NSA wypowiedział się w sprawie rozliczenia w kosztach uzyskania przychodów odsetek w ramach systemu cashpoolingu

Niestety ostatnie stanowisko NSA nie jest korzystne dla podatników, którzy są uczestnikami takich struktur i oznacza, że odsetki wypłacane w ramach systemu cashpoolingu powinny podlegać restrykcjom wynikającym z przepisów o niedostatecznej kapitalizacji (tj.: art.16 ust. 1 pkt 60 i 61 w zw. z art. 16 ust. 7b ustawy o PDOP). Oznacza to, że w niektórych przypadkach odsetki takie nie będą stanowiły w całości kosztów uzyskania przychodów.

Cashpooling to usługa finansowa kierowana głównie do grup kapitałowych, która polega na kompensowaniu przejściowych nadwyżek pieniężnych wykazywanych przez jedne podmioty, z niedoborami u innych uczestników takiej grupy.

Dotychczas przychylne dla podatników stanowisko niektórych wojewódzkich sądów administracyjnych opierało się na argumentacji, iż stosunki pomiędzy uczestnikami systemu i podmiotem koordynującym wynikające z uczestnictwa w systemie cashpoolingu nie powinny być kwalifikowane jako udzielenie pożyczki, o której mowa w art. 16 ust. 7b ustawy o PDOP, a tym samym nie powinny też podlegać restrykcjom wynikającym z przepisów o niedostatecznej kapitalizacji. Sądy uznawały, że cashpooling (umowa nienazwana) nie jest pożyczką, gdyż brak jest w jego przypadku zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy: uczestnik cashpoolingu nie wie, czy środki zostaną wykorzystane, w jakiej ilości i przez którą firmę, druga strona transakcji nie jest skonkretyzowana. Brak jest też wymogu uzyskania zgody uczestnika cashpoolingu z dodatnim saldem na przekazanie określonej ilości pieniędzy innemu uczestnikowi. W takiej sytuacji nie trzeba badać, czy do odsetek od transakcji stosuje się przepisy o cienkiej kapitalizacji skoro nie mamy do czynienia z umową pożyczki.

NSA nie podzielił tego stanowiska i stwierdził, że w ramach usługi zarządzania płynnością jeden podmiot pożycza pieniądze innemu, a w takiej sytuacji zaliczanie odsetek od takiej pożyczki do kosztów jest możliwe tylko z uwzględnieniem przepisów o niedostatecznej kapitalizacji. To z pewnością zła wiadomość dla części podatników nie tylko z uwagi na konieczność ponownej weryfikacji prawidłowości rozliczeń kosztów uzyskania przychodów ale również z powodu niepewności, jakie będzie stanowisko sądów w zakresie obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych dla takich operacji.

Patrz: Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z 30 września br. (II FSK 2033/14, II FSK 3137/14).

Magdalena Szczepańska Specjalista ds. Polityki Podatkowej w Business Support Solution SA