Wiadomości

Ochrona praw własności intelektualnej w Chinach

Przeczytałam na stronie PAIH, że w Chinach, zgodnie z prawem, każdy może zarejestrować na siebie własność intelektualną innego przedsiębiorcy i stać się jej pełnoprawnym właścicielem. Decydująca jest tu kolejność złożenia wniosku w China National Intellectual Property Administration (CNIPA). Jakie kroki, zabezpieczające prawa własności intelektualnej, powinny zrobić firmy planujące ekspansję na chiński rynek?

Andrzej Juchniewicz, kierownik zagranicznego biura Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu (PAIH) w Szanghaju: Rejestracja znaku towarowego ma kluczowe znaczenie przy wprowadzaniu marki na rynek chiński i pozyskiwaniu nowych klientów.

To prawda, że w Chinach obowiązuje system rejestracji oparty na pierwszeństwie zgłoszenia („first-to-file”), co oznacza, że możemy utracić ochronę prawną na obszarze Chin, jeżeli podobny do naszego znak towarowy został już w Państwie Środka zarejestrowany. Niezbędne jest więc, aby przedsiębiorcy dokonywali rejestracji swoich znaków towarowych w Chinach przed rozpoczęciem działalności eksportowej na tamtejszym rynku, zmniejszając tym samym ryzyko przywłaszczenia znaku towarowego przez podmiot chiński. Ważne jest również, aby rejestracji dokonać odpowiednio wcześnie, jako że proces ten może trwać ok. 12 miesięcy. Rozważając udział w targach branżowych w Chinach i potencjalny eksport do tego kraju warto zadbać o ochronę swoich praw na tym rynku. Jednocześnie nie należy zapominać o oddzielnej rejestracji znaku towarowego w znakach chińskich, co jest niezwykle ważne dla promocji marki wśród lokalnych konsumentów.

Jakie możliwości mają firmy w przypadku kradzieży ich znaku towarowego w Chinach? Czy zostają już im tylko kosztowne procesy sądowe? Gdzie powinny szukać wsparcia/pomocy?

Tzw. „rejestracje w złej wierze” stanowią w Chinach poważny problem, z którym boryka się wiele europejskich firm, w tym również polskie podmioty. Kradzież znaku towarowego stanowi duże ryzyko dla zagranicznej firmy i może wiązać się nawet z zatrzymaniem eksportowanego towaru na granicy. Zgodnie z lokalnymi regulacjami, posiadacz chińskiego znaku towarowego może zająć produkty opatrzone tym znakiem w chińskich urzędach celnych. Dlatego tak istotna jest rejestracja znaku towarowego jeszcze na etapie tworzenia strategii wejścia na rynek chiński.

Jeżeli jednak padniemy ofiarą kradzieży naszego znaku towarowego, lokalne prawo przewiduje możliwość jego odzyskania, jednak procedura ta jest zazwyczaj długotrwała i kosztowna. Każdy podmiot może oprotestować rejestrację znaku towarowego w CNIPA w ciągu 3 miesięcy, jeżeli uważa, że dany znak towarowy jest rejestrowany w „złej wierze” lub w wyniku oszustwa. Można również spróbować unieważnić już zarejestrowany znak. Wiąże się to ze złożeniem wniosku o unieważnienie do Rady Odwoławczej ds. Znaków Towarowych za pośrednictwem chińskiego agenta ds. znaków towarowych.

Mimo wciąż istniejących wyzwań, ochrona znaków towarowych za pośrednictwem chińskiego systemu sądowego znacznie się poprawiła, szczególnie w dużych miastach, takich jak Pekin, Szanghaj i Kanton, gdzie obecnie działają sądy, zajmujące się prawami własności intelektualnej i posiadające fachową wiedzę w tej dziedzinie. Także koszty postępowania są stosunkowo niewielkie w porównaniu z kosztami sporów sądowych w innych jurysdykcjach. Możliwe jest także dochodzenie praw na drodze egzekucji administracyjnej (w tym egzekucji celnej) i postępowania karnego. Te drogi egzekwowania praw można również łączyć, aby zapewnić lepszą ochronę Państwa praw i odstraszyć innych potencjalnych sprawców naruszeń.

Czy ochrona praw własności intelektualnej w Chinach jest kosztowna?

Zagraniczni wnioskodawcy, którzy zamierzają ubiegać się o rejestrację znaku towarowego w Chinach, muszą upoważnić do tego oficjalną agencję ds. znaków towarowych, więc do kosztu rejestracji dochodzi dodatkowy koszt usługodawcy w granicach 500-1000 EURO. Chiny stosują międzynarodową klasyfikację towarów i usług w ramach Porozumienia Nicejskiego. Dla każdej klasy, w której zgłaszający chce uzyskać ochronę, należy dokonać odrębnego zgłoszenia znaku towarowego. Koszt rejestracji, z wyłączeniem opłat za reprezentację prawną, wynosi 300 RMB (około 40 EUR) za jedną klasę i obejmuje 10 towarów/usług. Za każdą dodatkową pozycję naliczane jest dodatkowe 30 RMB (około 4 EUR). W mojej ocenie koszt rejestracji jest znikomy w porównaniu do korzyści wynikających z zabezpieczenia praw własności intelektualnej na rynku chińskim.