Wiadomości

Polska i Ukraina budują IMPERIUM outsourcingu IT

2 201

Wiktor Doktór: Jak duży jest rynek usług outsourcingowych na Ukrainie? Czy na Ukrainie są jakieś organizacje, które reprezentują sektor outsourcingu? Które usługi są najbardziej popularne?

Stepan Vesolovskiy: Na Ukrainie dominującym sektorem outsourcingu jest outsourcing usług IT. Tylko w samym Lwowie 92% rynku outsourcingu to outsourcing IT oraz outstaffing. Tylko 8% to outsourcing innych usług, ale notujemy tu trend wzrostowy, więc można się spodziewać, że w kolejnych latach udział innych usług będzie większy. Mamy kilka organizacji na poziomie ogólnokrajowym na Ukrainie, które zajmują się nie tylko rozwojem outsourcingu, ale głównie usług IT. Są to np. IT Ukraine, która zajmuje się lobbingiem interesów firm outsourcingowych przed instytucjami państwowymi. Zajmuje się ona także edukacją. Drugą instytucją wspierającą outsourcing jest Komitet IT EBA (Europeam Business Association) – organizacja zrzeszająca ekspertów z różnych branż na Ukrainie. Obecnie obie organizacje współpracują w rządem przy zmianach w podatkach i ich zadaniem jest znalezienie kompromisu między oczekiwaniami Państwa i świata biznesu. Poza organizacjami ogólnokrajowymi, mamy też organizacje lokalne. Obecnie na Ukrainie funkcjonuje pięć klastrów IT. W Polsce nazywacie Klastry terminologią ICT, my używamy określenia IT. Klastrem, który powstał jako pierwszy jest nasz Lwowski Klaster IT. W tym roku obchodzimy pięciolecie jego istnienia. Jest to organizacja najbardziej aktywna, zrzeszająca zarówno firmy, jak i kilka uczelni. Mimo tego, że działamy tylko we Lwowie, jesteśmy największą organizacją branżową na Ukrainie, jesteśmy nawet więksi niż IT Ukraine czy Komitet IT EBA. Na Ukrainie jest jeszcze kilka mniejszych klastrów – w Charkowie, Odessie, Dniepropietrowsku, Łucku i Czerkasach. Na Ukrainie jest pięć głównych miast, w których rozwija się sektor outsourcingu, nie tylko IT. Są to Kijów, Lwów, Charków, Dniepropietrowsk i Odessa. Stanowią one też największe centra IT na Ukrainie. Jeśli spojrzymy na roczną wartość rynku outsourcingu IT, to we Lwowie jest to między 290 a 300 milionów USD, a w całej Ukrainie ponad 1 miliard USD. Eksport usług ICT wynosi 5 miliardów USD i – według obecnych prognoz w roku 2020 – przekroczy 15 miliardów USD. Mówiąc o outsourcingu IT, należy też wspomnieć o kapitale ludzkim. Obecnie na Ukrainie w outsourcingu IT jest zatrudnionych powyżej 75 000 osób, z czego we Lwowie jest ich blisko 15 000.

WD: Wasz Klaster jest organizatorem największej konferencji IT w zachodniej Ukrainie – Lviv IT Arena. Jak oceniasz tegoroczną edycję konferencji? Kto był jej uczestnikiem i o czym prowadzono główne rozmowy?

SV: Tegoroczna edycja IT Areny we Lwowie – w takim formacie jak została ona zorganizowana – jest nie tyle największą konferencją IT w zachodniej Ukrainie, ale i w całym kraju. Jest tylko jedno wydarzenie, które jest większe, ale jej format ma charakter targowy, jak EXPO, gdzie jest dużo osób odwiedzających, którzy przychodzą i wychodzą. U nas większość uczestników brała udział w konferencji przez całe trzy dni. W tym roku mieliśmy ponad 1400 uczestników, nie licząc prelegentów i organizatorów całego wydarzenia. Celem nadrzędnym całej konferencji było omawianie trendów. Chcieliśmy, i udało nam się to osiągnąć na wszystkich głównych wątkach tematycznych (Biznes, Produkty i Technologie), które były poruszane podczas IT Areny. Obserwujemy coraz częstsze przechodzenie z modelu outstaffing do modelu konsultingowego, i o tym też mówiliśmy. Głównie koncentrowaliśmy się na trendach, które mają szansę się rozwinąć w najbliższym roku i w perspektywie pięciu lat. To już drugi rok, kiedy spotykamy się na IT Arenie i mówimy o tym, co się wydarzyło w branży IT oraz co ma szansę się rozwinąć w nadchodzącym czasie. Zależało nam także na skupieniu uwagi uczestników na Polsce, dlatego że w ostatnich dwóch latach, wiele firm z obszaru IT nie tylko ze Lwowa, ale z całej Ukrainy, otworzyło swoje biura w Polsce.

