przychodów firmy. Na niezmienionych lub podobnych względem ubiegłego roku pozycjach utrzymuje się zapotrzebowanie na szefów kuchni i kucharzy (poz. 7.), a także wykwalifikowanych pracowników działów IT (poz. 8.). Po ubiegłorocznej nieobecności, na listę najbardziej poszukiwanych zawodów powrócili niewykwalifikowani pracownicy fizyczni (poz. 9.). Listę zamykają projektanci, którzy po raz pierwszy w historii badania znaleźli się w zestawieniu (poz.10.).
- W Polsce obserwujemy stałe i rosnące trudności pracodawców w pozyskiwaniu wykwalifikowanych pracowników fizycznych. Podobnie jest również w pozostałych 42 krajach i regionach świata, ujętych w badaniu ManpowerGroup. By przeciwdziałać problemowi niedoboru w tej oraz innych grupach zawodowych pracodawcy powinni przewartościować swoje nastawienie i uwzględniać kandydatów, którzy nie spełniają wszystkich wymagań związanych z danym stanowiskiem. Pomocna może okazać się tu propagowana przez ManpowerGroup koncepcja wykorzystania potencjału kandydata. Ważne jest, aby znaleźć pracowników z potencjałem do szybkiego opanowywania nowych umiejętności. Ramy koncepcji wykorzystania potencjału kandydata do szybkiego przyswajania wiedzy umożliwiają przewidzenie skuteczności uzupełnienia luk w jego kompetencjach. Dzięki temu podejściu pracodawcy mogą lepiej zrozumieć własne potrzeby odnośnie talentów i skuteczniej na nie odpowiedzieć, - wyjaśnia Iwona Janas.
Podobnie jak w Polsce w ciągu ostatnich edycji badania zawody, na które jest największy popyt w Europie oraz na świecie prawie nie uległy zmianie. Pracodawcy niezmiennie poszukują wykwalifikowanych pracowników fizycznych, inżynierów, przedstawicieli handlowych oraz techników.
W ujęciu globalnym, problem niedoboru talentów okazał się być najbardziej dotkliwie odczuwany przez pracodawców w Japonii (87%), gdzie sytuację dodatkowo pogarsza starzenie się społeczeństwa aktywnego zawodowo, a także w Brazylii (68%). Kraje te znalazły się na szczycie zestawienia już po raz drugi z rzędu.
Sytuacja nie jest wcale lepsza w innych państwach regionu Azja-Pacyfik. Trudności w pozyskiwaniu pracowników z niezbędnymi kwalifikacjami deklaruje ponad połowa firm w Indiach (61%), Hongkongu (57%) i Nowej Zelandii (51%).
Wysokie pozycje w zestawieniu zajęły również Turcja (58%), Bułgaria, Rumunia (po 54% dla każdego),
Nowa Zelandia (51%), Izrael (50%), Singapur (47%), Tajwan (46%) oraz Australia (41%).
W Polsce natomiast niedobór talentów odczuwa niemalże co trzeci pracodawca (32%), co plasuje nas na 22. pozycji pośród pozostałych 42 badanych krajów.
W badaniu poproszono również respondentów o wskazanie przyczyn niedoboru talentów. Duże znaczenie dla wszystkich firm dotkniętych tym problemem, niezależnie od tego, jakiej kategorii dotyczy oraz w jakiej części świata działa, mają czynniki środowiskowe i organizacyjne. Najważniejszą przyczyną trudności w rekrutacji okazał się być brak umiejętności technicznych, który szczególnie silnie odczuwany jest przez pracodawców w Polsce (67%).
Trudności w obsadzaniu stanowisk z powodu braku dostępnych talentów deklaruje co piąty pracodawca w naszym kraju (20%). Jako trzeci czynnik, rodzimi pracodawcy najczęściej podawali brak doświadczenia kandydatów (9%).
Badanie przedstawia również wpływ braku pracowników na kontakty biznesowe oraz strategie podejmowane w celu przeciwdziałania problemowi. Ponad połowa pracodawców w Polsce deklarowała zaniepokojenie wpływem niedoboru talentów na relacje z klientami (54%). Wskazuje to na przywiązywanie przez przedsiębiorców dużej wagi do roli, jaką pracownicy odgrywają w sukcesie ich firm. Jest to dobra oznaka, która w przyszłości może spowodować poprawę lub też utrzymanie jakości usług oraz renomy firm na właściwym poziomie. Tak samo wyglądają opinie pracodawców w ujęciu globalnym, gdzie co drugi pracodawca uważa wpływ niedoboru talentów
na relacje biznesowe za istotny (54%).
Zdaniem pracodawców niedobór talentów wpływa w negatywny sposób na funkcjonowanie firmy. Głównymi czynnikami, jakimi objawia się to w Polsce są, wg deklaracji przedsiębiorców, zwiększenie rotacji pracowników (27%), ograniczenia możliwości świadczenia usług klientom (25%) oraz spadek konkurencyjności (24%). Podobne wyniki uzyskano również w zestawieniu globalnym, w którym jako negatywne skutki problemu co drugi pracodawca wskazał ograniczenie możliwości świadczenia usług klientom (43%), a co trzeci spadek konkurencyjności/ produktywności (39%). Wszystkie te czynniki mają istotny wpływ na produktywność przedsiębiorstw i ich wyniki.
Pośród strategii stosowanych w obliczu niedoboru talentów polscy pracodawcy wymieniali głównie rozwijanie aktualnych zasobów (63%). Przede wszystkim poprzez zapewnianie obecnym pracownikom dodatkowych szkoleń i możliwości rozwoju (44%) oraz stosowanie nietypowych lub poprzednio niewykorzystanych metod rekrutacji, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych (17%)- jak na przykład pozyskiwanie kandydatów, którzy nie szukają aktywnie pracy lub też ponowne rozpatrywanie odrzuconych wcześniej kandydatur. Podobnie wygląda sytuacja w ujęciu globalnym, gdzie co piąty pracodawca decyduje się na zapewnianie obecnym pracownikom dodatkowych szkoleń i możliwości rozwoju (23%) oraz stosowanie nietypowych lub poprzednio niewykorzystanych metod rekrutacji (24%).
Badanie - Niedobór talentów
O badaniu Niedobór Talentów 2013
Na zlecenie ManpowerGroup firma Infocorp Ltd. przeprowadziła ponad 38 000 wywiadów telefonicznych w 42 krajach, w tym 750 w Polsce, z osobami odpowiedzialnymi z politykę HR w małych, średnich i dużych firmach prywatnych i instytucjach państwowych. W Polsce badanie przeprowadzono między 17 a 29 stycznia 2013 r. Margines błędu dla Polski to +/-3,6%. Wyniki podstawowej części badania – dot. odczuwania niedoboru talentów oraz najtrudniejszych do obsadzenia stanowisk – prezentowane są w podziale na poszczególne kraje. Natomiast odpowiedzi na trzy dodatkowe pytania – przyczyny, konsekwencje i strategie wobec niedoboru talentów – ujęte są globalnie oraz w podziale na regiony świata. Badanie prezentuje 10 zawodów, które pracodawcy wskazali jako najtrudniejsze do obsadzenia. Pozostałe stanowiska, które pojawiły się w wywiadach, nie były wymieniane na tyle często, by zakwalifikować je do listy 10 przedstawianych grup zawodowych. Więcej informacji na temat badania Niedobór talentów 2013 (2013 Talent Shortage Survey Results) i pozostałych, obserwowanych przez ManpowerGroup trendów rynku pracy dostępne jest na stronie www.manpowergroup.pl w zakładce Raporty Rynku Pracy.
ManpowerGroup
