Nowe zasady wspierania inwestycji - grant skrojony na miarę!

Ubiegły rok był bez wątpienia wyjątkowy i przyniósł wiele zmian dla branży nowoczesnych usług dla biznesu – nie tylko w Polsce, lecz także w Europie i na świecie.

ROK PEŁEN WYZWAŃ

W 2020 roku Polska Agencja Inwestycji i Handlu (PAIH) wsparła 44 projekty z branży BSS i 15 z branży R&D – mimo ostrożności inwestorów w pierwszym i drugim kwartale, końcówka roku zaowocowała ciekawymi projektami, których efekty były widoczne już na początku 2021 r. Niezwykle interesujące jest, że kilka firm z sektora BSS ulokowało się w Polsce, mimo że przez pandemię inwestorzy nie mogli osobiście przyjechać do kraju. Podjęcie takiej decyzji na odległość nie jest łatwe, ale w PAIH – dzięki elastyczności i umiejętności sprostania nowym wyzwaniom – dostosowaliśmy nasze działania do istniejących warunków.

W Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu kompleksowo i nieodpłatnie wspieramy inwestorów na każdym etapie procesu inwestycyjnego. Jako pomost między prywatnymi inwestorami a państwowymi instytucjami, wsłuchujemy się w potrzeby przedsiębiorców i na nie odpowiadamy. Zgodnie z danymi fDi Markets – bazy prowadzonej przez Financial Times, Polska jest trzecią na świecie preferowaną lokalizacją dla inwestorów zagranicznych. Bez wątpienia tak dobry wynik jest zasługą stabilnej gospodarki, wykształconych i proaktywnych pracowników oraz dobrze skrojonych narzędzi wsparcia. W dużej mierze to właśnie dostosowane do sytuacji rynkowej instrumenty pomocy publicznej mogą być języczkiem u wagi, który zadecyduje o realizacji inwestycji w Polsce. Warto wspomnieć, że – jeśli chodzi o projekty, które ulokowały się w Polskiej Strefie Inwestycji w pierwszej połowie 2020 roku – 75% z nich stanowiły polskie firmy.

WSPARCIE DLA NOWYCH INWESTYCJI NA NOWYCH ZASADACH

Odpowiadając na potrzeby inwestorów, w celu pobudzenia inwestycji w związku z epidemią COVID-19, 25 marca 2021 r. znowelizowano Program wspierania inwestycji o istotnym znaczeniu dla gospodarki polskiej na lata 2011–2030 („Program”). Nowe inwestycje mogą uzyskać wsparcie w postaci grantu rządowego w wysokości nawet do 25% kosztów kwalifikowanych lub do 20 tys. złotych na każde nowe miejsce pracy. Poziom wsparcia zależy od lokalizacji inwestycji oraz liczby spełnianych kryteriów jakościowych. Obecne zasady będą obowiązywały do końca tego roku, z możliwością przedłużenia.

Zmiana Programu objęła cztery główne aspekty:
1. Obniżone progi wejściowe (konieczne do poniesienia nakłady i miejsca pracy, które należy utworzyć), dzięki czemu wsparcie jest dostępne dla większej grupy przedsiębiorców. Obecnie wsparcie mogą uzyskać nie tylko spółki, które mogą realizować duże inwestycje, lecz także firmy z sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Rozwiązanie pozwoli na dopasowanie wymagań do możliwości przedsiębiorców ze względu na skalę prowadzonej przez nich działalności. Ma zapobiec eliminowaniu z systemu wsparcia mniejszych podmiotów.
2. Zmodyfikowane kryteria jakościowe – wielu przedsiębiorców łączy grant ze zwolnieniem z CIT w ramach Polskiej Strefy Inwestycji (PSI). Dzięki uproszczeniu i doprecyzowaniu kryteriów jakościowych, a także bezpośredniemu nawiązaniu do ustawy o wspieraniu nowych inwestycji (PSI) łączenie instrumentów wsparcia jest teraz jeszcze prostsze!
3. Uproszczenie procedury aplikacyjnej – udało się zrezygnować z długotrwałej procedury aplikacyjnej, angażującej podmioty zewnętrzne.
4. Indywidualne podejście do przedsiębiorcy – w szczególnych przypadkach, możliwość obniżenia kryteriów ilościowych do minimalnych progów uprawniających do ubiegania się o wsparcie w ramach programu. Pozwala to na bardziej indywidualne podejście do przedsiębiorców i problemów, z którymi muszą się zmierzyć w obecnej sytuacji gospodarczej.

Co istotne, wprowadzona została także nowa kategoria przedsiębiorcy rozwijającego się, czyli zatrudniającego mniej niż tysiąc pracowników, którego roczny obrót lub suma bilansowa nie przekracza 250 mln euro. Mogą oni skorzystać z obniżonych o połowę progów wejściowych. Jest to znaczące ułatwienie dla wielu polskich firm, które utraciły status średniego przedsiębiorcy, a tym samym możliwość korzystania z wielu programów pomocy publicznej skierowanych do sektora MŚP.

JAKIE KOSZTY MOGĄ BYĆ OBJĘTE GRANTEM RZĄDOWYM?

W ramach Programu wsparcie inwestycji początkowej jest udzielane z dwóch tytułów: kosztów kwalifikowanych tworzenia nowych miejsc pracy (dwuletnie koszty pracy) lub kosztów kwalifikowanych inwestycji; i obejmuje zarówno inwestycje produkcyjne, jak i w sektorze BSS. Wsparcie z tytułu kosztów kwalifikowanych tworzenia nowych miejsc pracy przewidziane jest dla inwestycji w Centrum Usług Biznesowych oraz w Centrum Usług Badawczo-Rozwojowych (te drugie mogą się także ubiegać o wsparcie z tytułu kosztów kwalifikowanych inwestycji).

