Oddech zredukuje stres i obniży ciśnienie

Grażyna Borkowska: Co to znaczy „oddychać świadomie”?
Igor Kufayev*: Oddychanie to proces, który przebiega w ciele automatycznie, naturalnie, bez wysiłku. Jest kontrolowany przez autonomiczny układ nerwowy, jest samoczynny i niewspomagany przez aktywność umysłową.

Na najbardziej podstawowym poziomie, świadome oddychanie polega na zwracaniu uwagi na oddech. Może to oznaczać spowolnienie oddechu, by zmniejszyć poziom stresu czy niepokoju, głębsze oddychanie, by zwiększyć dotlenienie i poziom energii lub skupienie się na odczuwaniu oddechu, by skupić się na uważności i świadomości chwili obecnej.

„Oddychać świadomie" oznacza być świadomym oddychania, co samo w sobie ma pozytywny wpływ na samopoczucie.

Praktyka świadomego oddychania istnieje od tysięcy lat i ma korzenie w różnych duchowych i uzdrawiających tradycjach. Wykazano, że świadome oddychanie przynosi liczne korzyści fizyczne, psychiczne i emocjonalne.

Grażyna Borkowska: Jakie są rodzaje oddychania?
Igor Kufayev Najczęstszym rodzajem oddechu jest stan spoczynku lub wykonywanie lekkich czynności, kiedy nasz oddech jest rytmiczny i nie wymaga dużego wysiłku. Inne jest z kolei tzw. głębokie oddychanie, które polega na głębokim i powolnym wdychaniu przez nos, rozszerzaniu brzucha i przepony oraz powolnym wydychaniu przez usta. Ten rodzaj oddychania jest często stosowany w technikach relaksacyjnych, takich jak joga i medytacja. Kolejne rodzaje oddechów, służące oczyszczeniu ciała z toksyn i podniesieniu poziomu energii, obejmują sapiący oddech, który jest nagłym i ostrym wdychaniem powietrza, oraz dyszący oddech, który jest szybkim i płytkim oddechem, często spotykanym u psów i innych zwierząt.

Zasadniczo, chociaż wszystkie rodzaje oddychania obejmują wdychanie i wydychanie powietrza, nie wszystkie są takie same. Normalne oddechy są rytmiczne, podczas gdy głębokie oddychanie i wzdychanie wymaga określonych technik.

Grażyna Borkowska: Czy każdy sposób oddychania zmniejsza stres?
Igor Kufayev Kiedy jesteśmy zestresowani lub odczuwamy niepokój, nasz oddech staje się nieregularny, płytki i szybki, co może prowadzić do wielu objawów fizycznych i emocjonalnych, w tym bólów głowy, napięć mięśniowych, splątania i trudności z koncentracją. Istnieje wiele technik, które można wykorzystać do regulowania oddechu i zmniejszania poziomu stresu. Jest tzw. głębokie oddychanie, oddychanie przeponowe czy też oddychanie naprzemiennie nozdrzami. Każda z tych technik ma swoje zalety, a włączając je do codziennej rutyny, można zmniejszyć poziom stresu i poprawić ogólne samopoczucie.

Grażyna Borkowska: Czy można nauczyć się oddychać? Czy każdy z nas oddycha po swojemu i nic już na to nie poradzimy?
Igor Kufayev Można powiedzieć, że oddychanie nie jest tym, co robimy, ale tym, czym jesteśmy. Oznacza to, że na poziomie naszej neurofizjologii jest tym, co czyni nas ssakami jako gatunkiem, a na wyższym poziomie moglibyśmy mówić o oddechu w kategoriach świadomości w ciele. Połączenie między oddechem a świadomością sprawia, że ​​jest to wspaniały moment do autoeksploracji, kiedy zwykłe zwrócenie uwagi na oddychanie skutkuje większą samoświadomością, stwarzając w ten sposób szansę na bardziej zrównoważone i harmonijne życie.

Jednak chociaż oddychanie jest procesem automatycznym, możemy również świadomie je kontrolować. W tym miejscu pojawia się idea „pracy z oddechem" i – chociaż te praktyki mogą być korzystne – należy pamiętać, że należy je wykonywać pod okiem wykwalifikowanego instruktora. Niewłaściwe techniki oddychania mogą prowadzić do hiperwentylacji, zawrotów głowy i innych negatywnych skutków.