WD: O tym powiemy za chwilę. A jaki będzie dalszy rozwój ukraińskiego sektora outsourcingu IT? Podczas konferencji dowiedzieliśmy się, że jest to trzeci największy sektor gospodarki na Ukrainie. Czy myślisz, że ma szansę jeszcze bardziej się rozwinąć?

SV: Jeśli weźmiemy pod uwagę Lwów, to już w tej chwili Outsourcing IT jest drugim sektorem gospodarki. Same obroty w branży IT są większe niż budżet miasta Lwowa. W regionie lwowskim, nadal rolnictwo jest dominującym sektorem gospodarki, ale w samym Lwowie na pierwszym miejscu jest IT, a na drugim turystyka. Według naszych prognoz, w ciągu kilkunastu lat pierwszym sektorem gospodarki nadal pozostanie rolnictwo, natomiast IT będzie drugim, wyprzedzając obecny sektor metalurgiczny.

WD: Od jakiegoś czasu widzimy, że ukraińskie firmy otwierają swoje oddziały w Polsce. Lwowski Klaster IT także otworzył swoje biuro w Lublinie. Co jest głównym powodem uruchamiania biur w Polsce?

SV: Firmy, które są ulokowane na Ukrainie bardzo szybko się rozwijają i kwestia otwierania biur w regionie Centralnej i Wschodniej Europy była zawsze aktualna. Obecna sytuacja polityczna, jaką mamy od dwóch lat na Ukrainie, spowodowała jedynie przyspieszenie pewnych decyzji. Polska jest bardzo interesującym rynkiem dla firm outsourcingowych. Powodów jest kilka. Jest to bardzo bliska lokalizacja, jest to kraj w Unii Europejskiej, są u Was zrozumiałe i transparentne zasady prowadzenia biznesu oraz – co może jest mniej ważne ale pomocne – mamy między Polską a Ukrainą bardzo dobre relacje kulturowe. Ważną kwestią jest problem bezpieczeństwa operacyjnego. Firmy chcą się zabezpieczyć i chcą mieć wiele biur i centrów operacyjnych, nie tylko w Polsce. Dla przykładu, firmy zrzeszone w naszym klastrze otworzyły w ostatnich dwóch latach swoje biura w Polsce, Bułgarii, Rumunii, Czechach, na Słowacji, a nawet w Niemczech. Podobieństwo kulturowe sprawia, że Polska jest najlepszą lokalizacją dla firm ukraińskich. Jednak prowadzenie biznesu w Polsce nie jest proste, dlatego że dostępność do informacji o tym, jak prowadzić działalność gospodarczą w Polsce jest bardzo słaba.

WD: Cieszę się, że o tym wspomniałeś. Przejdźmy więc do ostatniej części naszej rozmowy. Jak według Ciebie powinna wyglądać współpraca między ukraińskimi firmami IT, a Polską? Czego oczekują i poszukują ukraińskie firmy otwierając swoje oddziały w Polsce?