Centrum Usług Biznesowych to inwestycja w sektorze nowoczesnych usług biznesowych, w ramach której realizowane są określone procesy, o kosztach inwestycji wynoszących co najmniej 1 mln zł oraz liczbie nowych miejsc pracy wynoszącej co najmniej 100. W przypadku posiadania statusu MŚP wymogi te są znacznie obniżone. Mikroprzedsiębiorca może ubiegać się o wsparcie tworząc jedynie 10 nowych miejsc pracy i ponosząc nakłady w wysokości 300 tys. złotych.

Z kolei Centrum Usług Badawczo-Rozwojowych to inwestycja w sektorze nowoczesnych usług biznesowych o kosztach inwestycji wynoszących co najmniej 1 mln zł oraz liczbie nowych miejsc pracy dla osób z wyższym wykształceniem wynoszącej co najmniej 10, w ramach której realizowane są wyłącznie procesy, polegające na świadczeniu usług badawczo-rozwojowych.

NA JAKIE WSPARCIE MOGĘ LICZYĆ?

Inwestycja w Centrum Usług Biznesowych może zostać objęta wsparciem do 15 tys. złotych na każde nowoutworzone miejsce pracy, podczas gdy Centra Usług Badawczo-Rozwojowych mogą liczyć na grant w wysokości do 20 tys. złotych na każdego nowego pracownika lub do 25% kosztów inwestycji (w zależności od tego, która z tych kwot jest wyższa).

Ostateczna wysokość dotacji zależy od lokalizacji i liczby spełnianych kryteriów jakościowych.

Świetnym mechanizmem jest także możliwość uzyskania dodatkowego grantu szkoleniowego. W przypadku oferowania pracownikom szkoleń i okazji do podnoszenia kwalifikacji zawodowych, wysokość wsparcia może być zwiększona nawet do 7000 złotych na jednego pracownika.

Warto pamiętać, że zgodnie z Programem duży przedsiębiorca zobowiązany jest do poniesienia w okresie utrzymania inwestycji kosztów w zakresie współpracy z podmiotami tworzącymi system szkolnictwa wyższego i nauki lub ze szkołami ponadpodstawowymi w wysokości co najmniej 15% wartości przyznanej dotacji. Obsługiwani przez PAIH inwestorzy cenią sobie szerokie możliwości wyboru form współpracy – od oferowania praktyk, czy współorganizowania kursów, przez udział w programie „Doktorat Wdrożeniowy”, po np. wyposażanie szkół w niezbędny sprzęt.

JAK MOGĘ UBIEGAĆ SIĘ O WSPARCIE?

Operatorem Programu i organem udzielającym pomocy publicznej jest Minister właściwy ds. gospodarki (obecnie Minister Rozwoju i Technologii). Polska Agencja Inwestycji i Handlu jest odpowiedzialna za przygotowanie i przedstawienie Międzyresortowemu Zespołowi ds. Inwestycji o Istotnym Znaczeniu dla Gospodarki Polskiej (dalej jako „Zespół”) dossier projektów inwestycyjnych oraz przygotowanie wszystkich dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia całej procedury udzielenia wsparcia finansowego. Każdy projekt podlega indywidualnej ocenie przez Zespół, na podstawie szczegółowych kryteriów określonych w Programie.

Program jest w całości finansowany ze środków budżetu państwa. Wsparcie przyznawane jest w formie dotacji na podstawie dwustronnej umowy zawartej pomiędzy ministrem właściwym do spraw gospodarki a inwestorem. Umowa reguluje szczegółowo warunki wypłaty dotacji przy zachowaniu zasady, że dotacja jest wypłacana proporcjonalnie do stopnia realizacji zobowiązań.

Właściwą jednostką do udzielania informacji jest Centrum Inwestycji (CI) PAIH. Wnioski przyjmowane są w trybie ciągłym. Ważne jest, by inwestycja nie została rozpoczęta przed złożeniem wniosku o pomoc publiczną. W PAIH wspieramy inwestorów nie tylko zapewniając dane makroekonomiczne, kadrowe, prawne i sektorowe, czy doradzając pod kątem wyboru odpowiedniej lokalizacji, ale także dbamy o zaplanowanie wraz z inwestorem harmonogramu realizacji inwestycji i ubiegania się o wsparcie – tak, by cały proces przebiegał sprawnie. W tym kontekście warto także mieć na uwadze planowaną od 2022 r. zmianę mapy pomocy regionalnej, która powiązana jest z unijnymi regulacjami dotyczącymi pomocy publicznej. W niektórych regionach Polski ulegną zmianie dostępne poziomy wsparcia. Z tego względu warto już teraz rozważyć plan rozwoju firmy, by być gotowym na nadchodzące zmiany i w odpowiednim czasie podjąć decyzję.

Zachęcam Państwa do kontaktu z nami już na etapie wstępnych planów inwestycyjnych – doświadczony, zorientowany na potrzeby biznesu zespół Centrum Inwestycji PAIH postara się, by Państwa proces inwestycyjny przebiegał jak najsprawniej.

Autor: Zofia Kilian, Starszy Konsultant, Centrum Inwestycji, Polska Agencja Inwestycji i Handlu

Polska Agencja Inwestycji i Handlu (PAIH)