Elbląg kształci w najnowszych technologiach cyfrowych

Rozmowa z dr. inż. Jackiem Paluszakiem, Dyrektorem Instytutu Informatyki Stosowanej im. Krzysztofa Brzeskiego w Akademii Nauk Stosowanych w Elblągu.

Redakcja: Elbląg sukcesywnie rozwija swój potencjał w zakresie lokowania inwestycji branży nowoczesnych usług biznesowych. Ostatnio głośno jest nie tylko o budowie Porta Mare, pierwszego w Elblągu biurowca klasy A, w którym miejsce znajdzie wiele firm z tego sektora, ale też o licznych inicjatywach w obszarze rozwoju najnowszych technologii. Na organizowanej w Akademii Nauk Stosowanych w maju konferencji „Przemysł Przyszłości“ toczyły się dyskusje m.in. na temat koncepcji Przemysłu 5.0, podczas gdy dopiero całkiem niedawno zdążyliśmy oswoić się z terminem Przemysł 4.0. Czy Pana zdaniem, Elbląg ma szansę stać się ośrodkiem kojarzonym z inteligentnymi rozwiązaniami bazującymi na AI, ML i innych najnowocześniejszych technologiach cyfrowych?

Dr inż. Jacek Paluszak, Instytut Informatyki Stosowanej im. Krzysztofa Brzeskiego w Akademii Nauk Stosowanych w Elblągu: Oczywiście, że tak – szansa jest zawsze, należy tylko odpowiednio przy tym popracować. Proszę pamiętać, że możliwości to jedno, ale bez odpowiedniego zaangażowania odpowiednich osób nawet najlepsza szansa nie ma racji bytu. Bardzo mocno rozwijamy nasze zaplecze związane z inteligentnymi rozwiązaniami na uczelni. Budujemy nowe laboratoria, kupujemy serwery obliczeniowe oraz budujemy własną chmurę – platformę procesową i platformę pokazującą możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji w przemyśle. Potencjał w naszym województwie jest duży, gdyż świadomość wykorzystania tych technologii jest wciąż jeszcze niska. Przede wszystkim robimy to w dialogu z otoczeniem gospodarczym i powoli adaptujemy nasz program nauczania, by nasi studenci, idąc do pracy jako absolwenci, głosili dobre słowo nowoczesnych technologii. To właśnie powinno być zadanie ośrodków akademickich.

Niestety ten dialog z rzeczywistymi potrzebami rynku nie zawsze jest prawidłowy – to należy zmienić jeśli nasz system edukacyjny ma spełniać założenia swojego istnienia. Zadaniem studenta przede wszystkim powinno być uświadamianie otoczenia o możliwościach nowych technologii i sposobie ich wykorzystania do rozwiązywania problemów inżynierskich. Wspólnie z naszymi absolwentami i firmami widzącymi potencjał naszej wizji moglibyśmy zbudować ośrodek, który będzie kojarzony ze źródłem wiedzy o najnowocześniejszych rozwiązaniach technologicznych.

Jaką rolę w zapewnieniu miastu i regionowi wykształconych kadr IT oraz ich zatrzymywaniu odgrywa kierowany przez Pana Instytut? Jakie przyszłościowe specjalizacje ma w swojej ofercie edukacyjnej jednostka i które z nich cieszą się największym zainteresowaniem kandydatów?

Głównym celem Instytutu jest łączenie teorii informatycznej z praktyką i przygotowanie studentów do pracy w różnych sektorach gospodarki. Jesteśmy bardzo dobrym źródłem wykwalifikowanych inżynierów, jednak prawa rynku są dla naszego miasta bezlitosne. Większe aglomeracje bardzo skutecznie przyciągają najlepszych specjalistów ze względu na ofertę najlepszych miejsc pracy. Ale powoduje to też oczywiście wzrost kosztów życia w dużych miastach. I tu nadzieję daje nam specyfika pracy specjalisty IT. Pandemia zmieniła oblicze naszej planety i teraz możemy pracować praktycznie z każdego miejsca na ziemi. Nasz region jest bardzo urokliwy i dobrze skomunikowany. Mam nadzieję, że i firmy, i nasi studenci docenią niższe koszty utrzymania się w naszym pięknym i spokojnym mieście Elbląg.

