Wsparcie Grupy EBI dla regionów objętych polityką spójności – Polska w czołówce państw wykorzystujących to finansowanie

Grupa EBI zapewniła w 2022 r. finansowanie w wysokości 28,4 mld euro w regionach objętych polityką spójności.

• W całej UE kredyty EBI wspierały projekty o całkowitym koszcie inwestycyjnym w wysokości 146 miliardów euro.
• Polska jest jednym z czołowych beneficjentów finansowania przeznaczonego dla regionów spójności 

W 2022 r. Grupa EBI przekazała 28,4 mld euro na projekty w regionach objętych polityką spójności. Z tego wsparcie EBI wyniosło 24,8 mld euro, czyli 45,9% wszystkich kredytów udzielonych przez Grupę w UE. Finansowanie EFI wyniosło 3,6 mld euro, co stanowi 39% całości finansowania EFI udzielonego w regionach objętych polityką spójności. W całej UE kredyty EBI wspierały projekty, których łączny koszt inwestycji wyniósł 146 mld euro w 2022 r. EIB Group Activity in Cohesion Regions.

Finansowanie EBI dla regionów objetych polityką spójności wsparło cztery priorytetowe dla UE obszary:

- Wsparcie dla projektów z sektora zrównoważonej energii i zasobów naturalnych stanowiło 36% tego finansowania, czyli 8,8 mld euro. Kredyty umożliwiły inwestycje w strategiczne projekty z zakresu energii odnawialnej i modernizacji sieci elektroenergetycznych.

- Na zrównoważony rozwój miast i regionów przeznaczono 31% finansowania wspierającego politykę spójności, 7,8 miliarda euro. Zdecydowana większość inwestycji wsparła rozwój przyjaznej dla środowiska komunikacji miejskiej I regionalnej, budowę dostępnych cenowo mieszkań, rozwój i rewitalizację infrastruktury miejskiej.

- 19% finansowania spójności, 4,6 miliarda euro, przeznaczono na rozwój innowacji, cyfryzacji i na wsparcie kapitału ludzkiego.

- Sektor małych i średnich firm oraz firm o średniej kapitalizacji otrzymał 14% finansowania, 3,5 miliarda euro.

Inwestycje w regionach spójności w projekty sprzyjające ochronie klimatu wyniosły 16,2 miliarda euro, co stanowiło 66% całości finansowania w regionach spójności.

Wice-prezes EBI Lilyana Pavlova powiedziała:

Regiony objęte polityką spójności, pomimo niepewności geopolitycznej, napływu uchodźców i szoku energetycznego, muszą nadal się przekształcać. Ich rozwój jest kluczowy by osiągnąć cele klimatyczne Unii Europejskiej i zlikwidować przepaść w rozwoju cyfryzacji. Innowacyjność jest niezbędna do sprostania tym wyzwaniom. Grupa EBI zapewnia szeroką gamę narzędzi finansowych i doradczych wspierających te cele by mogły one przynieść wymierne skutki.

Polska jest jednym z czołowych beneficjentów finansowania spójności - 3,8 mld euro (po Francji 4,8 mld euro i Hiszpanii 4,2 mld euro). Prawie 50% środków z tego finansowania w Polsce wspierało zrównoważony rozwój miast i regionów, podczas gdy pozostałe kredyty w równym stopniu wsparły inwestycje w 3 sektorach: rozwoju zrównoważonej energii i zasobów naturalnych, innowacji, cyfryzacji oraz wsparcia dla MŚP i spółek o średniej kapitalizacji.

Wice-prezes EBI prof. Teresa Czerwińska powiedziała:

Polska kontynuuje transformację w kierunku bardziej ekologicznej i przyjaznej dla klimatu gospodarki, a finansowanie polityki spójności odgrywa tu istotną rolę. Dzięki temu polskie miasta i regiony przekształcają się, rozwijają nowoczesne przestrzenie miejskie, a sektor energetyczny przyspiesza transformację. Wspieranie polityki spójności jest jednym z priorytetów Grupy EBI gdyż przyspiesza ono wyrównanie poziomu rozwoju w całej Unii Europejskiej.

Państwa członkowskie z południa i z Europy centralno-wschodniej są w całości lub w większości objęte polityką spójności i korzystają ze znacznego finansowania projektów w obszarach zrównoważonego rozwoju energii odnawialnej i zasobów naturalnych oraz zrównoważonego rozwoju miast i regionów. Kredyty EBI dla Bułgarii, Litwy i Polski koncentrowały się głównie na wsparciu miast i regionów, podczas gdy zrównoważony rozwój energii odnawialnej i zasobów naturalnych był dominujący w Chorwacji, Czechach i Hiszpanii.

W niektórych państwach członkowskich w znacznym stopniu finansowanie przeznaczone dla regionów spójności wspiera rozwój innowacji i cyfryzacji, dotyczy to np. Malty i Rumunii. 

Wysoki udział kredytów na inwestycje w rozwój energii odnawialnej wspiera projekty w Belgii i Irlandii. 

Dania i Holandia przeznaczają finansowanie dla regionów spójności na zrównoważony rozwój miast i regionów. Przykłady te świadczą o dużym zapotrzebowaniu na finansowanie spójności również w zamożniejszych państwach członkowskich.