Grażyna Borkowska: Czy świadome oddychanie może uchronić nas przed problemami psychicznymi i chorobami? Czy są na to dowody?
Igor Kufayev Takie zagadnienie wymaga bardziej holistycznego podejścia. Jeśli miało przynieść dobre rezultaty i uchronić nas przed problemami psychicznymi i chorobami, a nawet być uznane za alternatywę dla interwencji medycznych, jeśli mowa o trwałym dobrym samopoczuciu, świadome oddychanie musiałoby być stosowane równolegle z medytacją, zdrowym odżywianiem i właściwym dostosowaniem stylu życia.
Istnieją badania sugerujące, że świadome oddychanie może mieć pozytywny wpływ zarówno na zdrowie psychiczne, jak i fizyczne. Jedną z głównych korzyści płynących ze świadomego oddychania jest to, że może ono pomóc zredukować stres i niepokój. Techniki głębokiego oddychania mogą też pomóc obniżyć ciśnienie krwi, zmniejszyć stan zapalny, a nawet wzmocnić układ odpornościowy.

Są też ludzie, którzy wierzą, że świadome oddychanie może pomóc w problemach ze zdrowiem psychicznym, takich jak depresja i lęki – wiele osób zgłasza, że czują się lepiej po ćwiczeniu technik świadomego oddychania. Niektórzy eksperci również uważają, że świadome oddychanie może pomóc w regulacji układu nerwowego i poprawie nastroju.

Grażyna Borkowska: Jak oddychasz? Od czego zacząć świadome oddychanie?
Igor Kufayev Oddychanie jest najbardziej intymną czynnością, podtrzymuje wszystkie czynności w ciele. To powiązanie było dobrze znane i aktywnie badane w wielu starożytnych kulturach, a niektóre praktyki oddychania, które są dziś rozpowszechnione, wywodzą się z tamtych czasów. Oddech naznacza nasze przybycie na świat i nasze z niego odejście. Mimo jego niezaprzeczalnej uniwersalności, nie ma dobrego lub złego sposobu oddychania, ponieważ jest to naturalna czynność organizmu. Jednak, jeśli chodzi o świadome oddychanie, wszystko jest indywidualne – to, co jest dobre dla jednej osoby, może nie być takie dla innej.

Jedną z najważniejszych rzeczy, o których należy pamiętać podczas ćwiczenia świadomego oddychania, jest bycie dla siebie delikatnym. Łatwo jest wpaść w pułapkę, próbując zrobić to „dobrze" lub popaść w frustrację, gdy twój umysł wędruje. Ale piękno świadomego oddychania polega na tym, że jest to praktyka, a nie popisowy występ. Za każdym razem, gdy wracasz do oddechu, wzmacniasz swoją zdolność koncentracji i bycia obecnym w tej chwili.

Jeśli dopiero zaczynasz świadome oddychanie, pomocne może być rozpoczęcie od kilku minut dziennie i stopniowe wydłużanie praktyki. Przydatne też może być ustawienie timera lub skorzystanie z aplikacji do medytacji ze wskazówkami, która pomoże zachować koncentrację.

Oddychamy przez całą dobę, każdego dnia i każdej nocy, ale poświęcając kilka chwil na ćwiczenie świadomego oddychania, możemy czerpać z niego wiele korzyści. Od zmniejszenia stresu i niepokoju po poprawę trawienia i wzmocnienie naszego układu odpornościowego. Weź więc głęboki oddech i już dziś rozpocznij podróż ku lepszemu zdrowiu i samopoczuciu.

* Igor Kufayev urodził się w Taszkiencie w Uzbekistanie. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w dzisiejszym Petersburgu. Przygodę z rozwojem osobistym zaczynał od jogi, medytacji, a obecnie zajmuje się wspieraniem rozwoju duchowego. W dniach 26-28 maja br. w Warszawie, na zaproszenie ośrodka medytacyjno-rozwojowego Oddechowo.pl, poprowadzi pierwsze i jedyne w tym roku warsztaty w Polsce.