Natomiast jeśli chodzi o nasze kształcenie, to na kierunku Informatyka mamy 3 specjalizacje: „projektowanie baz danych i oprogramowanie użytkowe", „administracja systemów i sieci komputerowych" oraz „modelowanie 3D w zastosowaniach medycznych, prototypowaniu i mediach interaktywnych". Ta ostatnia to ewolucja specjalności „grafika komputerowa" w specjalność bardziej praktyczną i związaną z potrzebami otoczenia gospodarczego. Największym zainteresowaniem cieszy się ta pierwsza, ze względu na największe zapotrzebowanie na tego typu specjalistów. Myślimy też o ewolucji specjalności „administracja systemów i sieci komputerowych" w bardzo potrzebne teraz „cyberbezpieczeństwo". Na razie jest to na etapie planowania. Nasze główne zadanie jako instytutu to ciągła ewaluacja programu i obserwowanie potrzeb pracodawców.

Podmiot kształcący w dziedzinie tak zaawansowanych technologii musi dysponować nowoczesnym zapleczem technicznym, w tym laboratoriami, odpowiednim oprogramowaniem, aparaturą pomiarową itp. Jakie warunki w tym zakresie udało się stworzyć Instytutowi?

Tutaj zdecydowanie mamy się czym pochwalić. Jesteśmy w trakcie budowy nowego piętra przy naszej głównej siedzibie, gdzie powstanie kilka nowych laboratoriów. W ramach rozbudowy powstaną m.in.: laboratorium modelowania 3D wraz z pracownią skanowania obiektów rzeczywistych, laboratorium budowy, programowania i badania dronów, pracownia robotyki i mechatroniki, pracownia Internetu Rzeczy, pracownia programowania urządzeń mobilnych, pracownia eksperymentów z materiałami. Ponadto powstanie specjalistyczna pracownia studenckich aktywności społecznych, w której studenci będą zdobywali i pogłębiali wysoko cenione przez pracodawców tzw. kompetencje miękkie.

W ciągu ostatnich dwóch lat wymieniliśmy praktycznie kilkaset komputerów w Instytucie na całkowicie nowy sprzęt. Zaczęliśmy budowę klastra obliczeniowego. Zakupiliśmy dużo sprzętu do laboratorium prototypowania: laser CO2, frezarkę 5-osiową, drukarki 3D itp. Mamy nowy sprzęt w studio fotograficznym, profesjonalne studio nagrań wyposażone w mikser wizyjny, system do nagrywania dźwięku, 3 profesjonalne kamery, kilkanaście nowych projektorów, system do automatycznego zarządzania laboratoriami komputerowymi, system certyfikacji szkoleń on-line, platformę szkoleniową dla studentów i uczniów szkół średnich. Mógłbym tak jeszcze długo wymieniać.

Wspomniał Pan o rozpoczęciu budowy klastra obliczeniowego, którą Instytut prowadzi przy współpracy ze światowym gigantem – firmą IBM. Czy możemy przybliżyć ideę tej inicjatywy?

Bardzo dobra współpraca IBM i Akademii Nauk Stosowanych w Elblągu pozwoli nam realizować badania wymagające wysokiej mocy obliczeniowej i rozwiązań AI. Chcemy współpracować z najlepszymi, więc Instytut Informatyki Stosowanej im. Krzysztofa Brzeskiego powiększył niedawno swoje zdolności obliczeniowe rozpoczynając budowę klastra obliczeniowego. Opieramy się tu na najnowocześniejszych serwerach IBM Power.

