Sukces ukraińskiej branży IT

Ukraina jest odnoszącym sukcesy hubem IT i jednym z największych eksporterów usług IT w Europie. O strukturze, rozwoju i inicjatywach sektora rozmawiamy z Konstantinem Vasyukiem, Dyrektorem Wykonawczym stowarzyszenia IT Ukraine.

Rozmowa została przeprowadzona kilka dni przed atakiem wojennym Rosji na Ukrainę.

FOCUS ON Business: Ukraina jest dobrze znana jako kierunek biznesu pod kątem branży informatycznej. Jaka jest wielkość branży IT na początku 2022 roku?

Konstantin Vasyuk, Dyrektor Wykonawczy, stowarzyszenie IT Ukraine: Rok 2021 stał pod znakiem znacznego wzrostu – w trakcie ostatnich dwudziestu pięciu lat ukraiński sektor technologiczny intensywnie się rozwijał i po raz pierwszy w swojej historii branża IT nie jest już sektorem niszowym, tylko sektorem niezwykle wielowymiarowym i zróżnicowanym. W tej chwili tworzy go niemal trzysta tysięcy profesjonalistów, a w badaniu przeprowadzonym wśród ukraińskich licealistów 54% z nich deklaruje, że chce pracować w branży informatycznej.

Ukraińskie uczelnie i instytucje edukacji pozaformalnej co roku kształcą odpowiednio ok. 16–17 tysięcy nowych absolwentów i 10–12 tysięcy nowych specjalistów IT. Zwiększone zainteresowanie kandydatów tym kierunkiem oraz dostępność państwowego finansowania szkoleń sprawi, że w 2025 roku liczba absolwentów wzrośnie do dwudziestu trzech tysięcy. Same kierunki „Informatyka” i „Inżynieria oprogramowania” przyciągnęły ponad osiemdziesiąt tysięcy potencjalnych studentów na ukraińskie uczelnie. Jednak liczby naprawdę zaczynają przemawiać do wyobraźni, gdy spojrzymy na wpływ branży na gospodarkę Ukrainy sensu largo – to ponad 6,8 miliarda USD wpływów z tytułu eksportu usług IT w 2021 roku co, w ujęciu statystycznym, oznaczało przychody z tytułu eksportu usług IT o półtora raza wyższe niż przychody z tytułu eksportu przemysłu inżynierii mechanicznej w 2020 roku.

Które ośrodki są głównymi biznesowymi lokalizacjami i jak zorganizowana jest branża IT na Ukrainie?

Ukraina to ponad 44 miliony mieszkańców i kraj z ogromną pulą talentów IT rozsianą po całym jej terytorium. Największe ośrodki miejskie od lat przyciągają najwyższy odsetek zaawansowanych technologicznie mieszkańców. Te miasta nieustannie się też rozwijają, gdyż lokalne społeczności starają się blisko związać ze światem IT. Z drugiej strony małe i średnie ośrodki też nie chcą pozostać w tyle – to właśnie tam w ostatnich latach jak grzyby po deszczu wyrastają kolejne huby IT. Obecnie na terenie całego kraju aktywnie działa dwadzieścia jeden klastrów IT, stworzonych w celu budowania społeczności i zależności horyzontalnych pomiędzy lokalnymi firmami IT, instytucjami edukacyjnymi oraz doradcami prawnymi i finansowymi.

Kijów to główna lokalizacja dla branży IT ze względu na multum możliwości biznesowych i aktywną społeczność. Najistotniejszymi ośrodkami IT po stolicy są Charków, Lwów, Dniepr i Odessa. To obszary obecne na radarach większości firm informatycznych działających na Ukrainie lub rozważających wejście na ukraiński rynek. W tych miastach liczba informatyków waha się od prawie stu tysięcy (Kijów) do ok. dwunastu tysięcy w Odessie. Mediana wynagrodzeń specjalistów IT nie różni się jednak znacząco pomiędzy poszczególnymi lokalizacjami. Dane wskazują, że wynagrodzenia w powyższych miastach wahają się pomiędzy 2600 USD a 2800 USD, co jednocześnie dowodzi, że wysoki poziom biegłości specjalistów nie ma związku z poziomem wynagrodzeń, a także miejscem zamieszkania.

Dane wskazują również na obojętność klientów względem tego gdzie zlokalizowani są specjaliści IT. Generalnie rzecz biorąc, Ukraina dostarcza wysokiej klasy specjalistów i tworzy idealne środowisko dla ciągłej ekspansji ekosystemów IT.

Stowarzyszenie IT Ukraine niedawno opublikowało ważny raport opisujący branżę IT. Jakie są główne wyniki tego badania?

Na przestrzeni ostatnich kilku lat branża IT bardzo się zmieniła. IT Ukraine wraz z kluczowymi interesariuszami postanowiło więc przeprowadzić kompleksowe badanie, którego celem było pokazanie stanu ukraińskiej branży IT na dzień dzisiejszy i próba odpowiedzi na pytanie, dlaczego Ukraina jest bardzo obiecującym regionalnym hubem IT. „IT Ukraine Report 2021”, bo tak nazywa się to badanie, dostarcza wielu interesujących informacji – jak chociażby ta, że w roku 2021 ukraiński sektor IT zanotował wzrost eksportu o 36% (z poziomu 5 mld USD do 6,8 mld USD) i już teraz znajduje się na szczycie listy usług eksportowych, jednocześnie generując ponad 4% PKB. W analogicznym okresie liczba specjalistów wzrosła z 244 tysięcy do 285 tysięcy. Tym samym, w ciągu ostatnich trzech lat branża ponad dwukrotnie zwiększyła poziom eksportu, a liczba specjalistów powiększyła się o ponad 50%.

