Nowoczesne usługi dla biznesu polską marką eksportową

Nowa edycja corocznego raportu ABSL

Polski sektor nowoczesnych usług dla biznesu utrzymuje silną tendencję wzrostową. 110 000 zatrudnionych, 70 nowych centrów i wzrost liczby pracowników o 23,5 tys. osób od stycznia 2012 r. – to najważniejsze dane z najnowszej edycji dorocznego raportu Związku Liderów Sektora Usług Biznesowych w Polsce (ABSL). Jak szacują przedstawiciele organizacji, czeka nas dalszy dynamiczny rozwój w obrębie tej branży. Pozycja Polski jako jednego z liderów na globalnej mapie lokalizacji pod inwestycje z sektora nowoczesnych usług jest już niepodważalna, a jej źródłem jest wszechstronność obsługiwanych procesów i ewolucja w stronę coraz bardziej zaawansowanych usług. Zadaniem na najbliższe lata jest umocnienie pozytywnych tendencji.

Jak wynika z raportu ABSL „Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2013” nasz kraj już dawno przyciągnął uwagę wiodących firm badawczych analizujących zachowania globalnych inwestorów (Everest, Hackett) jako dojrzała i atrakcyjna lokalizacja dla firm z branży nowoczesnych usług dla biznesu. W ciągu ostatniego roku pozycja naszego kraju uległa dalszemu umocnieniu. Średni roczny wzrost zatrudnienia w sektorze w Polsce utrzymuje się na poziomie około 20 proc. i charakteryzuje się największą stabilnością wśród wszystkich państw regionu Europy Środkowo-Wschodniej. W zlokalizowanych nad Wisłą ponad 400 centrach usług z zagranicznym kapitałem pracuje już 110 000 specjalistów, a liczba ta będzie dalej rosła. Wzrost zatrudnienia w badanym okresie deklaruje aż dziewięć na dziesięć analizowanych centrów usług.

Dynamikę rozwoju sektora dobrze ilustruje liczba nowo utworzonych centrów. Do 2004 roku włącznie w Polsce powstało 96 centrów usług z kapitałem zagranicznym, natomiast dzisiaj w naszym kraju funkcjonuje już ponad 400 tego rodzaju jednostek.

- Prognozujemy, że do końca 2013 roku liczba zatrudnionych w zagranicznych centrach usług biznesowych w Polsce osiągnie przewidywane 115-120 tys. osób. Dynamiczny wzrost sektora generują zarówno nowi gracze, jak i centra już działające w Polsce, które są zadowolone z warunków prowadzenia biznesu w naszym kraju – mówi Marek Grodziński, Wiceprezes ABSL, Dyrektor Centrum BPO Capgemini.

Rok 2012 był rekordowy pod względem liczby nowych inwestycji – łącznie powstało wtedy 56 centrów. W bieżącym roku otworzyło się do tej pory 14 nowych jednostek, a wiele już istniejących w kraju zapowiedziało dalsze zwiększenie zatrudnienia.

- Warto zauważyć, że przy liczbie 400 nowych centrów, kolejne kilkadziesiąt zatrudnionych osób w każdym z nich daje dziesiątkach tysięcy nowych miejsc pracy w skali kraju – podkreśla Marek Grodziński.

Zdecydowana większość utworzonych w 2012 roku jednostek (ponad 60 proc.) to inwestycje podmiotów zagranicznych dopiero wchodzących na polski rynek usług biznesowych, nieposiadających wcześniej swoich centrów. Do najbardziej rozpoznawalnych marek, które zainwestowały w Polsce w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy należą m.in. Samsung, Bayer, Qatar Airways, Brown Brothers Harriman, Goldman Sachs, Euroclear czy Metsä Group.

Nastroje inwestorów oddają też międzynarodowe rankingi badawcze. Np. Kraków znalazł się w pierwszej dziesiątce najnowszej edycji zestawienia „Tholons Top outsourcing cities 2013”, które stanowi ranking najatrakcyjniejszych na świecie miast dla inwestycji z sektora outsourcingowego. Jest to do tej pory jedyne miasto w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, które w tym zestawieniu uplasowało się tak wysoko. W czołowej setce nie zabrakło innych polskich metropolii - Warszawy (miejsce 36.) oraz Wrocławia (miejsce 75.). Sukces polskich miast to kolejny dowód na to, że dynamicznie rośnie konkurencyjność naszego kraju wobec globalnych liderów sektora, takich jak Indie i Chiny.

- Najnowsze opracowanie ABSL potwierdza, że wysoką jakość usług świadczonych przez polskich specjalistów doceniają klienci z całego świata. Obszarem naszej największej specjalizacji jest Europa Zachodnia. Aż dziewięć na dziesięć przeanalizowanych centrów realizuje zadania dla tej części kontynentu. Coraz częściej obsługujemy również klientów z obu Ameryk - podmioty z Ameryki Północnej są zleceniodawcami dla 42 proc. naszych centrów. Co ciekawe, wiele jednostek wykonuje także zadania dla klientów zewnętrznych i wewnętrznych zlokalizowanych w Azji, Australii i Oceanii. W sumie zaangażowanych w pracę dla tych regionów jest aż 23 proc. jednostek w Polsce. Możemy śmiało powiedzieć, że staliśmy się ośrodkiem globalnym świadczącym wysokiej klasy usługi dla biznesu – mówi Jacek Levernes, Prezes ABSL, Członek Zarządu HP Europa.

