Polska Strefa Inwestycji
Przedsiębiorstwa działające w Polsce, bez względu na wielkość i kapitał pochodzenia, mogą korzystać z różnego rodzaju pomocy publicznej, w tym w formie zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) lub podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) w związku z realizacją nowej inwestycji.
Planując nową inwestycję warto rozważyć możliwość skorzystania z rozwiązań pomocowych w ramach tzw. Polskiej Strefy Inwestycji, która pozwala na uzyskanie zwolnienia podatkowego, którego wysokość zasadniczo uzależniona jest od wysokości poniesionych kwalifikowanych nakładów inwestycyjnych. Niestety, pomimo że Polska Strefa Inwestycji działa od połowy 2018 roku, to – jak pokazuje doświadczenie w pracy z klientami – rozwiązania pomocowe w ramach Polskiej Strefy Inwestycji nie są szeroko znane na rynku (zarówno wśród przedsiębiorstw produkcyjnych, jak i nowoczesnych usług).
Według oficjalnych statystyk, na koniec 2019 r., przyznano 432 decyzje o wsparciu nowych projektów inwestycyjnych o łącznej (zadeklarowanej przez przedsiębiorców) wartości ok. 20,9 mld zł. Jednocześnie przedmiotowe inwestycje mają przyczynić się do utworzenia ponad 8,5 tys. nowych miejsc pracy w sektorze przemysłu oraz nowoczesnych usług dla biznesu.
Polska Strefa Inwestycji została wprowadzona na mocy ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji i ma na celu rozwój gospodarczo-społeczny kraju i regionu, w którym inwestycje są realizowane, poprzez promowanie i wspieranie innowacyjnych inwestycji, wdrażanie nowoczesnych
rozwiązań technicznych oraz tworzenie nowych miejsc pracy. Jednocześnie, w odróżnieniu od szeroko znanych i już od wielu lat funkcjonujących Specjalnych Stref Ekonomicznych, możliwość skorzystania z przewidzianych ww. ustawą rozwiązań nie wiąże się z koniecznością inwestycji w konkretnej – wskazanej lokalizacji, a nowa inwestycja objęta Polską Strefą Inwestycji jest możliwa tam, gdzie obecnie przedsiębiorca prowadzi działalność lub ma zamiar ją prowadzić/rozszerzyć (jest to jedna z kluczowych różnic w porównaniu do SSE).
Czym jest nowa inwestycja, która może być objęta Polską Strefą Inwestycji? Nową inwestycją jest inwestycja w rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne związane z: (i) budową nowego zakładu (założeniem nowego przedsiębiorstwa), (ii) zwiększeniem zdolności produkcyjnych istniejącego przedsiębiorstwa, (iii) dywersyfikacją produkcji istniejącego przedsiębiorstwa przez wprowadzenie produktów uprzednio nieprodukowanych w tym przedsiębiorstwie, czy też wreszcie (iv) zasadniczą zmianą dotyczącą procesu produkcyjnego istniejącego przedsiębiorstwa.
Choć ww. definicja nowej inwestycji kojarzy się przede wszystkim z przedsiębiorstwami produkcyjnymi, to w praktyce Polską Strefą Inwestycji mogą być także objęte działania inwestycyjne firm nowoczesnych usług i rozwiązań dla biznesu (np. centrów usług wspólnych). Należy bowiem pamiętać, że za tzw. koszty kwalifikowane nowej inwestycji (od wysokości, których uzależniona jest możliwość, a następnie wysokość zwolnienia podatkowego) rozumie się również dwuletnie koszty pracy w związku z realizacją nowej inwestycji. Warunkiem skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania jest następnie utrzymanie określonej liczby pracowników przez okres 5 lat, a w przypadku mikro-, małych i średnich przedsiębiorców przez okres 3 lat. Należy przy tym pamiętać, że koszty pracy mogą być uznane jako koszty kwalifikowane, nie mogą natomiast być uznane za nową inwestycję jako taką, co oznacza, że tego rodzaju koszty muszą występować wspólnie z poniesionymi kosztami kwalifikowanymi nowej inwestycji, w związku z którą dokonuje się zatrudnienia.
W praktyce oznacza to, że nowa inwestycja musi wiązać się nie tylko z zatrudnieniem nowych pracowników, ale przedsiębiorca chcący skorzystać z rozwiązań w ramach Polskiej Strefy Inwestycji powinien również dokonać inwestycji w majątek trwały lub wartości niematerialne i prawne (licencje, oprogramowanie, itp.). Jednocześnie przepisy nie wskazują, jaka powinna być w tym zakresie proporcja.
Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, że w zależności od konkretnej lokalizacji, w której ma być realizowana inwestycja, przewidziana jest określona minimalna wysokość kosztów kwalifikowanych, których poniesienie warunkuje możliwość ubiegania się o zwolnienie z opodatkowania (dla danego regionu wskazane są minimalne koszty kwalifikowane uzależnione od wielkości przedsiębiorstwa oraz odrębnie dla przedsiębiorstw działających w sektorze nowoczesnych usług w danym regionie). W praktyce, jeśli planowana jest nowa inwestycja to warto sprawdzić, jakie są przewidziane w danym regionie minimalne nakłady inwestycyjne, które mogą kwalifikować planowaną inwestycję do Polskiej Strefy Inwestycji, a następnie skalkulować „opłacalność" takiego rozwiązania dla przedsiębiorstwa.
Przewidziane Polską Strefą Inwestycji zwolnienie podatkowe jest bowiem kalkulowane jako określony (wskazany również dla danego regionu) procent (%) poniesionych nakładów. Przykładowo, dla Lublina wysokość minimalnych kosztów dla sektora nowoczesnych usług wynosi 4 mln zł., a tzw. intensywność pomocy wynosi od 50 do 70%, co oznacza, że można uzyskać zwolnienie z opodatkowania w wysokości od 2 mln zł do 2.8 mln zł. Przy czym wskazane kwoty to kwoty podatku, który nie zostanie efektywnie zapłacony, co z kolei przekłada się na osiągniecie dochodu (zwolnionego) w wysokości od 10.5 mln zł do 14.7 mln zł. Jednocześnie (znów w zależności od regionu inwestycji) zwolnienie przyznawane jest na okres od 10 do 15 lat.
Oczywiście, poza poniesieniem kosztów kwalifikowanych, aby móc skorzystać z Polskiej Strefy Inwestycji konieczne jest jeszcze spełnienie innych warunków – tzw. kryteriów jakościowych (przykładowo, określony procent zatrudnionych na umowę o pracę, zaoferowanie pracownikom dodatkowych benefitów, poniesienie określonych kosztów na badania i rozwój, działania pro ekologiczne, itp.). Kryteria te (określone szczegółowo w rozporządzeniu do wspomnianej wcześniej ustawy) są odpowiednio punktowane i ponownie, w zależności od regionu, w którym ma być realizowana inwestycja, konieczne jest zdobycie określonej – minimalnej liczby punktów. Doświadczenie przy tym pokazuje, że w przeważającej części inwestycji przedsiębiorcy są w stanie spełnić ww. kryteria jakościowe i zdobyć wymaganą liczbę punktów (należy również zauważyć, że nie wszystkie kryteria jakościowe muszą być spełnione już w pierwszym dniu kiedy rozpoczynamy realizację inwestycji i mogą być spełnione na dalszym etapie procesu).
Należy przy tym pamiętać, że w praktyce możliwe do uzyskania w ramach Polskiej Strefy Inwestycji zwolnienie podatkowe związane jest z nową inwestycją (niejako automatycznie nie obejmuje całości prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności). Przy czym w praktyce, w zależności od charakteru nowej inwestycji oraz jej powiązania (tzw. ścisłe powiązanie) z istniejącym przedsiębiorstwem, nie można wykluczyć sytuacji, w której efektywnie nowa inwestycja pozwoli na objęcie zwolnieniem szerszego zakresu prowadzonej działalności. Kwestia powiązania nowej inwestycji ze zwolnieniem podatkowym jest chyba najbardziej wrażliwym punktem, bowiem korzystanie ze zwolnienia będzie wiązać się z kontrolą ze strony władz skarbowych, stąd też trzeba właściwie przygotować się do tego rodzaju projektu inwestycyjnego.
Osobiście uważam, że skoro i tak planowana jest określona inwestycja, to warto sprawdzić czy możliwe jest uzyskanie zwolnienia podatkowego z Polskiej Strefy Inwestycji i jaki byłby jego zakres. Zwłaszcza obecnie, gdy w wyniku kolejnych zmian w prawie podatkowym zwiększa się poziom obciążeń podatkowych, uzyskanie takiego zwolnienia z opodatkowania może stanowić skuteczne narzędzie do kształtowania efektywnej stawki podatkowej przedsiębiorstwa.
Autor: Michał Maj, Doradca podatkowy, Baker McKenzie