Jest to rozwiązanie stworzone z myślą o erze zdominowanej przez technologię sztucznej inteligencji. Inwestycja ta przede wszystkim umożliwi propagowanie najnowszych rozwiązań technologicznych wśród studentów i absolwentów. Naszym celem jest kompleksowe szkolenie studentów w obszarze nowoczesnych technologii oraz ich praktycznych zastosowań. Pozwoli to realizować zajęcia pokazujące możliwości wykorzystania technologii w biznesie i gospodarce. Dzięki współpracy z IBM będziemy mogli pokazać studentom jak tworzy się modele automatyzacji procesów gospodarczych, czym jest uczenie maszynowe oraz sztuczna inteligencja.

Liczymy, że w najbliższej przyszłości projekt przyczyni się do szerszego zastosowania analogicznych technologii wśród firm działających na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Planujemy nieustanną rozbudowę klastra obliczeniowego, a także nie wykluczamy w przyszłości udostępnienia zasobów IT oraz posiadanych rozwiązań technologicznych podmiotom zewnętrznym.

Jak przebiega kooperacja jednostki z sektorem biznesowym? Na ile są Państwo w stanie na bieżąco dostosowywać program edukacyjny do zmieniających się potrzeb firm z sektora IT?

Cyfryzacja przenika dzisiaj prawie każdy aspekt naszej rzeczywistości, a zapotrzebowanie rynku na specjalistów z tej dziedziny jest wciąż bardzo duże. Trend ten cały czas jest wzrostowy ze względu na postępującą informatyzację procesów i usług w wielu gałęziach gospodarki. Dlatego bardzo ważne jest nadążanie za aktualnymi i nowoczesnymi technologiami w tej dziedzinie. Chcemy, aby nasi studenci otrzymali solidne i praktyczne wykształcenie, które pozwoli im na łatwe znalezienie pracy w swoich specjalnościach. Przedmioty, których nauczamy podlegają więc ciągłej ewaluacji, a treści nauczania dostosowujemy w taki sposób, aby student zdobył wiedzę i umiejętności wykorzystywane w nowoczesnej informatyce i nabył umiejętności do dalszego samokształcenia i nadążania za rozwojem technologii informatycznych.

O dobrym przygotowaniu naszych studentów może świadczyć fakt, że będąc na 7. semestrze studiów, podczas którego odbywają sześciomiesięczne praktyki w wiodących technologicznie firmach i instytucjach, z którymi nasz Instytut współpracuje, po ich odbyciu często pozostają w miejscu praktyk, ale już jako pracownicy zatrudnieni w ramach umowy o pracę. Przyczynia się do tego też program dodatkowych szkoleń, które oferujemy naszym studentom, dedykowanych pod specjalistyczne branże. Szkolenia te są prowadzone równolegle do standardowego programu kształcenia.

Jakie są plany rozwoju Instytutu w najbliższych latach i jakie największe wyzwania są z nimi związane?

Przede wszystkim czekamy na otwarcie nowych laboratoriów i wykorzystanie w dydaktyce nowego zaplecza sprzętowego, który zakupiliśmy w tym celu. Podniesie to zdecydowanie prestiż naszego Instytutu i otworzy nowe możliwości dydaktyczne i naukowe. Chcemy przyciągnąć do siebie młodych zdolnych i wraz z nimi kształtować przyszłych inżynierów. Będziemy szukać nowych środków na rozwój klastra obliczeniowego i rozbudowę infrastruktury informatycznej. Oczywiście przed nami ciągła ewaluacja programu kształcenia i śledzenie trendów technologicznych.

Największym wyzwaniem będzie niż demograficzny, z którym boryka się większość uczelni. Jesteśmy jednak dobrej myśli. Wciąż mamy dużo chętnych do studiowania w naszym Instytucie, a nasze plany związane z rozwoem powinny przyciągnąć nowych studentów. To jest nasza misja. Nie możemy zapominać, że jesteśmy po to, by kształtować nowe pokolenia. Jesteśmy tu dla nich. Musimy pamiętać, że najsilniejsze społeczeństwo to społeczeństwo dobrze wykształcone.

Dziękuję za rozmowę.

Artykuł pochodzi z magazynu:
FOCUS ON Business #11 July-August (4/2023)