Różnorodność i złożoność

Jako klucz do sukcesu polskiego sektora usług dla biznesu przedstawiciele ABSL wskazują przede wszystkim dwa czynniki – innowacje i różnorodność. Oznacza to, że naszymi głównymi atutami są świadczenie coraz bardziej złożonych usług, które stają się źródłem innowacyjności w organizacjach odbiorców, a także niezwykle szeroki zakres świadczonych procesów. Kompleksowość działalności zlokalizowanych nad Wisłą centrów przejawia się z jednej strony w funkcjonowaniu wysoce wyspecjalizowanych jednostek, obsługujących procesy o najwyższym stopniu złożoności. Z drugiej strony duża część centrów świadczy usługi w zakresie co najmniej dwóch procesów biznesowych np. finansów i księgowości oraz usług IT. Co istotne, aż 71 proc. centrów zadeklarowało wprowadzenie bardziej zaawansowanej działalności bez zmniejszania dotychczasowego zakresu wykonywanych zadań. Do najważniejszych obszarów, w ramach których obsługujemy najbardziej zaawansowane procesy należą obsługa klientów z sektora finansowego i usługi IT.

- Rozwój sektora finansowego w Polsce oraz usług biznesowych dla tej branży ma ogromną szansę spowodować dynamiczny wzrost zatrudnienia. Moim zdaniem, w ciągu kolejnych kilku lat może powstać dodatkowych 100 tys. miejsc pracy – zwłaszcza, jeśli uda się zmienić kilka kluczowych procedur i ustaw, dzięki którym staniemy się konkurencyjni w stosunku do Europy Zachodniej - mówi Jacek Levernes.

Warto podkreślić, że już teraz wachlarz usług dla rynków finansowych jest niezwykle szeroki. Prawie 2/3 centrów w Polsce obsługuje podmioty z tego sektora. Swoje jednostki usługowe ulokowało u nas już 10 z 25 największych banków świata (Deutsche Bank, HSBC, BNP Paribas, Royal Bank of Scotland (RBS), Citigroup, ING, Santander, UBS, UniCredit oraz Credit Suisse).

- Polska coraz częściej obsługuje dla branży finansowej zaawansowane procesy oparte na specjalistycznej wiedzy jak np. audyt, tworzenie najnowocześniejszych modeli cenowych, handlowych i zarządzania ryzykiem czy konsulting w obszarze optymalizacji i transformacji biznesowej - mówi Krystian Bestry, Wiceprezes ABSL, Dyrektor Zarządzający Infosys BPO Europe.

Drugim obszarem intensywnego rozwoju sektora usług w Polsce są usługi IT na rzecz międzynarodowych klientów.

- Nasz kraj sta­ł się kluczową europejską destynacją dla usług IT. Do ciekawych projektów realizowanych w Polsce należy tworzenie oprogramowania dla dużych koncernów zagranicznych – mówi Przemysław Berendt, Wiceprezes ABSL, Globalny Wiceprezes ds. Marketingu w Luxoft. – Polscy specjaliści stworzyli między innymi system zarządzania zamówieniami w zakresie instrumentów pochodnych dla jednego z dziesięciu największych banków inwestycyjnych na świecie.

Innymi ciekawymi przykładami zaawansowanych działań IT na rzecz globalnych klientów są m.in. monitoring przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy, rozwój oprogramowania dla produktów dedykowanych do zarządzania ryzykiem na rynkach finansowych oraz rozwiązania M2M (machine-to-machine).

Usługi dla biznesu napędzają polski rynek pracy

Przedstawiciele branży nowoczesnych usług dla biznesu zgodnie podkreślają, że czynnikiem o strategicznym znaczeniu dla rozwoju tej branży są kadry. Ze względu na międzynarodowy charakter działalności centrów, dla funkcjonowania sektora konieczna jest dostępność wykwalifikowanych specjalistów biegle posługujących się językami obcymi. Zlokalizowane w Polsce centra świadczą usługi w ponad 30 językach obcych i dla kilkudziesięciu krajów świata. 98 procent centrów wykorzystuje w swojej pracy język angielski, 79 procent język niemiecki. Zadania realizowane są też w bardzo nietypowych językach jak np. węgierski, turecki, duński czy mołdawski. Centrum usług zajmujące pierwszą pozycję pod względem liczby języków, w których świadczone są usługi – wykorzystuje ich aż 32. Znajomość języków obcych jest niezwykle ważnym atutem przy ubieganiu się o pracę w sektorze, przy czym znajomość języka angielskiego jest uznawana za konieczność.