SV: Ukraińskie firmy w Polsce poszukują kilku rzeczy. Po pierwsze – bezpieczeństwa w swoim dalszym rozwoju na terenie Unii Europejskiej. Po drugie – poszukują możliwości rozwoju na szerokim międzynarodowym rynku. Głównym celem nie jest otwieranie biur handlowych, ale centrów operacyjnych, w których znajdą pracę polscy programiści. Ukraińskie firmy nie są zainteresowane przenoszeniem obywateli Ukrainy poza granice kraju. Owszem, w pierwszym etapie niezbędne jest przeniesienie kilku osób na czas migracji procesów i budowy biura, ale dalszy rozwój jest oparty o lokalne zasoby ludzkie. Wszystkie firmy, którym nasz Klaster pomagał w uruchamianiu działalności w Polsce planują do końca 2016 r. zatrudniać po 100 pracowników, a nawet więcej. Głównym problemem, jakie napotykamy na etapie otwierania biur, jest problem wizowy. Próbowaliśmy rozmawiać z polskim Ministerstwem Spraw Zagranicznych, aby uruchomić specjalny program wizowy dla pracowników IT, typu „Wiza IT”, która mogłaby rozwiązać wiele problemów, zarówno po stronie polskiej jak i ukraińskiej. Obecnie, aby dostać wizę do Polski czy do innego kraju w Unii, należy czekać 2-3 miesiące. Mamy bardzo dobre relacje nawiązane z Konsulatem Generalnym RP, ale kwestia wiz nie jest w ich kompetencji. Jest to problem polityczny. Jeśli udałoby się uruchomić jakiś specjalny program wizowy dla pracowników IT, który pozwoliłby na szybsze uzyskanie wiz (nawet odpłatnie), to spotka się to z dużym uznaniem po stronie ukraińskich firm IT. Dobrym przykładem są Stany Zjednoczone, które te problemy rozumieją i współpracują blisko z firmami IT, a w przypadku, kiedy pojawiają się jakieś kwestie do rozstrzygnięcia, konsul odwiedza firmy IT i proponuje rozwiązania przyspieszające wydanie wiz do USA. Tego typu relacje są bardzo istotne, gdyż – poza deklaracjami – niosą za sobą realne działania. Uruchomienie przyspieszonego programu wizowego przyspieszyłoby znacznie rozwój ukraińskich inwestycji IT w Polsce.

Ukraińskie firmy zajmujące się outsourcingiem IT, nie zawsze poszukują możliwości otwarcia własnych biur. Drugim powodem, dla którego wybierają Polskę jest poszukiwanie partnerów biznesowych i budowanie z nimi współpracy. Na świat i branżę outsourcingu składają się różne projekty, różni klienci i różne kompetencje. W wielu przypadkach, nawiązanie współpracy między outsourcingowymi spółkami z Polski, a outsourcingowymi spółkami z Ukrainy może budować korzystne rozwiązania dla obu stron. W ubiegłym roku z polskich firm otrzymywaliśmy sporo zapytań dotyczących outsourcingu części procesów do realizowania na Ukrainie. Głównym powodem tych zapytań był brak możliwości znalezienia odpowiednich zasobów ludzkich w Polsce. Zbudowanie partnerskich relacji między firmami ulokowanymi na Ukrainie i w Polsce może tworzyć sytuacje typu „win-win”, w której obie strony realizują projekty dla zewnętrznych klientów.

Zarówno Polska jak i Ukraina są państwami outsourcingowymi, wzajemna współpraca może tylko wzmocnić rozwój branży w obu krajach. Ukraina, ani ukraińskie firmy IT, nie są zainteresowane migracją pracowników do Polski. Głównym celem jest stały i dynamiczny rozwój rynku usług outsourcingowych. Tak jak Polska nie powinna się wyłącznie skupiać na pozyskiwaniu pracowników z Ukrainy, tak Ukraina na przejmowaniu kontraktów. Takie podejście nie zda egzaminu w dłuższej perspektywie czasu.

WD: Na koniec pytanie o kolejną edycję Lviv IT Arena – co planujecie na następny rok?

SV: Lviv IT Arena odbywa się na stadionie piłkarskim we Lwowie. W przyszłym roku nasza konferencja jest planowana na 20 000 osób. Główną scenę postawimy na płycie boiska i tam zorganizujemy prelekcje i wykłady dla programistów, a część biznesową zrealizujemy tak, jak w tym roku, w części VIP stadionu. Będzie to największe wydarzenie branży outsourcingu IT nie tylko na Ukrainie, ale i całym regionie CEE. Musisz być na to przygotowany, dlatego że też tu będziesz. Jesteśmy bardzo zainteresowani tym, aby coraz więcej polskich firm brało udział w naszej konferencji, tak samo, aby ukraińskie firmy były aktywne podczas konferencji organizowanych w Polsce. Dlatego też kilka z nich pojawiło się w listopadzie na Polsko-Ukraińskim Forum Shared Services i Outsourcingu w Rzeszowie.

WD: Dziękuję za rozmowę. 28 stycznia 2016 r. będziesz naszym specjalnym gościem podczas Gali Outsourcing Stars, podczas której z pewnością podzielisz się kolejnymi informacjami z Ukraińskiego rynku outsourcingu IT. Do zobaczenia.