Działania Grupy EBI w regionach objętych polityką spójności i ich wpływ – według sektorów:

Innowacje I rozwój badan:

- 2,156 mln EUR finansowania EBI dla nowych projektów R&D

- Wsparcie zatrudnienia dla 22 388 miejsc pracy 

Edukacja

- Budowa lub remont ponad 478 100 m2 placówek oświatowych

- Dostarczenie nowego sprzętu edukacyjnego o wartości około 310 mln EUR

- Około 194 700 studentów będzie mogło korzystać z pożyczek studenckich 

Zdrowie

- Budowa lub remont około 862 700 m2 powierzchni w obiektach służby zdrowia

- 7 329 łóżek w nowych lub wyremontowanych placówkach służby zdrowia

- 205 mln EUR na sprzęt i technologie informacyjno-komunikacyjne w placówkach służby zdrowia

- Około 12 542 000 osób z dostępem do lepszych usług medycznych

Rozwój miast I regionów

- Budowa lub remont około 1 375 000 m2 powierzchni w budynkach

- Ponad 1 184 000 m2 otwartej przestrzeni zagospodarowanej lub zrekultywowanej

- Budowa lub remont 50 obiektów socjalnych, kulturalnych, rekreacyjnych itp

- Ponad 15 527 000 osób będzie mogło korzystać z nowej lub ulepszonej infrastruktury

- 3 750 000 odwiedzających rocznie nowe lub wyremontowane obiekty kultury, rekreacji i sportu

Transport

- Budowa lub modernizacja ponad 1 360 km torów kolejowych

- Budowa lub modernizacja ponad 80 km pasów jezdni lub torów komunikacji miejskiej

- Budowa lub modernizacja 180 stacji lub przystanków

- Zakup lub remont 2 861 pojazdów lub taboru

- Ponad 152 000 000 dodatkowych przejazdów transportem publicznym rocznie

- Prawie 16 milionów godzin oszczędności czasu rocznie

- 19 milionów euro oszczędności kosztów eksploatacji pojazdów rocznie

- Budowa lub remont 775 km pasów ruchu

- Ponad 70 300 pasażerów dziennie korzystających z ulepszonej infrastruktury drogowej

Sektor energetyczny

- 8 435 MW mocy wytworzonej energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii

- 15 614 GWh energii elektrycznej wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii rocznie

- Ponad 3 885 000 gospodarstw domowych, które mogłyby być zaopatrywane w energię elektryczną wytworzoną w ramach finansowanych projektów

- Budowa lub modernizacja około 19 271 km linii/kabli elektroenergetycznych do przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej

- Instalacja około 2 433 000 inteligentnych liczników energii

Użycie zasobów naturalnych

- 2 405 000 ha gruntów rolnych z udoskonalonym zagospodarowaniem

- Ponad 1 482 00 ha gruntów leśnych z udoskonalonym zagospodarowaniem

- Prawie 21 000 beneficjentów - rolników, leśników, producentów ryb - otrzymuje wsparcie na inwestycje

Zasoby wody pitnej

- Instalacja lub remont ponad 1 000 km sieci wodociągowej lub rur dystrybucyjnych

- Instalacja lub remont 64 km kolektorów kombinowanych

- 65 000 m3 pojemności obiektów retencyjnych, zbiorników lub zbiorników wody surowej wybudowanych lub zrekultywowanych

- wybudowanie lub remont stacji uzdatniania wody o przepustowości 212 000 m3/dobę

- Budowa lub modernizacja 298 624 przydomowych przyłączy wodociągowych

- Ponad 3 561 000 osób korzystających z bezpiecznej wody pitnej

Ochrona przeciwpowodziowa

- Budowa lub modernizacja 62 km wałów przeciwpowodziowych

Odbiór i oczyszczanie ścieków

- Instalacja lub remont ponad 360 km rur kanalizacyjnych i/lub deszczowych

- 491 000 ton/rok przepustowości nowej lub wyremontowanej oczyszczalni oraz 119 000 ton/rok nowej przepustowości obiektów utylizacji odpadów

- Ponad 1 122 000 osób korzystających z ulepszonych usług sanitarnych

- 400 000 osób obsługiwanych przez nowe obiekty utylizacji odpadów

- 297 000 ton/rok odpadów przetwarzanych w nowych lub zrekultywowanych obiektach utylizacji odpadów

- 347 500 ton/rok bioodpadów nadających się do recyklingu zbieranych selektywnie

Technologie komunikacyjne

- Instalacja 2 629 witryn 3G, 4G i 5G

- Ponad 1 957 000 gospodarstw domowych będzie miało dostęp do światłowódu w domu (FTTx) (z wyłączeniem VDSL)

- 5 330 000 dodatkowych abonentów z włączonymi usługami 5G

MŚP I firmy ze średnią kapitalizacją

- 3,3 mld euro nowych umów na rzecz MŚP/spółek o średniej kapitalizacji w regionach objętych polityką spójności (1,8 mld euro w regionach słabiej rozwiniętych i 1,5 mld euro w regionach w okresie przejściowym)

- Wsparcie dla około 26 500 MŚP/spółek o średniej kapitalizacji w regionach objętych polityką spójności

- Wsparcie dla około 518 200 miejsc pracy w MŚP/spółkach o średniej kapitalizacji w regionach objętych polityką spójności.

Europejski Bank Inwestycyjny