- Wśród języków szczególnie poszukiwanych przez pracodawców, poza angielskim, na pierwszym miejscu znalazł się niemiecki. Specjalistów władających tym językiem poszukuje 3/4 centrów. Mniej więcej co druga firma sektora potrzebuje pracowników posługujących się językiem francuskim. Trzecie miejsce zajmują wspólnie włoski i polski – komentuje Janusz Górecki, Główny Analityk ABSL.

Od kandydatów oczekuje się nie tylko kompetencji językowych, ale także umiejętności miękkich, takich jak doskonałe zdolności komunikacyjne, a także otwartość na inne kultury. Mile widziane jest doświadczenie w środowisku międzynarodowym, zdobyte chociażby przy okazji wymiany studenckiej. Na szczęście rosnąca świadomość na temat sektora wśród studentów i absolwentów, a także osób odpowiedzialnych za tworzenie programów nauczania skutkuje tym, że działy rekrutacji mają do czynienia z coraz lepiej przygotowanymi kandydatami. Co więcej, okazuje się, że polskie centra coraz częściej przyciągają mieszkańców innych krajów europejskich, których gospodarki przeżywają obecnie trudności.

- Miejsca pracy tworzone przez działające w Polsce centra usług są na tyle atrakcyjne, że przyciągają specjalistów z zagranicy. Jak wynika z szacunków HAYS Poland, liczba aplikacji od zagranicznych specjalistów chętnych do pracy w centrach usług w Polsce wzrosła w porównaniu z 2010 rokiem o 30 proc. – mówi Małgorzata Jasińska, Corporate Accounts Director Central Eastern Europe Hays Poland.

Rośnie mobilność polskich pracowników w sektorze. Pracownicy sektora w większości są gotowi do zmiany miejsca zamieszkania w celu rozwoju kariery albo zdobycia nowych umiejętności. Według ostatniego badania Hays Poland przeprowadzonego na osobach zatrudnionych w centrach usług, 84,6 proc. ankietowanych zmieniłoby miejsce zamieszkania gdyby otrzymało atrakcyjną ofertę pracy, a 57,7 proc ma już taką zmianę za sobą. W związku z tym zjawiskiem wynagrodzenia w sektorze nie są już tak mocno związane z lokalizacją, ale zależą przede wszystkim od umiejętności, doświadczenia i obszaru specjalizacji pracownika. Istotnymi czynnikami są też znajomość języków obcych (osoby władające nietypowymi językami mogą spodziewać się wynagrodzenia wyższego nawet o 60 proc.), a także panującej na lokalnym rynku konkurencji. I tak, dla przykładu, osoba znająca język angielski pracująca przy obsłudze procesów finansowo-księgowych może liczyć średnio na wynagrodzenie w granicach od 4 tys. PLN brutto na średnim stanowisku do 12 tys. w przypadku menedżera projektu. Wynagrodzenie specjalistów IT waha się zaś od 3 do nawet 16 tys. PLN.

Centra usług motorem wzrostu rynku biurowego

Ponad 80 proc. wszystkich centrów usług z kapitałem zagranicznym skupia się w siedmiu głównych ośrodkach usług biznesowych: Krakowie, Warszawie, Wrocławiu, Trójmieście, Łodzi, Aglomeracji Katowickiej i Poznaniu. O atrakcyjności inwestycyjnej tych lokalizacji decyduje nie tylko wysoka podaż wykwalifikowanych kadr, ale również doskonała infrastruktura, w tym szeroka dostępność nowoczesnej powierzchni biurowej.

- Zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Polsce wynoszą ponad 6,4 miliona metrów kwadratowych, co stanowi 40 proc. całkowitej podaży w Europie Środkowo – Wschodniej. Z kolei, w budowie znajduje się około miliona metrów kwadratowych powierzchni biurowej, co czyni Polskę najszybciej rozwijającym się rynkiem w regionie. Projekty spełniają bardzo konkretne wymagania firm z sektora usług dla biznesu, dotyczące trzech podstawowych obszarów - elastyczności w tym w zakresie aranżacji przestrzeni, bezpieczeństwa oraz efektywności. To właśnie aktywność deweloperów międzynarodowych i lokalnych oraz szereg ciekawych opcji najmu, również poza stolicą, stanowią solidny fundament dla dalszego rozwoju sektora nowoczesnych usług dla biznesu. Już teraz, to właśnie branża usług biznesowych jest głównym odbiorcą nowych projektów biurowych, szczególnie na rynkach poza Warszawą – mówi Julita Spychalska, National Director, Corporate Advisory, Jones Lang LaSalle.

Raport „Sektor nowoczesnych usług dla biznesu w Polsce 2013” został zaprezentowany na IV Konferencji ABSL, która odbywa się w dniach 6-7 czerwca w hotelu Andel’s w Łodzi. Głównymi Partnerami wydarzenia są Urząd Miasta Łodzi, Urząd Marszałkowski w Łodzi oraz Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego. Sponsorami Konferencji są m.in. firmy Skanska i Cpl.