Podział zysków oraz płaca uzależniona od wyników

Już dziś warunki zatrudnienia wielu pracowników sprawiają, że wysokość określonej części ich wynagrodzenia uzależniona jest od osiąganych przez nich rezultatów.

Wynagradzanie na podstawie wyników obejmuje każdą formę zatrudnienia, w której część całkowitego pakietu wynagrodzeń powiązana jest ze zrealizowaniem określonych celów i może przybrać formę podziału zysków, premii lub prowizji sprzedażowych.

Zapłatę uzależnioną od wyników otrzymuje się zwykle po osiągnięciu konkretnych rezultatów uzgodnionych z pracodawcą i niekiedy zapisanych w umowie o pracę.

Sondaż przeprowadzony przez Kelly Services wykazuje, że wynagrodzenie 39 procent respondentów jest obecnie powiązane z osiągnięciem celów indywidualnych, grupowych lub korporacyjnych.

Wynagrodzenie uzależnione od wyników dotyczy w nieco wyższym stopniu pracowników z pokolenia X (41 procent) i pokolenia Y (40 procent) niż pracowników w przedziale wiekowym 48 - 65 (31 procent). Wydaje się, że wielu młodszych pracowników otrzymuje płacę uzależnioną od osiąganych rezultatów w jednej z dostępnych form, co nie stanowi dla nich problemu.

Rozpowszechnienie tej formy wynagrodzenia jest bardzo różne w różnych częściach świata. Jednym z najbardziej intrygujących rezultatów badania okazało się zestawienie krajów, w których płace są w najwyższym stopniu uzależnione od wyników. Największa liczba pracowników wynagradzana jest w ten sposób przede wszystkim w gospodarkach mniej rozwiniętych, takich jak Meksyk, Indonezja, Chiny, Tajlandia, Malezja, Rosja i Indie. Natomiast wśród krajów o najniższym występowaniu płacy uzależnionej od wyników znalazły się potęgi gospodarcze: Francja, Dania, Holandia, Stany Zjednoczone i Wielka Brytania.

Widać wyraźny trend w odniesieniu do poszczególnych sektorów przemysłu – wynagrodzenie uzależnione od wyników dotyczy w najwyższym stopniu takich branż jak usługi finansowe, informatyka i sprzedaż, natomiast w najniższym stopniu – dziedzin edukacji i administracji.

Wśród osób, których płaca nie jest obecnie uzależniona od realizacji celów, panuje silne poparcie dla tego sposobu wynagradzania. 38 procent deklaruje, że chciałoby zarabiać na takich zasadach, przy czym największy entuzjazm wykazują młodsi pracownicy, z pokolenia X i Y.

Silniejsze powiązanie wynagrodzenia z osiąganymi wynikami może zaowocować wyższą wydajnością pracowników i przynieść wyższe zyski tym, którzy pracują bardziej produktywnie i skutecznie.

Zaletą wynagradzania na podstawie wyników jest fakt, że mogą na tym skorzystać obie strony. Pracodawcy zyskują bardziej wydajną siłę roboczą, podczas gdy pracownicy mogą podwyższyć swoje wynagrodzenie netto dzięki produktywnej pracy.

Oczywiście, takie rozwiązanie ma również wady; wynagrodzenie spadnie, jeśli pogorszą się wyniki jednostki, zespołu lub całej organizacji.

Jednak wielu młodszych pracowników wydaje się mocno wierzyć w to, że są w stanie osiągnąć wysokie wyniki i zdobyć oferowane premie.

Kolejnym etapem uzależniania wynagrodzenia od wyników jest oferowanie pracownikom uczestnictwa w zyskach lub akcjonariatu pracowniczego; a więc realizacja koncepcji, że pracownicy posiadają akcje i udziały w firmie, która ich zatrudnia.

Na pytanie o udział w zyskach i akcjonariat pracowniczy, ponad połowa wszystkich respondentów odpowiedziała, że taka forma wynagrodzenia zmotywowałaby ich do bardziej wydajnej pracy.

Podobnie jak w przypadku pytania o płacę uzależnioną od osiąganych rezultatów, akcjonariat i udział w zyskach wzbudzają większą aprobatę wśród młodszych pracowników.

Niedawna recesja gospodarcza prawdopodobnie miała pewien wpływ na kształtowanie opinii o relacji wydajności przedsiębiorstw i wynagrodzeń pracowników. Wiele osób, które straciły pracę podczas recesji lub były świadkami zwolnień kolegów, dostrzega dziś rzeczywisty związek między wydajnością firmy a bezpieczeństwem zatrudnienia.

Pracownicy na wszystkich szczeblach coraz lepiej rozumieją, że bezpieczeństwo zatrudnienia i koniunktura zależą od istnienia rentownych i stabilnych przedsiębiorstw, które będą w stanie wynagradzać swoich najskuteczniejszych pracowników. Innymi słowy, wynagrodzenia pracowników są zawsze uzależnione od wydajności firmy, nawet jeśli nie zostało to formalnie zapisane w warunkach umowy.

Warto zwrócić uwagę na rozkład opinii na temat udziału w zyskach i akcjonariatu pracowniczego na całym świecie. Ponownie, największe zainteresowanie obserwujemy w rozwijających się gospodarkach Chin, Indonezji, Malezji, Tajlandii i Meksyku. Najniższe wyniki odnotowano w państwach rozwiniętych.

Ogólnie rzecz biorąc, większe organizacje aktywniej rozwijają system wynagradzania w oparciu o wyniki. Jednak coraz więcej małych i średnich przedsiębiorstw dostrzega korzyści tego rozwiązania.

Ponieważ pracownicy popierają tego rodzaju rozwiązanie w zakresie wynagrodzeń, istnieje możliwość, że wzrośnie liczba firm stosujących którąś z metod przyznawania pracownikom większego udziału w przedsiębiorstwie.

Kelly Services