Obecnie Ukraina jest jednym z największych eksporterów usług IT w Europie. Przywołane dane stanowią tylko niewielki wycinek raportu, w którym można znaleźć zarówno oceny krótkoterminowe (w skali jednego roku), jak i średnioterminowe (do roku 2025) prognozy rozwoju branży IT, specjalistycznej edukacji, a także porównanie Ukrainy jako hubu IT z krajami sąsiednimi. W opracowaniu zaprezentowano również dane o stanie rynku nieruchomości biurowych oraz wpływie COVID-19 na pracę firm.

Jaki jest profil międzynarodowego klienta dostawców usług informatycznych na Ukrainie?

Gros firm poszukujących rozwiązań u ukraińskich dostawców usług IT stanowią firmy zlokalizowane w regionie Europy i Ameryki Północnej. Głównymi motorami wzrostu są Stany Zjednoczone (40% eksportu) i Wielka Brytania (10%), a następnie Malta, Izrael, Cypr, Niemcy, Szwajcaria, Niderlandy, Kanada i Dania. To zróżnicowany miks firm – od dużych korporacji poszukujących konkretnych rozwiązań IT, po firmy z sektora MŚP rozważające outsourcing poszczególnych stanowisk do konkretnych projektów. Obecnie Ukraina rozwija także zrównoważone partnerstwa z krajami azjatyckimi, Bliskim Wschodem i państwami afrykańskimi.

Klienci ukraińskiej branży technologicznej pochodzą zarówno z sektora prywatnego, jak i publicznego. Poszukują usług z zakresu cyfryzacji, produkcji i automatyzacji procesów biznesowych w różnych sferach gospodarki. Sektor IT jest zróżnicowany, podobnie jak świadczone przez niego usługi. Ukraińskie firmy posiadają kompetencje w zakresie e-commerce, bankowości i fintech, pharmtech i opieki zdrowotnej, logistyki, mediów i rozrywki, edukacji – lista jest długa, a my nie mamy wystarczająco dużo miejsca, aby wymienić wszystko.

Ważne jest jednak to, że ukraińscy programiści dostarczają świetne rozwiązania na potrzeby biznesu we wszystkich sektorach gospodarki.

Na Ukrainie co roku odbywają się ważne wydarzenia IT – które należy przybliżyć i gdzie są one organizowane?

Z racji swojego rozmiaru geograficznego i dysponując wysoko rozwiniętą infrastrukturą IT, Ukraina jest gospodarzem wielu wydarzeń o randze krajowej i międzynarodowej. Rynek IT od swoich uczestników wymaga, by wymiana informacji była szybka i stabilna. Ponadto, różnorodność branży IT na Ukrainie stwarza duże zapotrzebowanie na wydarzenia pozwalające na swobodną wymianę doświadczeń i pomysłów. Co roku, setki konferencji i spotkań zaspokajają potrzeby branży IT w zakresie komunikacji biznesowej i rozwoju zawodowego, a tysiące seminariów i wykładów – zarówno online, jak i offline – gwarantują, że wiedza i umiejętności specjalistów są na odpowiednim poziomie, bez względu na ich stopień zaawansowania.

Niektóre z głównych wydarzeń to:

• U Tomorrow Summit – organizowane przez UNIT.City (największy park innowacji w Europie Wschodniej) to coroczne spotkanie czołowych menedżerów wyższego szczebla wschodnioeuropejskich innowacyjnych firm, inwestorów venture capital, startupów technologicznych, wybitnych intelektualistów i dziennikarzy; ma na celu zacieśnianie partnerstw, wyszukiwanie nowych możliwości skalowania biznesu i identyfikowanie globalnych trendów.
• Lviv IT Arena – coroczne wydarzenie odbywające się we Lwowie. Pod jednym dachem gromadzi programistów, menedżerów i właścicieli firm, którzy spotykają się w celu wymiany doświadczeń i omówienia nowych trendów.
• iForum – coroczna konferencja poświęcona biznesowi online, technologii i startupom. Wydarzenie odbywa się w Kijowie od 2009 roku i każda edycja gromadzi kilkadziesiąt tysięcy uczestników.
• Kyiv Outsourcing Forum – forum, w którym co roku uczestniczą właściciele i kierownictwo ukraińskiej branży usług outsourcingowych.
• Synergy. IT Business & IT Education – największa, specjalistyczna konferencja na Ukrainie, która stanowi motor napędowy dla rozwoju edukacji informatycznej. Od 2014 roku IT Ukraine pod jednym dachem gromadzi przedstawicieli instytucji rządowych, biznesowych i edukacyjnych w celu wspierania edukacji informatycznej.

To tylko kilka wybranych konferencji, na które zaprasza Ukraina. Przyjedźcie, zobaczcie je na własne oczy, poczujcie ich atmosferę, stańcie się częścią społeczności – dołączcie do nas na ścieżce prowadzącej ku sukcesowi!

Dziękuję za rozmowę.

The Ukraine IT Report 2021 – ogólnokrajowe badanie stanu branży IT i jej perspektyw na przyszłość dostępne jest tutaj: https://reports.itukraine.org.ua/en  

Artykuł pochodzi z magazynu:
FOCUS ON Business #3 March-April (2/2022)